کتاب حقوق بین الملل - ربکا والاس | زمانی

کتاب حقوق بین الملل اثر رِبِکا والاس و اُلگا مارتین اُرتگا، با ترجمه ی دکتر سید قاسم زمانی و مهناز بهراملو توسط نشر شهر دانش به چاپ رسیده است.

حقوق بین الملل معاصر به آن دسته از قواعد و ضوابطی اطلاق می گردد که رفتار دولت ها و دیگر نهادهای دارای شخصیّت بین المللی را تنظیم می کند؛ برای نمونه می‌توان به روابط میان افراد و سازمان های بین المللی اشاره نمود. این تعریف، نوپایی و جوانی حقوق بین الملل را به تصویر می کشد و مؤید لزوم مشارکت عاملان جدید در عرصه بین المللی است. هر چند دولت ها تابعان اصلی باقی مانده اند، اما دیگر، تابعان انحصاری حقوق بین الملل محسوب نمی‌شوند. در ابتدا حقوق بین الملل انحصاراً به تنظیم روابط میان دولت ها می‌پرداخت و در خصوص روابط دیپلماتیک و مخاصمات مسلحانه مورد استناد و عمل قرار می‌گرفت، ولی اینک دیگر چنین نیست.

حقوق بین الملل با فراز و فرود های فراوان که پشت سر نهاده به صورت زبان مشترک جامعه جهانی جلوه‌گر شده و با درنوردیدن موانع سنتی، هر چه بیشتر در جوامع ملّی نفوذ می کند. سخن گفتن با این زبان مشترک، بیانی بی پیرایه و ساده می طلبد تا مخاطب به درک کامل این تحولات و دستاوردها نایل گردد. خانم پروفسور رِبِکا والاس و خانم اُلگا مارتین-اُرتِگا در تألیف کتاب ارزنده ی «حقوق بین الملل»، به خوبی از عهده ی این مهم بر آمده اند. آن ها در تألیف این کتاب کوشیده اند تا ضمن حفظ قالب و اسلوب مباحث قبلی خود، به رخدادهای بین المللی، علی الخصوص توسل به زور، توسعه نقش عاملان غیر دولتی در صحنه بین المللی، واکنش بین المللی در قبال بحران یوگوسلاوی، ایجاد دیوان کیفری بین المللی، ایجاد دادگاه های مختلط، مقابله با تروریسم، رشد و اعتلای حقوق بشر و توسعه ی حقوق محیط زیست نظر افکنند. لازم به ذکر است که در ترجمه ی این اثر نیز تلاش شده ضمن دقت در انتقال کامل و درست مفهوم عبارات و جملات، شیوایی و سلاست بیان کاملاً رعایت شود.

کتاب مذکور مشتمل بر سیزده فصل می باشد: 1- مقدمه 2- منابع حقوق بین الملل 3- حقوق بین الملل و حقوق داخلی 4- شخصیت بین المللی 5- سرزمین 6- صلاحیت 7- حقوق دریاها 8- مسئولیت دولتها 9- حقوق بشر 10- حقوق معاهدات 11- توسل به زور 12- داوری و حل و  قضایی اختلافات بین المللی 13- نتیجه

