کتاب اصول فقه کاربردی (جلد سوم)

درباره کتاب اصول فقه کاربردی 3 (اصول عملیه و تعارض ادله) 

در کتاب "اصول فقه کاربردی (اصول عملیه و تعارض ادلّه)" جلد سوم تآلیف حسین قافی و دکتر سعید شریعتی ، به بررسی اصول عملیه پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا مطالبی برای آشنایی با جایگاه، مفهوم، شرایط و مجرای اصول عملیه بیان می شود؛ سپس به بررسی چهار اصل عملی استصحاب، برائت، احتیاط و تخییر می پردازد.

دانشجویان در ابتدا، با بحث پرداخته شده به برائت و پس از آن با مباحث اصل تخییر و احتیاط، که ارتباط بیشتری با برائت دارند آشنا شده و از طرفی دیگر به بررسی اصل استصحاب می پردازند. اما به دلیل اینکه اصل استصحاب و برائت کاربرد وسیع تری داشته و جامع تر می باشند در ابتدا مورد بحث و گفت و قرار می گیرند سپس به سایر اصول اصلی یعنی احتیاط و تخییر پرداخته می شود. همانند جلدهای پیشین، مباحث اصولی با بیانی روان همراه با ذکر مثال های حقوقی و کاربردی و مباحث عمیق کتاب در قسمت «برای مطالعه ی بیشتر» گنجانده شده است.

برشی از متن کتاب اصول فقه کاربردی 3 (اصول عملیه و تعارض ادله) 

دیرزمانی است که بحث اصول عملیه در میان اصولیان مطرح بوده ولی معمولا به صورت پراکنده و مختصر مطرح شده است. شیخ انصاری با ساماندهی مباحث اصولی و ارائه نظمی جدید در مباحث قطع، ظن و شک، اصول عملیه را به صورتی مستقل و نظام مند مطرح ساخت و تحقیقاتی عمیق و گسترده در مورد اصول عملیه ارائه کرد. پس از او نیز شاگردانش یکی پس از دیگری در تعمیق و غنای این مباحث تلاش فراوان کردند. در کتب اصولی شیعه، معمولا چهار اصل عملی استصحاب، برائت، احتیاط و تخییر مورد بحث قرار می گیرد. با این حال، باید دانست که شمار اصول عملیه منحصر به این چهار اصل نیست. دلیل تمرکز بحث در این چهار مورد کاربرد فراوان و گسترده ی این اصول در مباحث مختلف فقهی و حقوقی است.

در حقیقت، این اصول چهارگانه به بحث فقهی خاصی اختصاص ندارد و در همه ی ابواب فقه قابل اجرا است. گذشته از چهار اصل یاد شده، پاره ای از اصول عملیه را می توان یافت که تنها در برخی از مباحث فقهی کاربرد دارند. برای نمونه می توان به اصالة الطهارة اشاره کرد. مفاد اصالة الطهارة این است که اصل بر پاک بودن اشیا است مگر آنکه یقین به نجاست آن حاصل شود.پس در موارد مشکوک حکم به طهارت می شود. بدیهی است که این اصل تنها در مسئله شک در طهارت و نجاست قابل اجراست نه در همه ابواب فقهی. (شمار اصول عملیه)

فهرست کتاب اصول فقه کاربردی 3 (اصول عملیه و تعارض ادله)

• فصل چهارم: اصول عملیه
• فصل پنجم: تعارض ادله 
• فصل ششم: اجتهاد و تقلید