کتاب آرمان شهر (یوتوپیا) تامس مور

کتاب آرمان شهر (یوتوپیا) نوشته تامس مور با ترجمه ی داریوش آشوری و نادر افشارنادری در نشر آگه به چاپ رسیده است.

این کتاب اثری انتقادی - سیاسی از "تامس مور" می باشد که در آن به نقاط ضعف بشریت اشاره کرده است. او در کتاب حاضر که ابتدا صرفاً برای سرگرمی خودش آن را نگارش کرده بود و قصد انتشارش را نداشت، جامعه ای آرمانی در جزیره ای دور را تصویرسازی می کند که در آن همه ی مردم در آرامش و رفاه کامل زندگی می کنند. در واقع این کتاب کنایه ای به کشور انگلستان در قرن 16 میلادی می باشد که مردم به شدت درگیر جنگ بودند و فقر و فساد در انگلستان بیداد می کرد. "تامس مور" با نفی چنین جامعه ای، تصویری خارق العاده از جامعه ی آرمانیِ مورد نظر خودش ارائه می دهد و با نگاهی وسیع اما انتقادی، سازمان های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن دوره ی انگلستان را زیر سوال می برد. این کتاب به قدری تأثیرگذار بود که توانست در نگرش رهبران نهضت ‌های ‌مذهبی با گرایش‌های ‌سوسیالیستی آلمان هم چون لوتر و نیکلااشتورک و توماس مونترز تاثیر زیادی بگذارد. جالب است بدانید "آرمانشهرِ" تاثیرگذار، خودش تحت تأثیر فلسفه ی افلاطون نوشته شده و به همین دلیل با نام یونانی "یوتوپیا" یا "اتوپیا" نیز مشهور است. این عنوان به معنای "هیچ کجا" می باشد و اشاره ی مستقیمی به شهر خیالی "تامس مور" دارد. شهری افسانه ای که ظلم و فساد در آن وجود ندارد و مردم آن گویی در بهشت زندگی می کنند.

برشی از متن کتاب

شهرهاشان چنان به یکدیگر همانندند که چون یکی را بشناسی همه را شناخته ای، جز آن جا که جایگاه طبیعی شهر فرقی پدید می‌آورد. از این رو، من وصف یکی شان را باز می گویم و فرقی نمی کند کدام را. اما کدام بهتر از آمائوروت، که دیگر شهرها با فرستادن پیرانشان به دیدار سالانه در آنجا سترگی آن را باور دارند و من نیز آن را به از همه می شناسم زیرا پنج سال در آن به سر برده ام؟ آمائوروت بر تپه ای با شیب ملایم قرار دارد و بتقریب چارگوش. شهر کمی پایین ‌تر از نوک تپه آغاز می‌شود و دو میل ، تا کرانه رود آنیدر فرود می آید و در کنار رود تا فاصله دامنه اش بیش تر کشیده می‌شود. آنیدر 80 میل بالاتر از آمائورت، از چشمه ای کوچک، سرچشمه می‌گیرد اما نهر های دیگری نیز به آن می‌ریزند که دو تای آن ها کلانند، چنان که هنگام گذر از آمائورت پهنای آن به نیم میل می ‌رسد. سپس پهناورتر و پهناورتر می شود تا آنکه سرانجام 60 میل آن سوتر در اقیانوس ناپدید می شود. در این گستره رود میان شهر و دریا، همچنین چند میل بالاتر از شهر، آب هر شش ساعت با جریانی نیرومند جزر و مد دارد. هنگامی که آب دریا به درون رود می آید تمامی آنیدر را تا حدود 30 میل از آب شور پر می کند و آب شیرین را پس می ‌زند. تا چند میل بالاتر نیز آب نمک آلود است اما کمی بال اتر آنجا که از کنار شهر می گذرد، یکسره شیرین است. چون بر کشیدگی آب فرو می نشیند، آب همه جا تا دریا شیرین می‌شود. بر رود پلی زده اند اما نه بر پایه های چوبین، بل بر چندین قوس با شکوه سنگی. پل را در دورترین جای شهر از دریا زده اند، چنان که کشتی ها بتوانند بی مانع در تمامی کناره شهر برانند. رود دیگری نیز دارند اما بی گمان نه چندان بزرگ ولی بسیار آرام و خوشایند که از تپه بر می خیزد و پس از روان شدن از میان شهر، در یک سراشیب تند به آنیدر می پیوندد. ساکنان شهر سرچشمه رود را که کمی بیرون شهر است، نیک بسته اند تا اگر از بیرون به آنان بتازند، دشمن نتواند نهر را ببرد یا برگرداند یا زهر آگین کند. از آن سرچشمه آب را در لوله ها به بخش های فرودست شهر می آورند. آن جا که نتواند آب آن نهر را برسانند، آب باران را در انبارها جمع می کنند. شهرها را دیواری بلند و ستبر با برج ها و باروها در میان گرفته است. همچنین سه پهلوی شهر را خندقی خشک و پهناور و ژرف گرفته است با دیواره ای انبوه از بوته‌های خار. رود در پهلوی چهارم است. خیابان ها را چنان ساخته اند که هم گردونه ها به آسانی از آن ها بگذرند و هم از باد جلوگیری شود. ساختمان هاشان به هیچ وجه زشت نیست و ردیف پیوسته خانه‌ها رویاروی هم در درازای خیابان‌ها در سراسر شهر صف بسته اند.        

فهرست

سر سخن برای ویراست دوم دیباچه سرگذشت تامس مور درباره یوتوپیا آرمان شهر (یوتوپیا) کتاب یکم کتاب دوم

نویسنده: تامس مور مترجمان: داریوش آشوری - نادر افشارنادری انتشارات: آگه