برشی از متن کتاب

فصل چهارم: شخصیت بین المللی برخورداری از شخصیت بین المللی به این معناست که نهادی تابع حقوق بین الملل باشد، و ضمن آنکه «دارای حقوق و تکالیف بین المللی است، اهلیّت طرح دعاوی بین المللی جهت اجرای حقوق خود را نیز دارا می باشد.» یک تابع حقوق بین الملل در قبال جامعه بین المللی عهده‌دار تکالیف، و از حقوقی برخوردار است که می تواند مدعی استفاده از منافع آن شود، و در صورتی که این حقوق مورد تعرّض قرار گیرد در محدوده‌ای که نظام حقوق بین الملل تعیین نموده، از طریق آیین های قانونی، حقوق خود را به مورد اجرا در می‌آورد؛ یعنی، این نهاد صلاحیّت اقامه دعوا را واجد است. کدام نهادها دارای شخصیّت حقوقی بین المللی هستند؟ مفهوم شخصیّت بین المللی نه ثابت است و نه متّحدالشکل، بدین صورت که: تابعان حقوق در هر نظام حقوقی بالضروره در ماهیّت و یا از حیث امتیازات یکسان نیستند و ماهیّت آنها به نیازهای جامعه بستگی دارد. در سرتاسر تاریخچه حیات حقوق بین الملل، تکامل زندگی بین المللی ...، و رشد روز افزون فعالیت‌ های جمعی دولت ‌ها تاکنون شاهد پدیداری اعمالی در سطح بین المللی بوده است که عاملان آنها نهادهایی به غیر از دولت ها هستند. به موازات توسعه حقوق بین الملل و گسترش دامنه شمول آن ها، نهادهایی «جدید» به عنوان«بازیگران» بین المللی پذیرفته شده اند. این نهادها از شخصیّت‌های بسیار متفاوتی برخوردارند. زمانی دولت‌ها به عنوان تابعان انحصاری حقوق بین الملل مورد توجه قرار می گرفتند: از آن جا که حقوق ملل بر رضایت مشترک دولت‌ها بنا نهاده شده -  نه بر اراده افراد بشر - دولت ها تابعان انحصاری حقوق بین الملل هستند. به هر حال، امروزه گرچه دولت ها تابعان اصلی حقوق بین الملل باقی مانده اند، اما دیگر تابع انحصاری آن نیستند. در سراسر قرن حاضر دامنه شخصیت حقوقی بین المللی در نتیجه ازدیاد سازمان های بین المللی، و رشد آگاهی بین المللی درباره حقوق بشر به طور قابل توجهی افزایش یافته است. در حالی که دولت ها به علت دارا بودن خصیصه ذاتی دولت بودن، دارای شخصیت حقوقی بین المللی کامل هستند، دیگر نهادها فقط تا حدی که دولت‌ ها اجازه دهند از شخصیت بین المللی برخوردار می باشند؛ به دیگر سخن شخصیت حقوقی آن ها از دولت‌ ها نشأت می‌گیرد. بنابراین، شخصیت حقوقی دولت ها می تواند به عنوان شخصیت اصلی، و شخصیت حقوقی دیگر نهاد ها به منزله ی شخصیت فرعی و اشتقاقی توصیف شود. دولت‌ ها دولت‌ ها اشخاص اصلی حقوق بین الملل هستند. اصولاً حقوق بین الملل از روابط بین دولت‌ ها از رهگذر رویّه ای که حقوق بین الملل عرفی را تشکیل می‌دهد و یا از مجرای موافقتنامه های بین المللی (معاهدات) نشأت می‌گیرد. دولت ها می توانند به عنوان طرف‌ های دعاوی ترافعی در دیوان بین‌المللی دادگستری حضور یابند. دولت ها می توانند از جانب تبعه خود که مدعی است توسط دولت دیگر به او زیان وارد شده، اقامه دعوا کنند، و به محض اینکه دولتی چنین ادعایی را تعقیب نماید آن اختلاف در سطح بین المللی مطرح شده، و به صورت دعوای میان دو دولت در می آید. فرد نمی تواند از حق دولت خود که برای پیگیری دعوای وی تمهید شده صرفنظر کند. دولت به هنگام مذاکره درباره یک معاهده در مقام نماینده اتباع خود اقدام نمی‌کند.

فهرست

فصل اول: مقدمه فصل دوم: منابع حقوق بین الملل فصل سوم: حقوق بین الملل و حقوق داخلی فصل چهارم: شخصیت بین المللی فصل پنجم: سرزمین فصل ششم: صلاحیت فصل هفتم: حقوق دریاها فصل هشتم: مسئولیت دولتها فصل نهم: حقوق بشر فصل دهم: حقوق معاهدات فصل یازدهم: توسل به زور فصل دوازدهم: داوری و حل و فصل قضایی اختلافات بین المللی فصل سیزدهم: نتیجه    

• مولفان: ربکا والاس - الگا مارتین ارتگا
• ترجمه و تحقیق: قاسم زمانی - مهناز بهراملو
• انتشارات: شهر دانش