کتاب روان‌درمانی اگزیستانسیال | اروین د. یالوم

درباره‌ی کتاب روان‌درمانی اگزیستانسیال اثر اروین د. یالوم

کتاب روان‌درمانی اگزیستانسیال مانند خیلی دیگر از کتاب‌های اروین یالوم، مطالب پرمحتوا و قابل تاملی را در زمینه‌ی روانشناسی به مخاطب ارائه می‌کند. خواننده با مطالعه‌ی کتاب روان‌درمانی اگزیستانسیال که عاری از کلمات تخصصی و دشوار است، قادر خواهد شد، ریشه‌ی بسیاری از مشکلات و معضلات خود را دریافته و با کنترل و جهت‌دهی آن‌ها، زندگی سرشار از آرامش و سعادتمندی را برای خود رقم بزند.

همواره از دیرباز، محققان و اندیشمندان بر این باورند که بسیاری از مشکلات روانی انسان‌ها اعم از اضطراب ها و تنش های گوناگون، ریشه در واکنش ها و تغییرات بیوشیمیایی بدن دارند؛ بنابراین با تجویز داروهایی اثربخش، سعی می نمایند تا این تغییرات را کنترل و خنثی نموده و در نتیجه، پیامدهای آن را حذف کنند. اما امروز مطالعات ثابت کرده که این تغییرات تنها دلیل بروز مشکلات روانی در اشخاص نیست بلکه، چگونگی واکنش های درونی افراد و کشمکش های حاصل شده در مواجهه با مولفه های مختلف، عامل اصلی این معضلات هستند.

در همین راستا، "یالوم" با بهره جستن از نوعی روش فلسفی به درمان این کشمکش ها می پردازد. وی چهار عامل اصلی دلواپسی های انسانی از قبیل مرگ، آزادی، تنهایی و پوچی را به مخاطب معرفی کرده و سپس به طور مفصل جزئیات آن ها را تشریح نموده و از طریق ایجاد و گسترش زمینه ی آشنایی و شناخت بیش تر مخاطب با مطالب مذکور، او را در جهت تعیین چگونگی برخورد با هر یک از این مولفه ها یاری می رساند.

بخشی از کتاب روان‌درمانی اگزیستانسیال؛ ترجمه‌ی سپیده حبیب

روان پویه شناسی اگزیستانسیال

دیدگاه اگزیستانسیال بر تعارض اساسی متفاوتی تاکید دارد: نه تعارض با غرایز سرکوب شده و نه تعارض با بالغین مهم درونی شده، بلکه تعارضی حاصل رویارویی فرد با مسلمات هستی. منظورم از «مسلمات» هستی دلواپسی های غایی مسلم است، ویژگی های درونی قطعی و مسلمی که بخش گریزناپذیری از هستی انسان در جهان آفرینش اند.

چگونه می توان ماهیت این مسلمات را دریافت؟ این وظیفه از یک سو دشوار نیست. کافی ست به تفکر عمیق فردی بنشینیم. شروط ساده ای دارد: تنهایی، سکوت، زمان و رهایی از پرت اندیشی های روزانه ای که هریک از ما دنیای تجربی مان را از آن ها آکنده ایم. اگر دنیایمان را بروبیم و روزمرگی هایمان را به کناری بگذاریم، اگر عمیقاً به «موقعیت» مان، هستی مان، مرزهایمان و امکاناتمان در جهان بیندیشیم،

اگر به خاکی قدم بگذاریم که شالوده ی تمامی زمین هاست و همه چیز بر پایه ی آن بنا شده، قطعاً با مسلمات هستی رویاروی می شویم، همان «سازه های عمیقی» که ازین پس «دلواپسی های غایی» می خوانم شان. تجربیات ناگهانی و خاص اغلب به این نوع تفکر منجر می شوند. این موقعیت های «مرزی» یا «سرحدی» تجربیاتی هستند نظیر رویارویی با مرگ خویش، یک تصمیم گیری اساسی برگشت ناپذیر و غیرقابل تغییر و یا فروپاشی آنچه تا کنون معنای بنیادینی برای زندگی فراهم می کرده است.

این کتاب به چهار دلواپسی غایی می پردازد: مرگ، آزادی، تنهایی و پوچی. رویارویی فرد با هریک از این حقایق زندگی، درونمایه ی تعارض پویای اگزیستانسیال را می سازد.

مرگ: مرگ واضح ترین و قابل درک ترین دلواپسی غایی ست. اکنون وجود داریم، ولی روزی می رسد که دیگر نیستیم. مرگ خواهد آمد و گریزی از آن نیست. حقیقت هولناکی ست و ما با وحشت مرگ به آن پاسخ می دهیم. به قول اسپینوزا «همه چیز در تقلای بقا و زنده ماندن است.» و تعارض اگزیستانسیال اصلی تنشی ست که میان آگاهی از اجتناب ناپذیری مرگ و آرزوی ادامه ی زندگی وجود دارد.

