کتاب آیین نگارش (مقاله علمی، پژوهشی) اثر محمود فتوحی

درباره‌ی کتاب آیین نگارش مقاله علمی پژوهشی

تحقیق به‌طور عام، دو مفهوم عمده را دربرمی‌گیرد: یکی جست‌وجوهای عمومی و دیگری پژوهش‌های تخصصی. در زبان روزمره هرکسی به‌سادگی می‌تواند فرق میان این دو نوع جست‌وجوگری را دریابد. در مفهوم نخست نتایج تحقیق عبارتست از شکل دادن، عمومی کردن و به کار بستن اموری که معمولاً برای همگان آشنا و مأنوس است، اما در مفهوم دوم، حاصل تحقیق و دانشی است که برای نخستین بار مطرح می‌شود که این نوع تحقیق مدنظر دانشگاه‌ها و نهادهای عالی است.

مقاله‌نویسی نیز مانند انواع نوشتار تحولات زیادی داشته و با گسترش دانش و با تخصصی شدن مطالعات و نیاز روزافزون به انتشار یافته‌های پژوهشی جدید، نقش مقالات پژوهشی در گفتمان‌ها دانشگاهی پررنگ‌تر شده است. هر مقاله پژوهشی در اصل حکم یک «واحد نوین اندیشه» را داشته و مرجع اصیل علمی و پژوهشی به شمار می‌رود. به دلیل آسان‌تر، سریع‌تر و روش‌مندتر بودن مقاله نسبت به کتاب، نظام دانشگاهی آن را به‌عنوان «یک واحد اندیشه» شناخته و ساختار، اصول و شیوه‌های خاصی برای آن تدوین می‌کند و برای نوشتن آن مهارت‌های ویژه‌ای را تعلیم می‌دهد.

آنچه در این کتاب آمده است شیوه‌نامه نگارشی مقاله‌نویسی بوده و علاوه بر آن در مورد موضوعاتی چون پژوهش و روش تحقیق و انواع مقاله، مراحل نوشتن یک مقاله پژوهشی از انتخاب موضوع تا تنظیم طرح و یادداشت‌برداری و مستندسازی و تدوین کتاب‌شناسی به بحث می‌پردازد.

.

بخشی از کتاب آیین نگارش مقاله علمی پژوهشی فتوحی

گام ‌به ‌گام به ‌سوی نگارش مقاله

مقالهٔ پژوهشی که حاصل پژوهش شخصی محقق است ساختاری منطقی و استدلالی دارد. راز موفقیت یک مقاله پژوهشی انسجام و چارچوب منطقیان است که مقدمه، هدف، روش، بحث، نتایج و پیشنهادها را در پیوند با هم طرح می‌کند. برای این‌که نوشتار علمی سازمان‌یافته و منطقی باشد باید گام‌به‌گام مراحل زیر را با دقت اجرا کنید:

1. انتخاب موضوع و تعریف مسئلهٔ تحقیق
2. طراح پرسش‌های تحقیق
3. نوشتن فرضیه و پاسخ‌های فرضی به پرسش‌ها
4. انتخاب یا طراحی روش تحقیق
5. بررسی پیشینه پژوهش و شناسایی و ارزیابی منابع
6. نگارش نهایی پیشنهادهای پژوهش
7. یادداشت‌برداری از منابع
8. دسته‌بندی یادداشت‌ها و فهرست سازی مطالب
9. رج‌بندی مطالب در ساختمان نوشتار، سرفصل‌نویسی
10. نگارش پیش‌نویس متن و پاراگراف نویسی
11. مستندسازی نقل‌قول‌ها، ارجاع‌ها و کتاب‌نامه
12. تدوین کتاب‌شناسی مقاله و منابع و مأخذ

کتاب آیین نگارش مقاله علمی پژوهشی تألیف دکتر محمود فتوحی در انتشارات سخن به چاپ رسیده است.

