کتاب روانشناسی یادگیری | پروین کدیور

درباره‌ی کتاب روانشناسی یادگیری پروین کدیور

در کتاب روانشناسی یادگیری نوشته‌ی دکتر پروین کدیور از انتشارات سمت تاثیر یادگیری در همه عرصه‌های زندگی مشخص می‌شود و تنها آموزش مهارت خاصی با مطالب درسی نیست، بلکه در رشد هیجانی، شخصیتی و تعامل اجتماعی انسان دخالت دارد. انسان یاد می‌گیرد که از چه چیزی بترسد، چه چیزی را دوست بدارد و کجا چگونه رفتار کند. کلید ورود به مطالعات و مباحث روانشناسی ، مطالعه و آگاهی از روانشناسی یادگیری است و این شاخه پایه‌ای برای درک و فهم سایر حوزه‌های روانشناسی است، سایر حوزه های روانشناسی  نیز از نظریات و تحقیقات‌ این علم استفاده‌های وسیعی می‌برند.

بخشی از کتاب روانشناسی یادگیری دکتر پروین کدیور

. درآمدی بر روانشناسی یادگیری : مشخص نیست که روان شناسی از چه زمانی به طور رسمی رشته ای علمی شناخته شد اما پژوهش های روان شناختی از اواخر قرن نوزدهم آغاز شد. معروف است که ویلهلم وونت، نخستین آزمایشگاه روان شناسی را در 1879 در لایپزیک آلمان دایر کرد ولی گفته می شود که ویلیام جیمز، چهار سال زودتر آزمایشگاه خود را در هاروارد ایجاد کرده بود. احساس، ادراک، زمان واکنش، تداعی های کلامی، توجه و عواطف از عمده ترین مضامینی بود که دانشمندان جوان در آزمایشگاه وونت بررسی کردند..‌.

 2. یادگیری و فلسفه : در فلسفه یادگیری بر چند نکته می توان تاکید کرد : جدا کردن یادگیری از علوم اجتماعی و دفاع از چشم انداز فلسفی متمایز با آن، تردید در بسیاری از مفاهیم معرفی شده درباره یادگیری، بررسی جنبه هایی از آن که نسبت به آنها غفلت شده، مانند مذهب و اخلاق و تاکید بر ماهیت اجتماعی، عملی و انفعالی یادگیری انسان. از چشم انداز فلسفی، یادگیری را می توان در بحث های مربوط به معرفت شناسی دنبال کرد، در این بحث ها، مطالعه منشا، ماهیت، محدودیت ها و روش های شناخت مورد توجه است...

3. یادگیری و رشد : به تغییراتی در امتداد زمان که از الگوی منظمی پیروی می کند، رشد گفته می شود. این تغییرات، تدریجی و پیش رونده است، در زندگی اتفاق می افتد و ارتباط نزدیکی با یادگیری دارد و تحقق کلیه اصول آن با در نظر گرفتن سطح مناسبی از رشد امکان پذیر است. روان شناسی رشد، شاخه ای از این علم است که الگوهای رشد و تغییراتی را بررسی می کند، الگوهایی که در سراسر زندگی اتفاق می افتد. به عبارت دیگر روان شناسان رشد، تعامل بین الگوهای رفتاری از پیش تعیین شده زیستی و محیط دائما در حال تغییر و پویا را مطالعه می کند...

 4. نظریه های رفتاری : رفتار گرایی در نیمه اول قرن بیستم، به عنوان قدرتمند ترین رویکرد در روان شناسی، یادگیری را تغییر در میزان و فراوانی رفتار، شکل گیری رفتار ها و یا پاسخ ها معرفی کرد که اساسا با توجه به عوامل محیطی شکل می گیرد. رفتار گرایان، پژوهش در یادگیری را به مطالعه رفتار آشکار و قابل مشاهده محدود می کنند، در دیدگاه رفتارگرایی به دو فرض اساسی توجه شده است : تقریبا تمام رفتارهای انسان یاد گرفتنی است و در آزمون فرضیه هایی که به دقت تدوین شده اند، توجه به عینیت ضروری است...

5. نظریه های شناختی _ اجتماعی : این نظریه، پیش فرض های مشخصی در تبیین یادگیری و عملکرد دارد و این پیش فرض ها به تعامل دو جانبه محیط، فرد و رفتار ( موجبیت دو جانبه )، تفاوت بین یادگیری و عملکرد، سرمشق گیری، یاد گیری مشاهده ای، نحوه یاد گیری ( یاد گیری مستقیم و جانشینی ) و خود _ کار آمدی مربوط است که هر یک جداگانه بررسی می شود...

