کتاب مدرنیته و اندیشه ی انتقادی - بابک احمدی

کتاب مدرنیته و اندیشه ی انتقادی نوشته ی بابک احمدی توسط نشر مرکز به چاپ رسیده است.

مدرنیته  یعنی چه؟ آیا نو شدن و امروزگی است، یا جهشی است در تاریخ تمدن انسانی؟ گذر از محدودیت های سنت وتاریخ است، یا گام نهادن به قلمرو حاکمیت انسان؟ آیا رویکردی است اخلاقی یا با آزادی های سیاسی و اجتماعی یکی است؟ الگویی است فراهم آمده بر اساس بینش اروپا محور، یا با خردباوری علمی وابزاری به یک معنا می آید.             این کتاب تلاشی است در اثبات نکته ای مهم: پاسخ به این پرسش ها ممکن نیست مگر بر اساس نگرشی انتقادی نسبت به مدرنیته. نقادی روزگار مدرن، به گفته ی هگل خودآگاهی مدرنیته است و به قول هایدگر شهامتی عظیم می طلبد: شجاعت پرسش از روزگار نو. در این اثر از مدرنیته همچون یک رویکرد بحث می شود. رویکردی فلسفی و اخلاقی برای «شناخت امروز»، رویکردی در جهت گسست از سنت ها. پس نقادی و نقد از خود چیز تازه ای در این رویکرد نیست، زیرا انتظار از آدمی که بالغ شود و مسوولیت بپذیرد، در گوهر خود نقادانه است. همچنین؛ نویسنده متذکر است که روزگار مدرن انسان را از یکسو با شماری از توان های نهانی وجودش آشنا کرد و از سوی دیگر راه را بر شکوفایی توان های دیگرش بست، مسیری را گشود که در آن ها به گفته ی هیدگر هم مخاطرات بی حساب نهفته اند و هم  شاید نجات دهندگان.

در این کتاب به مهم ترین نکته ها و سرفصل های جدل فلسفی درباره مدرنیته توجه شده است: نقد خردباوری مدرن، نقد خرد علمی، نسبت تکنولوژی با متافیزیک، امیدهایی که روشنگری برانگیخت و ناکامی هایی که در پی آمد، گسست از مدرنیه، به ویژه در آیین مشهور پسامدرن و غیره.

فهرست

فصل نخست - مدرنیته و بحران فصل دوم - نقد خرد علمی فصل سوم - متافیزیک وتکنولوژی فصل چهارم - دیالکتیک روشنگری فصل پنجم - مدرنیته ی ناتمام فصل ششم - دانش واقتدار

برشی از متن کتاب

مدرنیته مدافع کم نداشت، اما با کانت و هگل فیلسوفان خود را یافت. نکته اینجاست که فیلسوف حتی در اوج دفاع از هر چیز بذر شک می پاشد. هگل در دفاع از مدرنیته سنگ تمام گذاشت. او اعلام کرد که تاریخ مدرن، حرکت پرشتابی است به سوی آزادی. او در نهادهای سیاسی و دولت تحقق آزادی را یافت، و از حکومت خرد، نه چون آرمان شهری دور از دست، بل در «فعلیت» و موجودیت آن دفاع کرد. اگر هگل آنچه را که موجود است عقلانی خواند، و به هرچه عقلانی است در موجودیت و فعلیت آن توجه کرد، به این دلیل بود که از روزگار نو و دستاوردهای مدرنیته دفاع می کرد. در آغاز دهه ی توفانی 1840 شاگردان و پیروان فکری هگل به ارزیابی و سنجش نظام فلسفی او پرداختند. گروه بندی آنان دوران ساز و جدال فلسفی شان عظیم بود. آن ها در نقادی از فلسفه ی هگل، خواه آنجا که در انکار ایدالیسم و بنیان مذهبی فکر او مطرح می شد (فویر باخ، مارکس)، و خواه آنجا که در پذیرفتن نتایج سیاسی فلسفه ی او جلوه می کرد (برونو بائر، ماکس استایرنر، موسی هس، آرنولد روگه، کارل مارکس در واقع به بیان اعتقاد هگل درمورد مدرنیته نقد داشتند. هگلی های چپ، به ویژه در اندیشه ی سیاسی خود سخت متاثر از انقلاب فرانسه بودند، نخستین درسی که از این «انفجار مدرنیته» آموختند، رو کردن به «وضع موجود» بود.  رادیکالیسم فلسفی آنان به گفته ی موسی هس استوار بود به «نقادی مداوم و رادیکال آنچه وجود دارد»، اما به راستی در برابر مهمترین دستاوردهای مدرنیته این سلاح نقادی را کنار می گذاشتند.

نویسنده: بابک احمدی انتشارات: مرکز