فهرست

فصل 1: مبانی پژوهش و نگارش تحقیق عمومی پژوهش دانشگاهی اصطلاحات پژوهش اخلاق پژوهش زبان و لحن پژوهش واژه‌سازی و واژه‌گزینی علمی دستور خط فارسی نشانه‌های نگارشی نقطه (.) نشانه ایست کامل ویرگول (،) نشانه درنگ کوتاه نقطه-ویرگول (؛) نشانه درنگ بلند دونقطه (:) نشانه توضیح و نقل‌قول سه‌نقطه (...) نشانه حذف و تعلیق گیومه («») نشانه برجسته‌سازی نقل کمانک () دو قلاب [] تیره/ خط فاصله (-) نشانه جداساز دو خط موازی (||) نشانه جداساز ستاره * (نشانه جداساز) پیکان (←) نشانه ارجاع گوشه < > ابرو (~) نشانه تکرار ایضاً (") نشانه تکرار خط بلند کشیده (―) نشانه تکرار دستورهای فنی نگارش حروف بزرگ لاتین عددنویسی ایتالیک/ ایرانیک کوته‌نوشت‌ها و نشانه‌ها ویژه‌نام‌گذاری مشکلات نام‌گذاری کتاب‌های راهنما برای تلفظ نام‌ها و نام‌نگاری تارنمای نام‌نگاری تطبیق سال‌شمار اسلامی و مسیحی بندنویسی (پاراگراف‌نویسی) پیکره بندنوشت ساختمان بندنوشت گونه‌های بندنوشت بندنوشت تعریفی بندنوشت ‌رده‌بندی بندنوشت علت و معلولی بندنوشت مقایسه‌ای و مقابله‌ای بندنوشت نتیجه‌گیری بندنوشت طرح مساله از بندنوشتی به‌سوی تألیف فصل 2: مقاله و گونه‌های آن انواع مقاله مقاله‌های دانشگاهی مقاله دانش‌نامه‌ای مقاله آموزشی مقاله ترویجی- توسعه‌ای مقاله مروری گزارش پژوهش تجربی مقاله کاربردی مقاله بنیادی فصل 3: گام‌به‌گام به‌سوی نگارش مقاله انتخاب موضوع و مسئله‌سازی چهارچوب نظری پژوهش طراحی پرسش‌ها نوشتن فرضیه برای پرسش‌ها بررسی و ارزیابی پیشینه تحقیق فرآیند بررسی پیشینه تحقیق روش شناسایی منابع تحقیق جست‌وجوی تاریخ‌مند انتخاب روش تحقیق انواع روش براساس هدف پژوهش بنیادی پژوهش کاربردی پژوهش توسعه‌ای پژوهش اکتشافی پژوهش تأییدی انواع روش براساس ماهیت داده‌ای پژوهش کمی پژوهش کیفی پژوهش توصیفی پژوهش هم‌بستگی پژوهش پیمایشی پژوهش آزمایشی پژوهش تحلیل محتوا پژوهش نظریه داده‌بنیاد انواع روش براساس موضوع پژوهش تاریخی پژوهش مردم‌شناسی معیارهای ارزیابی روش تحقیق راهکاری عملیاتی کردن روش نگارش پیشنهاده پژوهش یادداشت‌برداری نرم‌افزار فیش‌نگار روزنوشت دریافت‌های شخصی رده‌بندی یادداشت‌ها مدیریت مطالب نوشتار رج‌بندی مطالب روش‌های رج‌بندی رج‌بندی عددی رج‌بندی حرفی- عددی چند الگوی ساختاری برای مقاله الگوی مقاله بررسی تطبیقی الگوی مقاله نقد و تحلیل اثر هنری الگوی مقاله تحلیل تاریخی الگوی مقاله بیان مواضع فصل 4: ساختمان مقاله پژوهشی برگه رویه عنوان چکیده کلیدواژه مقدمه بدنه اصلی نوشتار (بحث و تحلیل) نتیجه‌گیری پیشنهادهای تازه بیان محدودیت‌های تحقیق بخش قدردانی کتاب‌شناسی منابع نرم‌افزار مرجع نویسی إندنوت فصل 5: مرجع‌شناسی تحقیق انواع منابع رتبه‌بندی و ارزیابی منابع مرجع‌های کتاب‌شناسی فارسی مرجع‌شناسی منابع کهن فارسی و عربی ارزیابی منابع الکترونیک معیارهای ارزیابی منابع الکترونیک پایگاه‌های نمایه‌ساز فارسی فصل 6: مستندسازی اطلاعات درون‌متن سرقت علمی از خود نقل‌قول دیگران نقل غیرمستقیم نقل مستقیم ارجاع نویسی ارجاع درون‌متنی به نویسنده و تاریخ نشر ارجاع درون‌متنی به منابع شماره‌دار ارجاع برون‌متنی ارجاع به زمان تولید دانش ارجاع‌های مکرر به یک اثر ارجاع به چند اثر از یک نویسنده ارجاع به چند منبع در یک‌جا ارجاع به نویسندگان هم‌نام ارجاع به آثار کهن و باستانی ارجاع به کتاب بدون مؤلف ارجاع به کتاب چند جلدی ارجاع به‌نوبت چاپ ارجاع به ویراست جدید ارجاع به نقل از دیگران آوردن نسخه بدل در نقل‌قول ارجاع به منابع الکترونیک بدون تاریخ و نویسنده ارجاع به شبکه‌های اجتماعی پانوشت و پی‌نوشت فصل 7: الگوهای مستندسازی و مرجع‌نویسی کتاب‌های فارسی کتاب‌های مقدس کتاب: یک نویسنده کتاب: از دو نویسنده کتاب: از گروه نویسندگان کتاب: نویسنده دارای نام مستعار کتاب: با نام‌مستعار نویسنده کتاب: بانام ویراستار