آزادی: آزادی دلواپسی غایی دیگری ست که کم تر قابل درک است. معمولاً آزادی را مفهومی کاملاً مثبت و خالی از ابهام تصور می کنیم. آیا انسان در سراسر تاریخ ثبت شده اش در حسرت آزادی و ستیز برای آن نبوده است؟ با وجود این، وقتی آزادی را از منظر انگیزه ی غایی می نگریم، چشم ها با هراس خیره می ماند. «آزادی» در مفهوم اگزیستانسیالش، فقدان ساختار خارجی ست. به این ترتیب فرد بر خلاف تجربیات روزمره، دیگر به جهانی موزون و ساختاریافته که پردازشی سرشتی دارد وارد نمی شود و حتی آن را ترک می کند. در عوض، فرد به طور کامل مسئول ــ یا به عبارتی مولف ــ دنیا، الگوی زندگی، انتخاب ها و اعمال خویش است. «آزادی» از این دید، مفهومی مرعوب کننده دارد: به این معناست که زیرِ پایمان زمینی نیست، هیچ نیست جز حفره ای تهی و گودالی ژرف. پس پویایی کلیدی اگزیستانسیال، همان برخورد میان رویارویی مان با بی پایگی همه چیز و آرزویمان برای جای پایی محکم و ساختاریافته است.

تنهایی اگزیستانسیال: سومین دلواپسی غایی تنهایی ست، نه انزوای بین فردی با تنهایی ملازمش مطرح است و نه انزوای درون فردی (جدایی از بخشی از وجود خویش)، بلکه با انزوایی بنیادین ــ جدا افتادن هم از مخلوقات و هم از دنیا ــ مواجهیم ورای سایر انواع تنهایی...

کتاب روان‌درمانی اگزیستانسیال اثر دکتر اروین د. یالوم با ترجمه‌ی دکتر سپیده حبیب توسط نشر نی به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب روان‌درمانی اگزیستانسیال؛ نشر نی

قدردانی

فصل اول: پیش گفتار

درمان اگزیستانسیال: روان درمانی پویا یا پویه نگر

جهت گیری اگزیستانسیال: غریب ولی به طرز عجیبی آشنا

رشته ی روان درمانی اگزیستانسیال

درمان اگزیستانسیال و جامعه ی دانشگاهی

بخش اول: مرگ

فصل دوم: زندگی، مرگ و اضطراب

وابستگی دو سویه ی مرگ و زندگی

مرگ و اضطراب

بی توجهی به مرگ در روان درمانی نظری و کاربردی

فروید: اضطراب بدون مرگ

فصل سوم: مفهوم مرگ برای کودکان

فراگیر بودن دلواپسی مرگ در کودکان

مفهوم مرگ: مراحل تکاملی

اضطراب مرگ و شکل گیری ناهنجاری روانی

آموزش به کودکان درباره ی مرگ

فصل چهارم: مرگ و ناهنجاری روانی

اضطراب مرگ: الگوی ناهنجاری روانی

استثنا بودن

نجات دهنده ی غایی

به سوی دیدگاهی تلفیقی در ناهنجاری روانی

اسکیزوفرنیا و ترس از مرگ

الگوی اگزیستانسیال ناهنجاری روانی: شواهد پژوهشی

فصل پنجم: مرگ و روان درمانی

مرگ به مثابه ی یک موقعیت مرزی

مرگ به مثابه ی خاستگاه اصلی اضطراب

معضلات روان درمانی

رضایت از زندگی و اضطراب مرگ: جای پای مطمئن درمان

حستسیت زدایی از مرگ

بخش دوم: آزادی

فصل ششم: مسئولیت

مسئولیت به مثابه ی یک نگرانی اگزیستانسیال

مسئولیت گریزی: تظاهرات بالینی

مسئولیت پذیری و روان درمانی

آگاهی از مسئولیت به شیوه ی امریکایی یا چطور مسئول زندگی خود باشید، اختیار اعمال تان را در دست بگیرید، مراقب شماره ی یک باشید و آن را به دست آورید

مسئولیت و روان درمانی: شوهد پژوهشی

محدودیت های مسئولیت

مسئولیت و احساس گناه اگزیستانسیال

فصل هفتم: خواستن

مسئولیت، خواستن و عمل

به سوی درک بالینی اراده: رنک، فاربر، می

اراده و کار بالینی

آرزو

تصمیم – انتخاب

گذشته در برابر آینده در روان درمانی

بخش سوم: تنهایی اگزیستانسیال

فصل هشتم: تنهایی اگزیستانسیال

تنهایی اگزیستانسیال چیست؟

تنهایی و ارتباط

تنهایی اگزیستانسیال و ناهنجاری روانی بین فردی

فصل نهم: تنهایی اگزیستانسیال و روان درمانی

سرمشقی برای درک روابط بین فردی

مواجه کردن بیمار با تنهایی

تنهایی و رویارویی بیمار – درمانگر

بخش چهارم: پوچی

فصل دهم: پوچی

معضل معنا

معنای زندگی

فقدان معنا: پیامدهای بالینی

پژوهش بالینی

فصل یازدهم: پوچی و روان درمانی

چرا نیازمند معناییم؟

تدابیر روان درمانی

پی گفتار

یادداشت ها

نمایه

• نویسنده: دکتر اروین د. یالوم
• مترجم: دکتر سپیده حبیب
• انتشارات: نی