کتاب حقوق تجارت (برات، سفته و ...) اسکینی

کتاب حقوق تجارت (برات، سفته، قبض انبار، اسناد در وجه حامل و چک) به تالیف دکتر ربیعا اسکینی توسط نشر سمت به چاپ رسیده است.

اسناد تجاری، اسنادی هستند که اولا متضمن طلب پولی کوتاه مدت یا بدون سررسیدند و ثانیاً قابل نقل و انتقال می باشند؛ از جمله مهمترین اسناد تجاری  می توان به برات، سفته و چک اشاره نمود که حتی اگر میان اشخاص غیر تاجر رد و بدل شوند نیز، تابع قانون تجارت هستند. در دنیای تجارت، بسیاری از اسناد چنین عنوانی دارند؛ مانند قبض انبار، سند در وجه حامل، اوراق بهادار، اوراق قرضه و بسیاری دیگر. مجموعه ای پنج جلدی (1.کلیات، شرکت های اشخاص و شرکت با مسئولیت محدود، 2. شرکت های سهامی عام و خاص، 3. برات، سفته، قبض انبار، اسناد در وجه حامل چک، 4. ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته، 5. کلیات، معاملات تجاری، تجار و سازماندهی فعالیت تجاری) تحت عنوان "حقوق تجارت" به تالیف رسیده است که در جلد سوم از این مجموعه با عنوان "حقوق تجارت برات، سفته، قبض انبار، اسناد در وجه حامل و چک" می توان اطلاعات جامع و مفیدی را در خصوص اسناد تجاری طی پانزده فصل و شصت و هشت مبحث کسب نمود.

فهرست

1.  معرفی برات تاریخچه برات نقش برات در حیات اقتصادی برات، وسیله تامین اعتبار ماهیت حقوقی برات نظریه های جدید.
2. صدور برات شرایط کلی برات مندرجات قانونی شرایط ماهوی برات شرط محل برات ضرورت وجود محل انتقال مالکیت محل رژیم حقوقی محل برات از نظر حقوق بین الملل خصوصی.
3. قبول و نکول برات قبول برات ارائه برات برای قبولی شکل قبولی و ویژگی های آن آثار قبولی برات نکول برات مفهوم و خصایص نکول قبولی شخص ثالث.
4. ظهرنویسی ظهرنویسی برای انتقال شرایط شکلی ظهرنویسی شرایط ماهوی ظهرنویسی ظهرنویسی برای وکالت شکل ظهرنویسی برای وکالت ماهیت حقوقی ظهرنویسی برای وثیقه.
5. ضمانت تعریف و فایده شکل ضمانت شرایط ماهوی ضمانت اشخاصی که می توانند پرداخت برات را ضمانت کنند موضوع ضمانت آثار ضمانت تعهد ضامن در مقابل دارنده تعهد دیگر مسئولان برات در مقابل ضامن.
6. پرداخت برات شرایط پرداخت برات پرداخت برات توسط براتگیر آثار پرداخت برات اعتراض تشریفات اعتراض مسئولیت امضا کنندگان برات نحوه اعمال حقوق دارنده برات مرور زمان شمول یا عدم شمول منع کلی مرور زمان.
7. برات و سیستم تعارض قوانین قانون حاکم بر صدور برات قانون حاکم بر تعهدات بعد از صدور قانون حاکم بر طرق اعمال حقوق ناشی از برات.
8. سفته تاریخچه و فایده سفته شکل سفته مندرجات سفته ضمانت اجرای عدم قید مندرجات قانونی ماهیت سفته اجرای مقررات برات در مورد سفته.
9. قبض انبار تعریف و ماهیت قبض انبار ظهرنویسی قبض انبار پرداخت قبض انبار.
10. اسناد در وجه حامل رژیم حقوقی اسناد در وجه حامل مقررات حاکم بر سند در وجه حامل موارد استفاده اسناد در وجه حامل مفقود شدن اسناد در وجه حامل اسناد دیگر در وجه حامل.
11. تعریف، فایده و قواعد عمومی چک تعریف و فایده اقتصادی چک تعریف و ماهیت حقوقی چک فایده اقتصادی چک تاریخچه چک و مقررات حاکم بر آن چک در حقوق بین الملل.
12. صورت چک چک عادی صورت چک چک های خاص چک تضمین شده انواع دیگر چک.
13. الزامات صدور چک الزامات مربوط به اشخاص ذی نفع شرایط مربوط به صادر کننده شرایط مربوط به دارنده ضرورت وجود محل مفهوم و ویژگی های محل ضمانت اجرای صدور چک بلامحل.
14. انتقال چک صور انتقال آثار انتقال ظهرنویسی برای انتقال مالکیت ظهرنویسی برای وکالت و وثیقه.
15. پرداخت چک شرایط پرداخت تکالیف دارنده در ارائه چک تکالیف بانک آثار و نتایج عدم پرداخت چک شرایط مسئولیت مسئولان چک حدود حق رجوع دارنده به مسئولان.