کتاب: نویسنده سازمان کتاب: ویراست‌های بعدی کتاب‌های کهن و باستانی کتاب: ترجمه کتاب: چندجلدی با عنوان عام و خاص کتاب: مصحح کتاب: نویسنده ناشناخته کتاب: به زبان کم‌کاربرد کتاب: با مقدمه نویسنده‌ای دیگر کتاب: بدون اطلاعات ناشر و تاریخ کتاب: نقل از کتاب دیگر با تأکید بر منبع اصلی کتاب: نقل از کتاب دیگر با تأکید بر نقل‌کننده کتاب‌های مرجع مدخل فرهنگ‌نامه تخصصی لغت‌نامه مشهور اطلس‌ها دانش‌نامه: مقاله با امضا دانش‌نامه: مقاله بی امضای نویسنده دانش‌نامه مشهور: مقاله مقاله مقاله: از مجله یک نویسنده مقاله: از مجله دو نویسنده مقاله: در مجموعه ویرایش شده مقاله: بیش از دو نویسنده مقاله: نقد کتاب در مجله‌ها مقاله: از روزنامه بدون نویسنده مقاله: چاپ دوباره در کتاب یا مجموعه مقالات مقاله: زیر چاپ مقاله: در همایش (چاپ‌شده) مقاله: چکیده چاپ‌شده مقاله: در همایش (چاپ‌نشده) سرمقاله: در روزنامه با امضای نویسنده سرمقاله: بدون امضا مصاحبه (چاپ‌شده) آثار ادبی-هنری رمان داستان کوتاه از مجموعه شعر بلند (منظومه بلند) شعر کوتاه از مجموعه شعر از مجله نمایش‌نامه نمایش‌نامه اجراشده موسیقی موسیقی: اجرای ارکستر گزارش گزارش با امضای نویسنده گزارش بدون امضای نویسنده گزارش همایش‌ها گزارش نمایش‌نامه گزارش فیلم گزارش موسسه به‌عنوان مؤلف اسناد دولتی قانون اساسی قانون مصوب مجلس سند اجرایی مصوبه هیات وزیران (دولت) گزارش وزارتخانه معاهده تفاهم‌نامه اسناد شهری آیین‌نامه اساس‌نامه صورت‌جلسه نامه/ حکم/ فرمان تلگرام حکومتی منابع الکترونیک کتاب الکترونیک E-Book مقاله از مجله الکترونیک مقاله: از روزنامه الکترونیک میکروفیلم لوح فشرده CD. ROM تارنمای شخصی تارنمای مؤسسات تارنمای دانشگاه منابع چاپ‌نشده پایان‌نامه دکتری پایان‌نامه کارشناسی ارشد چکیده پایان‌نامه دست‌نویس شخصی نسخه خطی کتابچه راهنما بروشور آگهی پوستر نشست منابع دیداری-شنیداری برنامه رادیویی برنامه تلویزیونی مجموعه تلویزیونی فیلم ویدئویی نوار صوتی فیلم مدخل پایه فیلم با تأکید بر نویسنده و کارگردان فیلم با تأکید بر بازیگر فیلم با تأکید بر تهیه‌کننده سخنرانی علمی درس‌گفتار کلاسی عکس و نقشه الکترونیک مصاحبه (ضبط‌شده توسط مؤلف) کتاب گویا ارتباط‌های شخصی نامه به نویسنده مقاله گفت‌وگوی تلفنی ایمیل به نویسنده مقاله شبکه‌های اجتماعی تارگستر جهانی الگوی مستندسازی منابع لاتین کتاب: از یک نویسنده تاب: از دو نویسنده یک بخش از کتاب کتاب: ویراستار کتاب: چ.دوم یا بیشتر کتاب: چند جلدی کتاب: عنوان فرعی از مجموعه کتاب: ترجمه کتاب: متن الکترونیک مدخل از کتاب مرجع آنلاین مقاله در مجموعه ویرایش شده مقاله مجله مقاله: مجله چند نویسنده مقاله باز چاپ از مجله در کتاب مقاله دانش‌نامه‌ای با امضا مقاله دانش‌نامه معتبر مقاله نقد کتاب در مجله مقاله از روزنامه بی نویسنده مقاله از مجله الکترونیک مقاله از روزنامه الکترونیک پایان‌نامه دکتری درس گفتار کلاسی تارنمای شخصی تارنمای تخصصی تارنمای دانشگاه اسناد دولتی مصاحبه نمایش‌نامه اجراشده فیلم ویدئویی ایمیل سی دی شبکه‌های اجتماعی در تارگستر جهانی معرفی منابع بیشتر) فصل 8: مجله پژوهشی انواع مجله‌های دانشگاهی جایگاه سردبیر مجله شکل نهایی مقاله نحوهٔ ارسال مقاله به مجله ارزیابی مقاله پژوهشی انتشار مقاله فصل 9: نمایه‌سازی نشریه‌های علمی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام فراورده‌های پایگاه گزارش‌های استنادی نشریات فارسی نمایه‌های استنادی علوم ایران تارنمای طلایه‌داران علم ایران پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی مؤسسات اطلاعات علمی تاریخچه پایگاه روند انتخاب مجله‌ها استانداردهای پایه مجله‌ها مجله‌های الکترونیک شیو ه ارجاع به مجله الکترونیک مجله‌های علوم انسانی مجله‌های ایرانی در ای اس ای

• مولف: دکتر محمود فتوحی
• انتشارات: سخن