کتاب دایره المعارف ماموریت های فضایی

معرفی کتاب دایره المعارف ماموریت های فضایی

به طور دقیق نمی توان فاصله ای بین جوّ زمین و فضا قائل شد و فضا از جایی آغاز می شود که جو به پایان می رسد و هر چه از سطح زمین به بالا می رویم جوّ نازک تر می شود، با این حال اکثر دانشمندان فاصله ی 100 کیلومتری از سطح زمین را آغاز فضا می دانند، اما هنوز هیچ دانشمندی نتوانسته است نقطه ی پایان را برای جهان هستی محاسبه کند و به همین دلیل هیچ کس نمی داند جهان هستی در کجا به پایان می رسد. در این اثر پس از معرفی منظومه ی شمسی و کهکشان ها و ستارگان، بخش عمدهای از مطالب کتاب به دانش فضانوردی و تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته است می پردازد.

فرانک دریک یکی از ستاره شناسان و اختر فیزیکدانان آمریکایی است که از پیشگامان پروژه ای علمی موسوم به موجودات هوشمند فرازمینی بوده، و امیدوار است دیگر دانشمندان نیز برای ملحق شدن به پروژه ی او که در سال 1961 میلادی آن را مطرح کرد بپیوندند و در جستجوی موجودات فرازمینی فعالیت کنند. در سال 1974 میلادی پیغامی از سوی رصدخانه ی آرسیبو واقع در پورتریکو به سوی خوشه ی ستارگان «ام - 13» که 2500 سال نوری از ما فاصله دارد، فرستاده شد. اگر پاسخی از آن جا دریافت شود، باید مدت پنجاه هزار سال منتظر شویم تا این پاسخ به ما برسد. در بخش فن آوری فضایی این اثر اطلاعات جالب توجه، خواندنی و کاملی از ماموریت های فضایی، انواع تلسکوپ ها، ایستگاه های فضایی، کاوشگرها و ماشین های فضایی، زندگی و کار در فضا و ... موجود می باشد.

برشی از متن کتاب

زندگی و کار در فضا - دیروز و امروز از پرواز نخستین سفینه ی سرنشین دار به فضا در 1961 میلادی که کمتر ا زدو ساعت به طول کشید، مدت زمان زیادی نگذشته است. اکنون انسان می تواند روزها یا حتی هفته های طولانی در فضا اقامت کند. این روزها خدمه ی ایستگاه فضایی بین المللی می توانند تا مدت شش ماه در فضا زندگی و کار کنند. نخستین انسان در فضا در سال 1962 میلادی فضانوردان کشور اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (روسیه ی فعلی) توانستند چندین روز متوالی را در مدار کره ی زمین سپری کنند و در سال 1965 میلادی فضانوردان آمریکایی موفق به اقامت چند هفته ای در فضا شدند. یکی از دشواری های این مأموریت های آغازین فضا زدگی فضانوردان بود. در مأموریت های قبلی تعداد فضانوردان بیش از سه نفر نبود و در نتیجه وقتی یکی از آن ها برای مدت یکی دو روز بیمار می شد، منجر به شکست تمامی مأموریت می شد.

بیماری فضایی حدود نیمی از فضانوردان دچار ناراحتی فضازدگی می شوند. علایم فضازدگی شامل سرگیجه، سردرد و حالت تهوع می شود. خوشبختانه نشانه های این بیماری پس از یکی دو روز برطرف می شود. نخستین ایستگاه های فضایی نخستین ایستگاه های فضایی جهان سالیوت 1 متعلق به کشور اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بود که در سال 1971 میلادی به فضا پرتاب شد. نخستین ایستگاه فضایی آمریکایی ها موسوم به اسکای لب در سال 1973 میلادی به فضا پرتاب شد. ایستگاه های فضایی اولیه فقط از یک کابین تشکیل شده بودند و فضای درون آن ها بسیار تنگ و کوچک بود. نخستین ایستگاه فضایی چندکابین، ایستگاه فضایی میر روس ها بود که مراحل ساخت آن در فضا انجام گرفت و از سال 1986 تا 1996 میلادی طول کشید. ایستگاه فضایی بین المللی شانزده کشور جهان در ساخت ایستگاه فضایی بین المللی مشارکت کردند.

درحال حاضر این ایستگاه تنها ایستگاه فضایی فعال جهان است. هدف اصلی از احداث این ایستگاه فضایی انجام تحقیقات علمی است. این ایستگاه فضایی از پانزده بخش مجزا تشکیل شده که شامل بخش های آزمایشگاه، بخش های اتصال، اتاقک های ورود و خروج فضانوردان و بخش های اقامتی می شوند. دوره های آموزشی برای زندگی در فضا فضانوردان دوره های آموزشی طولانی مدتی را پشت سر می گذارند. آن ها باید با نحوه ی کار سفینه ی فضایی شان آشنا باشند تا بتوانند در مواقع اضطراری وارد عمل شوند. هم چنین آن ها باید مهارت های حرکت و کارکردن در لباس فضایی را به خوبی تمرین کنند و یاد بگیرند. 

• نویسنده: هلن ویتاکر
• مترجم: مجید عمیق
• انتشارات: پنجره