برشی از متن کتاب

1. معرفی برات: قانون تجارت ایران برات را تعریف نکرده است؛ ولی طبق تعریف کلاسیک، این سند تجاری عبارت از نوشته ای است که به موجب آن شخصی به دیگری دستور می دهد در وعده ای معین یا قابل تعیین مبلغی را به شخص ثالث یا به حواله کرد او پرداخت کند...
2. صدور برات: علاوه بر اینکه برات یک سند تجاری ویژه است و تابع مقررات خاص و سختی است، یک عمل حقوقی محسوب می شود و به این دلیل باید تحت شرایط اصولیِ صحیحی تنظیم و امضا شود...
3. قبول و نکول برات: قبول برات عبارت است از تعهد برات گیر به اینکه وجه برات را در سر وعده بپردازد؛ قبول برات نیز با امضا یا مهر برات گیر تحقق پیدا می کند. قانون گذار برای صحت قبولی برات شرایطی مقرر کرده است که رعایت آن ها ضروری است...
4. ظهرنویسی: برات، مانند هر سند دیگری که مبین طلب شخصی از شخص دیگری است، قابل انتقال است؛ اما برای آن که حقوق منتقل الیه بهتر تامین شود، انتقال برات از طریق ظهرنویسی به عمل می آید و در صورتی که این امر مطابق مقررات قانون تجارت صورت گیرد، مشمول مزایایی است که این سند تجاری برای طلبکار دارد...
5. ضمانت: قانون تجارت ایران ضمانت در برات را تعریف نکرده است؛ با وجود این، ضمانت عبارت است از تعهد شخص ثالثی به اینکه یک یا چند نفر از مسئولان برات در سررسید، وجه برات را پرداخت خواهند کرد...
6. پرداخت برات: توسط برات گیر باید در سر وعده به عمل آید؛ برای این کار، دارنده مکلف است برات را به برات گیر ارائه دهد. هر گاه پرداخت صورت گیرد، به عمر برات پایان داده می شود و چنانچه برات پرداخت نشود، دارنده حق دارد پس از اعتراض، به مسئولان برات مراجعه کند...
7. برات و سیستم تعارض قوانین: برات از جمله اسنادی است که در روابط بین المللی بازرگانان بسیار مورد استفاده قرار می گیرد و از وسایل عمده پرداخت بهای کالاهایی است که در سطح جهان مبادله می شوند. با چنین وضعی، لازم است جنبه های مختلف این سند تجاری از نظر سیستم تعارض قوانین مورد بررسی قرار گیرد...
8. سفته: ظهور سفته در ایران به زمان تدوین قانون تجارت در سال 1311 باز می گردد و امروزه در کشور ما از این سند بیش از برات استفاده می شود و از آن می توان به عنوان وسیله پرداخت در معاملات غیرنقدی استفاده کرد...
9. قبض انبار: انبارهای عمومی در مقابل به امانت گرفتن کالا ها، سندی صادر می کنند که از دو قسمت قبض رسید و برگ وثیقه تشکیل شده و که به قبض انبار موسوم است و سندی می باشد مشابه سفته که با امضای آن، بازرگان تعهد می کند مبلغی را در سررسید معین به دارنده بپردازد...
10. اسناد در وجه حامل: سند در وجه حامل نوشته ای است که به موجب آن امضا کننده متعهد می شود در وعده معین، مبلغ معینی را به دارنده سند پرداخت کند. به این ترتیب، سند در وجه حامل سندی تجاری و شبیه سفته در وجه حامل است؛ بدون آن که مقررات سفته در مورد آن قابل اعمال باشد...