کتاب گنجینه آشنا - الهی قمشه ای

کتاب گنجینه آشنا (سیصد و شصت و پنج روز در صحبت شاعران پارسی گو)، توسط حسین محی الدین الهی قمشه ای در انتشارات سخن به چاپ رسیده است.

"گنجینه ی آشنا" کتابی بسیار زیبا، خواندنی و ارزشمند است که حاوی گزیده ای از اشعار زیبای شاعران بزرگ و گران قدر پارسی زبان هم چون سعدی، حافظ، خیام و بسیاری دیگر می باشد. نویسنده ابتدا اشعار منتخب خویش را بیان نموده و خواننده را به دنیای خیالی و زیبای شاعران وارد کرده و  در نتیجه، لذتی وصف ناشدنی را برایش به ارمغان می آورد؛ سپس با بهره گیری از هوش و استعداد سرشار خود، به نقد و تفسیر دقیق هر یک از آن ها می پردازد. جملات و تفاسیر ارائه شده از جانب وی چنان تاثیر گذار و قابل تامل است که به راحتی با خواننده ارتباط برقرار کرده، ذهنش را مغلوب و مجذوب خویش ساخته و او را تا پایان با خویش همراه می سازد. "قمشه ای" با به کارگیری از جملات مفهومی و پر بار و هم چنین گفتاری ساده و صریح، مخاطب را در درک هر چه بیش تر و راحت تر مفهوم و مقصود شاعر یاری رسانده و لبخند ناشی از رضایت را بر لبان وی پدیدار می سازد. بنابراین به شما نیز توصیه می کنم که به هیچ وجه این اثر ارزشمند را از دست نداده و حتما آن را مطالعه بفرمایید.

فهرست

یادداشت ناشر بهشت نقد شاعران در ماهیت شعر ترجمه پذیری شعر رسالت و کرامت شعر توجیه مشیت الهی شاعر و انسان کامل شراب و مستی در اداب پارسی دلالت لفظ بر معنی تلمیحات نگاهی به وزن شعر لذات متعالی نقد عیارها دعا و نیایش زبان ادبیات و فلسفه پایان سخن گزیده ها بهترین سرآغاز آب حیات طوطی گویا ناله ی جان سوز نی زلف آشفته مژده ی وصال خدا هست و خدا نیست مناظره ی خسرو با فرهاد بوی عشق قصه ی طوطی و بازرگان رزم رستم با اشکبوس عشق دردانه است تهمت عاشقی آب زنید راه را چشم و ابرو به سوی عشق رو کن مطرب دانا من و تو خرامان تا کجا مشق نام لیلی دو چشم مست عاشقی و جوانی شاهنامه علم عشق عاشق یا معشوق آیینه ی جان معراج آدمی در کف دارم دلی ای مسلمانان به فریادم رسید رسوا شده ام گل رعنا مهمان که بودی قصر امل کافر عشق جنگ پلیدی و پاکی حیرت اندر حیرت شیخ زاده ای پسر دلربا نان و حلوا یاد رخسار امشب با ماست مست مدام غرور ستایش طفیل عشق یاران را چه شد حکمت هلالی ذوق دیدارپبینای نابینا از حکمت های سعدی مدعی مطرب شیرین دهن گله های هجران خنده ی بی گریه عشق بازی باده ی انگوری سیر ارواح در شب واژه ها و عبارات عربی مصرع اول اشعار مصرع اول رباعی ها، دو بیتی ها و تک بیتی ها شاعران

برشی از متن

شاعر و انسان کامل در ژرفای دل ما تصویری از صورت انسان کامل نقش کرده اند و اگر گویند این چگونه تصویری است که ما را از آن هیچ خبری نیست پاسخ این است که ما را از آن خبرها و نشان هاست و اگر ما را هیچ شناختی از او نبود هر مدعی بی هنری را به کمال می پذیرفتیم. این نقش درونی چراغ راهنمای ماست که می تواند ما را با شیو ی خطا و آزمون آهسته آهسته بدان مقام راهبر شود الا آن که شاعران این تصویر درونی را پر رنگ تر می کنند و هر دم نشان های بیش تری برای شناخت مدعی از مخلص به دست می دهند تا چون مولانا سالکان تشنه لب را از این بادیه ی غول پرور به آب خضر که در دل های همگان چشمه ای از آن جاری است برسانند: تشنگان ره خون خوار ی این بادیه را بردم از بادیه بیرون و به آب آوردم نظر عارفان این است که هرکس از دیو و دد ملول شود و در جست جوی انسان حقیقی برآید و از این سوی و آن سوی نشان گیرد و راهرو گردد نهایتا بدان انسان مطلوب و محبوب راه خواهد یافت و آن کسی جز خود او نیست. ناتانیل هورثون شاعر و داستان سرای بزرگ امریکایی در قرن نوزدهم داستان بسیار لطیفی در این باب نگاشته که فشرده ی آن چنین است: در ناحیتی از قاره ی نو مردمی در کنار رود و جنگل و کوهستان زندگی می کردند و یک باور ستنی داشتند که روزی انسان رهایی بخشی در این ناحیه ظهور خواهد کرد که شبیه به یک چهره ی بزرگ سنگی است که بر بلندای کوهستان مشاهده می شود. در این ناحیت جوانی به نام ارنست زندگی می کرد که هم آهنگ با نامش بسیار صدیق و صمیمی و پر از شور و اشتیاق بود و از کودکی در آرزوی دیدار این نجات بخش بود. اما هر چند سال یک بار یک نفر با هیاهو و غوغا ظاهر می شد که: «آن نجات بخش منم» و مردم نیز گاه از ساده دلی و بیش تر به سبب طمع و حرص و آز دنیوی او را باور می کردند اما ارنست هر بار بی آن که بی دلیل به انکار برخیزد در رفتارهای آن مدعی می نگریست و در می یافت که این آن چهره ی پاک و شریف و نجیب که در کوهستان دیده می شود نیست. یکی را بدین خاطر که در پی زر و زور است و یکی را بدین عیب که سلطه جو و قدرت طلب است و یکی را بدین صفت که تندخو و خشن و دور از مهربانی و مردم دوستی است، از او کناره می گرفت و مردم نیز کمی دیرتر در می یافتند که فریب خورده و بازیچه شده اند و بالاخره کسی نمی آید و در این میان ارنست اندک اندک با پرورش ضمیر و پیروی فرمان های درون به انسانی پاک و ساده دل بدل شده بود که هیچ یک از صفات ناموزون آن مدعیان در وی نبود تا به تدریج چنان شد که وقتی او در کوچه و بازار راه می رفت مردم در چهره ی نورانی او می نگریستند...

(سیصد و شصت و پنج روز در صحبت شاعران پارسی گو) (جوانان و فرهنگ جهانی 5) مولف: حسین محی الدین الهی قمشه ای  انتشارات: سخن