کتاب آموزش دانش سیاسی | حسین بشیریه

درباره‌ی کتاب آموزش دانش سیاسی حسین بشیریه

در جوامعی که مشارکت و رقابت سیاسی در آنها گسترش می‌یابد و عامه مردم حضور فزاینده‌ای در عرصه فعالیت‌های سیاسی پیدا می‌کند، نیاز به آموزش مدنی به نحو فزاینده‌ای آشکار می‌گردد. اگر بتوان گفت که سرشت نظام سیاسی در هر کشوری به نگرش‌های اکثریت مردم در آن بستگی دارد، در آن صورت آموزش دانش سیاسی در سطحی گسترده تر از مراکز علمی و دانشگاهی می‌تواند بر سرشت نظام‌های سیاسی تاثیر بگذارد.

بنابر آنچه گفته شد، هدف آموزش مدنی، هم نظری و هم علمی و هم اخلاقی است و در آن هم شهروندان و هم سیاستمداران مورد نظر هستند. امروزه هدف نهایی از آموزش دانش سیاسی در سطح عمومی، هم پرورش شهروندان برای زندگی مدنی و سیاسی و هم آموزش سیاستمداران در انجام کار ویژه های خود به بهترین شیوه ممکن باید باشد. در عصر جدید سیاست دیگر به درون دیوارهای کاخ ها و دژهای حکومتی محدود نیست، بلکه جزئی از زندگی عمومی شده است؛ از این رو آموزش مدنی و سیاسی شهرواندان و به ویژه جوانان به آنها امکان می دهد تا خود را برای تامل درباره مسائل و سیاست های عمومی و مشارکت در حل آنها، آمده سازند.

در نگارش کتاب حاضر چنین اهدافی در نظر بوده است؛ به نظر می رسد که با گسترش مشارکت و رقابت سیاسی در ایران، آموزش دانش سیاسی دست کم به یکی از نیازهای عمومی دانشجویان و حتی دانش آموزان تبدیل شود.

کتاب "آموزش دانش سیاسی" مشتمل بر دو بخش می باشد: 1- مبانی علم سیاست نظری 2- مبانی علم سیاست تأسیسی

بخشی از کتاب آموزش دانش سیاسی؛ نشر نگاه معاصر

نظریه های عمومی دولت

بطور کلی دو دسته نظریه درباره دولت، منشأ، ماهیت و کارکرد آن مطرح شده است. یکی نظریه دولت به عنوان پدیده ای انداموار و دوم نظریه دولت به عنوان پدیده ای ابزارگونه و ساختگی. نظریه دولت به عنوان پدیده ای اندام وار دولت را از حیث کارکرد و تکوین و تکامل به اندامواره های پیشرفته مانند می کند. از این دیدگاه، به سخن درست تر، دولت همانند ارگانیسم نیست، بلکه خود موجود اندامواره پیچیده ای است. دولت مانند نبات و حیوان ارگانیسمی طبیعی است و از سه خصلت عمومی ارگانیسم های پیشرفته یعنی ارتباط داخلی میان اجزاء، توسعه و رشد از درون و درونی بودن هدف و غایت برخوردار است.

دولت ابزاری نیست که انسان برای تامین هدف خاصی آن را ایجاد کرده باشد، بلکه همانند خوانده و جامعه مدنی، اندامواره ای است که خود تحول و تکامل یافته و حاوی غایاتی والاتر از غایات جزئی و فرعی است. از این رو در این دیدگاه دولت دشمن آزادی فرد نیست، بلکه مهم ترین وسیله تامین آزادی و امنیت برای انسان است. ریشه برداشت انداموار از دولت به فلسفه یونان باز می گردد. ارسطو رابطه فرد و دولت را به رابطه عضو با بدن تشبیه می کرد و بر آن بود که دولت قبل از فرد و یا بطور بالقوه در فرد وجود دارد و ادامه تکامل خانواده و جامعه به شمار می رود.

کتاب آموزش دانش سیاسی به قلم حسین بشیریه توسط نشر نگاه معاصر به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب آموزش دانش سیاسی

بخش نخست: مبانی علم سیاست نظری

1- سرشت دانش سیاسی مفهوم علم سیاست شان علمی سیاست سابقه علم سیاست به مفهوم جدید

2- موضوعات و مفاهیم اساسی در دانش سیاسی دولت حاکمیت سیاست حکومت ملت قدرت منازعه قدرت مشروعیت نفوذ سیاسی

3- مرزهای دانش سیاسی فلسفه سیاسی انسانشناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی زیست شناسی سیاسی

4- نگرش ها و روش ها در دانش سیاسی رفتارگرایی تحلیل سیستم ها نظریه تصمیم گیری نظریه مبادله نظریه ائتلاف نظریه گروه ها

5- تحول تاریخی در مفهوم سیاست برداشت واقع گرایانه یا سیاست قدرت محور برداشت فلسفی و اخلاقی برداشت حقوقی

6- پیشینه تاریخی و نظریه های عمومی دولت پیشینه تاریخی نظریه های عمومی دولت

7- پایه ها و چهره های دولت وجه اجبار وجه ایدئولوژی وجه عمومی وجه خصوصی

8- مکاتب و ایدئولوژی های سیاسی محافظه کاری لیبرالیسم مارکسیسم آنارشیسم فاشیسم

9- نظام های سیاسی طبقه بندی نظام های سیاسی اشکال عمومی اشکال خاص دولت محافظه کار دولت رفاهی و دموکراسی اجتماعی

10- تحولات سیاسی اصلاحات کودتاها انتخابات علل انقلاب برخی از انواع انقلاب

11- سیاست و روابط بین المللی سیاست خارجی برخی نگرش ها در سیاست خارجی جنگ حقوق جنگ برخی از انواع جنگ برخی اقدامات جنگی

بخش دوم: مبانی علم سیاست تأسیسی

1- مبانی فکری دموکراسی لیبرالیسم پراگماتیسم نسبی گرایی اصالت قرارداد اصالت برابری خودمختاری فرد قانون و قانون گرایی شهروندی حاکمیت مردم حقوق بشر

2- پیشتازان اندیشه دموکراسی ارسطو جان لاک منتسکیو ژان ژاک روسو توماس جفرسون ویلیام جیمز رمون آرون رابرت دال آنتونی داونز

3- پیشینه های تاریخی و زمینه های فرهنگی و اجتماعی دموکراسی زمینه های تاریخی زمینه های اجتماعی جامعه مدنی شخصیت دموکراتیک

4- مبانی حکومت دموکراتیک حقوق مدنی اصل نمایندگی حکومت جمهوری تفکیک قوا نظارت قوا بر یکدیگر ساختار پارلمان فرایند تشکیل دولت کابینه دولت اشکال تصمیم گیری در دموکراسی ها

5- عملکرد دموکراسی مشارکت سیاسی احزاب سیاسی نظام های حزبی انتخابات غیر مستقیم مبارزات انتخابی نظارت بر انتخابات افکار عمومی

6- انواع دموکراسی دموکراسی مستقیم دموکراسی اجتماعی دموکراسی صنعتی دموکراسی مسیحی دموکراسی چند قومی دموکراسی صنفی

7- توجیهات و نقدهای دموکراسی دفاع از دموکراسی نقدهای دموکراسی

8- گذار به دموکراسی و چشم انداز آینده آن امواج دموکراسی سنجش شاخص های دموکراسی چشم انداز آینده

• مبانی علم سیاست نظری و تأسیسی
• نویسنده: حسین بشریه
• انتشارات: نگاه معاصر