کتاب گرگور مندل (دانشوران دیروز و امروز)

کتاب گرگول مندل از مجموعه ی دانشوران دیروز و امروز نوشته ی لین وان گورپ و ترجمه ی حسن سالاری توسط انتشارات محراب قلم به چاپ رسیده است.

این کتاب به معرفی " گرگور یوهان مندل " که بعدها به یوهان مندل مشهور شد، اختصاص دارد. او در سال 1822 میلادی در شهر " برنو " که آن زمان جزئی از امپراطوری اتریش - مجارستان بود و هم اکنون در کشور جمهوری چک قرار دارد، به دنیا آمد. خانواده اش به کشاورزی مشغول و از نظر مالی فقیر بودند. مندل در جوانی کشیش شد و همچنین به گیاه شناسی روی آورد. آزمایشات شگفت انگیزی که او با گیاه نخود انجام داد باعث شد تا از او به عنوان پدر دانش ژنتیک یاد کنند. زمانی که او در دانشگاه وین درس می خواند با فیزیک دان بزرگی به نام " کریستین دوپلر " آشنا شد و مشاهده کرد که علم ریاضیات و آمار در آزمایشات دوپلر چه تاثیر شگرفی دارد، او بعدها از علم آمار در پژوهش های زیست شناسی اش بهره برد و جزو اولین دانشمندانی بود که این کار را انجام داد. مندل در طی آزمایشاتش هزاران گیاه نخود را دورگه گیری کرد، یعنی گل های دو گیاه را با هم آمیزش داد و این آزمایشات به او این امکان را داد تا پیش بینی هایی را انجام دهد که امروزه به قانون های وراثت مندل مشهور هستند. مندل در سال 1884 میلادی در 62 سالگی درگذشت اما تا آغاز قرن بیستم ارزش آزمایشات او برای دانشمندان کشف نشده بود. پس از او افراد بسیاری در زمینه ی ژنتیک تحقیق کردند تا به دلیل اختلاف بین ژن ها پی ببرند، اما هنوز سوالات بسیاری درباره ی این موضوع است که باید پاسخی برای آن ها یافت. جالب است بدانید که 99 درصد دی ان ای هر انسان با دی ان ای انسان دیگر کاملا یکی است و این همه اختلاف در رنگ مو، چشم، پوست و ... فقط به خاطر یک درصد اختلاف است.

دانشوران دیروز و امروز نام مجموعه ای است که در هر یک از جلدهای  آن، نوجوانان با یکی از مشاهیر علم در زمینه های مختلف آشنا می شوند. بیوگرافی، دوران کودکی، بزرگسالی، خدمات، اختراعات و اکتشافات هر دانشمند از مطالب تشکیل دهنده ی هر جلد می باشد.

 

فهرست

گرگور یوهان مندل یک معلم، یک دانشمند ژنتیک قانون های وراثت مندلی ژن های بارز و نهفته پژوهش مندل میراث مندل ژنتیک دان: باربارامک کاینتاک آزمایشگاه: بررسی ژن های بارز و نهفته گاه شمار ژنتیک واژه نامه نمایه

برشی از متن کتاب

ژنتیک تولید مثل یا زادآوری به فرآیند پیدایش فرزندان یا زاده ها گفته می شود. هر گونه از جانداران، همان گونه ی خود را پدید می‌آورد. به سخن دیگر، از انسان همواره انسان، از سگ همواره سگ و گیاه نخود همواره نخود پدید می‌آید. تولید مثل باعث ماندگاری نسل هرگونه می‌شود. هنگامی که جانداران تولید مثل می کنند، ماده ی ژنتیکی خود را به فرزندانشان می‌بخشند. این ماده هر جاندار را همان چیزی می سازد که هست، این ماده درون سلول های جانداران یافت می‌شود. در مرکز سلول ها هسته ای وجود دارد که کروموزوم ها درون آن جای دارند. کروموزوم ها از ژن ها ساخته شده اند. در انسان 23 جفت کروموزوم در هر سلول وجود دارد. هر کروموزوم دارای هزاران ژن است. صفت ها به وسیله ژن ها از والدها (پدر و مادر) به زاده ها (فرزندان) می رسند. انسان ها ژن هایشان را از پدر و مادرشان به دست می ‌آورند. بدن هر انسان از دستور هایی که ژن هایش می‌دهند، پیروی می‌کند. این دستورها همه چیز را برای بدن تعیین می کنند؛ از این که رنگ چشم انسان چه باشد تا دست و پای او چه اندازه رشد کنند. این حقیقت برای جانداران دیگر و گیاهان نیز درست است. والدها صفت های خود را به زاده های خود می بخشند، چه آن زاده یک گاو یا میمون باشد، چه آناناس یا درخت نارون. DNA نخستین سلّول یک بچه، رمز هایی در هسته‌ ی خود دارد. این رمزها دستورهایی هستند که برای شکل ‌گیری آن بچه ضروری اند. دستورها درون کروموزوم ها جای دارند. نیمی از کروموزوم‌ های این سلول از سلول تخم مادر می‌آیند. نیم دیگر را سلول اسپرم پدر فراهم می‌کند. بخش اصلی کروموزوم ها را DNA می نامند. اطلاعات ژنتیکی هر فرد به صورت رمز در DNA قرار دارد. ژن ها ژن‌ها رنگ پوشش جانوران را تعیین می‌کنند. ژن‌ها بسیاری در تعیین این رنگ نقش دارند. از این رو، الگوهای رنگ بسیار متفاوتی در گربه ها، سگ ها و جانوران دیگر دیده می‌شود.

(بنیان گذار دانش ژنتیک) نویسنده: لین وان گورپ مترجم: حسن سالاری انتشارات: محراب قلم