کتاب اولیس جویس (عصاره داستانی)

درباره‌ی کتاب اولیس جویس (عصاره داستانی)

"رمان اولیس"، یکی از شاهکارهای ادبیات مدرن جهان به شمار می آید که جنجال های بسیار زیادی را در سرتاسر جهان از جمله امریکا و انگلیس به راه انداخت. محتوای داستان و مطالب آن و هم چنین مستهجن بودن قصه موجب شده، چاپ و انتشار این رمان در برهه هایی از زمان، در کشورهای مذکور ممنوع اعلام گردد؛ این ممنوعیت در ایران نیز بر این کتاب اعمال شده، به طوری که با گذشت سی سال از ترجمه ی آن توسط "منوچهر بدیعی"، هم چنان نتوانسته مجوز انتشار و چاپ را دریافت کند. نگارش خاص و پیچیده و دشوار اولیس و ارجاعات فراوان تاریخی و اسطوره ای و بهره گیری از کتاب مقدس و فرهنگ مذهب مسیحی، فهم و درک مطالب مورد نظر نویسنده را برای خوانندگان غربی و به ویژه ایرانی، بسیار سخت کرده و در نتیجه، مخاطب قادر نمی باشد که به سادگی، مقصود و منظور مولف را درک کند؛ از همین روی، "هری بلامایزر"، "ماتیو هاجارت" و "دان گیفورد" با تدوین کتاب هایی با موضوع اولیس که مترجم مجموع آن ها را "عصاره ی داستانی" می نامد، سعی در ایجاد سهولت و روایی مطالب رمان مذکور نموده اند. علی رغم عدم انتشار اولیس در ایران، کتاب پیش رو می تواند پیش زمینه ای ارزشمند را در رابطه با این اثر جنجالی در اختیار دوستداران ادبیات و رمان قرار داده و آن ها را با بسیاری از نکات مهم رمان، آشنا سازد.

کتاب اولیس جویس (عصاره داستانی) نوشته ی هری بلامایزر، ماتیو هاجارت و دان گیفورد با ترجمه ی منوچهر بدیعی در انتشارات نیلوفر به چاپ رسیده است.

فهرست

پیش گفتار مترجم تلماک نستور پروتئوس کالیپسو لوتوس خواران هادس ائول لستریگون ها سیلا و شاریبد تخته سنگ های لغزان سیرن ها سیکلوپ نوزیکائا گاوان خورشید سیرسه اومه ایتاکا پنه لوپ

برشی از متن کتاب

ساعت 8 صبح روز پنج شنبه 16 ژوئن 1904 است. روز با تقلید مسخره ‌آمیزی از مراسم عشای ربانی آغاز می ‌شود. ملکی (باک) ملگن فربه، با ابهت ادای کشیشی را در می ‌آورد که به‌ سوی محراب می ‌رود و ضمن آن که دعا می ‌خواند پیاله  ی ریش ‌تراشی ‌اش را مانند جام شراب عشای ربانی سر دست بلند می ‌کند. استیون بر بالای پلکان ایستاده است و ملگن را تماشا می‌ کند که با مسخرگی پیرامون خود را تبرک می‌ کند و به جماعتی از نمازگزاران خیالی "جسم و روح و خون و جراحت" عیسای مونثی را تقدیم می‌ کند. آب کف ‌دار پیاله ریش ‌تراشی یاد‌آور گلبول ‌های سفید خون است؛ سوت کش دار ملایمی که می ‌کشد و دو سوت محکم تیز که پاسخش را می‌ دهد یادآور صدای ناقوس کلیسا ست. استیون از دیدن دندان ‌های طلای ملگن و اداهای طنزآمیز او به یاد "کروزوستوموس زرین ‌دهان" می ‌افتد که به بلاغت در سخنوری شهره بود. ملگن با اداهای خود حالت جدی استیون، روشن فکری او و تعصب دینی پیشین او را مسخره می کند. اسیون شکایت می کند که هینز، مهمان انگلیسی شان، شب ها در خواب کابوس می بیند و درباره ی پلنگ سیاهی هذیان می گوید و استیون از این حالت او می ترسد. ملگن دستمال استیون را از جیب او بیرون می کشد و دریای «سبز مف رنگ» و هم چنین توصیف الجی سوینبرن، شاعر انگلیسی را از دریا که آن را در شعری «مادر پر لطف بزرگ ما» خوانده است، مسخره می کند. ملگن استیون را سرزنش می کند که چرا به خواهش مادرش در بستر مرگ عمل نکرده و زانو نزده و دعا نکرده است. به همین سبب است که عمه ی ملگن او را از حشر و نشر با استیون منع می کند. سرزنش ملگن، استیون را به یاد آن می اندازد که مادرش پس از مرگ یک بار به خواب او آمده است، با «بدن پوسیده» و «در همان لباس گشاد قهوه ای رنگی که با آن به خاکش سپرده بودند». این رویا در سراسر روز به طور متناوب به یاد استیون می آید و در یکی از لحظات بحرانی بخش 15 (سیرسه) همه ی ذهن و خیال او را به خود مشغول می دارد. در این جا اشاره هایی هست که مشابهت بین استیون و هملت را نشان می دهد. همان گونه که هملت روح پدر خود را از سکوی نگهبانی قلعه ی «السینور» می بیند، استیون نیز در بالای برج مارتلو رویایی را به یاد می آورد که در آن روح مادرش بر او ظاهر شده است. ملگن مانند کلاودیوس که هملت را به جنون متهم کرد، داستانی در باب جنون استیون به هم می بافد و از «فلج عمومی جنون» او سخن می گوید. سعی می کند استیون را وادار کند خود را چنان ببیند که دیگران او را می بینند و آئینه ی ترک خورده ای را جلو روی او نگاه می دارد؛ اما آئینه در نظر استیون مظهر هنر است (در نمایش نامه ی هملت آمده است که «هنر آئینه دار طبیعت است») و آئینه ...

• نویسندگان: هری بلامایزر - ماتیو هاجارت - دان گیفورد
• مترجم: منوچهر بدیعی
• انتشارات: نیلوفر