 6. الگوی پردازش اطلاعات در یادگیری : در این الگو رایانه وسیله ای است که فرآیند یادگیری انسان را نشان می دهد، ذهن انسان مانند رایانه اطلاعات را می گیرد، برای تغییر در شکل و محتوای آن عملیاتی صورت می دهد، اطلاعات را ذخیره می کند، به هنگام نیاز آنها را بازیابی می کند و در صورت لزوم، پاسخ های مورد نیاز را ارائه می دهد. در این دیدگاه، پردازش شامل سه مرحله است : رمز گردانی ( بازنمایی اطلاعات )، ذخیره سازی ( حفظ اطلاعات ) و بازیابی ( دستیابی به اطلاعات در صورت لزوم )...

 7. فرآیندهای شناختی یاد گیری : مدتی قبل از آغاز مباحث یاد گیری در قرن هجدهم و تا سی سال بعد از آن، تقریبا همه تحقیقات در زمینه یاد گیری براساس نظریه رفتار گرایی انجام می شد اما تحقیق در زمینه مهارت های پیچیده فکری انسان، در دوره جنگ جهانی دوم، انقلاب رایانه ای و پیشرفت های غیرمنتظره در فهم چگونگی رشد زبان، همگی بر توسعه حوزه تحقیقات شناختی تاثیر گذاشت. یاد گیری به عنوان فرآیند فعال ذهنی معرفی شد و روان شناسی شناختی به مطالعه نحوه یاد گیری مفاهیم و حل مسئله در انسان علاقه مند شدند...

 8. خود _ گردانی در یاد گیری : به فرآیندی اشاره دارد که در آن فرا گیر به طور نظام مند، افکار، احساسات و رفتار های خود را در دستیابی به اهداف مورد نظر هدایت می کند ( شانک و زیمرمن، 1998 ). در تعریف دیگر، خود _ گردانی یکی از توانمندی های انسان در اعمال کنترل بر افکار، احساسات و رفتار خود تلقی می شود که از طریق آن انسان بر رفتار خود نظارت می کند و با توجه به معیارهای فردی در مورد آن قضاوت می کند ( کرسینی، 1999 )...

 9. انگیزش و یادگیری : معمولا به نیروهایی اطلاق می شود که انتخاب، ثبات، شدت و تداوم رفتار را تعیین می کند و در تعریف، به فرآیند برانگیختن و نگهداری رفتارهایی دلالت دارد که به سوی هدفی متوجه است ( شانک، 2000 ). واژه انگیزش، ماهیتا جنبه عملی چندانی ندارد ولی سوال اصلی این است که چگونه به وجود می آید و چه تاثیری دارد ؟ البته نمی توان انگیزش یاد گیرنده را در کسب موفقیت مشاهده کرد اما می توان تکالیف، میزان مشارکت در کلاس درس، فعالیت ها و مطالعات او را دید...

10 . چشم انداز های جدید در یاد گیری : یکی از ویژگی های برجسته نوع انسان، توانایی یاد گیری است که در انسان کاملا مشهود است و او را از سایر حیوانات جدا می کند. این تمایز در توانایی انسان در زمینه استفاده از تفکر انتزاعی، زبان گفتاری و نوشتاری، بازنمایی و سایر مشاهده می شود. همان طور که بدن همه انسان ها بر اساس الگوی مشترکی سازمان یافته است، مغز انسان ها نیز از الگوی مشترکی تبعیت می کند... کتاب " روان شناسی یادگیری " از سری کتاب های دانشگاهی رشته روان شناسی می باشد.

کتاب روانشناسی یادگیری تالیف دکتر پروین کدیور که جزء بهترین کتاب‌های دانشگاهی روانشناسی بوده توسط انتشارات سمت به چاپ رسیده است.

فهرست

• ساختار گرایی و کارکرد گرایی
• شناخت گرایی
• سنجش پیامد های یاد گیری
• خود سنجی
• وجود گرایی
• ترکیب نظریه ها در چهارچوبی جامع
• تاریخچه مطالعه کودک
• نظریه های روان تحلیلی
• نظریه های ساختار گرایی
• یاد گیری از طریق کوشش و خطا
• اصول شرطی شدن کلاسیک
• شرطی شدن عامل
• سر مشق گیری

• تجربه جانشینی حافظه کوتاه مدت و پردازش اطلاعات
• حافظه و تفاوت های فردی
• برونر و فرآیند اکتشاف
• دیدگاه های یاد گیری مفهوم
• راهبردهای حل مسئله
• خلاقیت در حل مسئله
• انواع انتقال یاد گیری
• ابعاد خود _ گردانی
• تحلیل انگیزشی از خود _ گردانی
• الگوی بوکارتس
• نظریه های انگیزش
• نظریه هدف
• ماهیت متمایز توانایی های انسان
• طبیعت در مقابل تربیت
• منابع

• مولف: دکتر پروین کدیور
• انتشارات: سمت