کتاب کلماتی که قلبشان از مشتشان بزرگتر است

کتاب کلماتی که قلبشان از مشتشان بزرگ تر است به قلم لیلا کردبچه در نشر فصل پنجم به چاپ رسیده است.

حسین پناهی در 1335 در دژکوه زاده شد و در 1383 در تهران درگذشت. وی شاعر، نویسنده، کارگردان و بازیگر بود. او در سال های زندگی اش بیش تر به عنوان بازیگر شناخته شده بود و تنها پس از مرگش بود که توجه اکثریت افراد به شعرهای او هم جلب شد. نخستین مجموعه شعرهای پناهی در سال 1372 به اصرار محمدرضا شریفی نیا به چاپ رسید. پناهی بخاطر بازی در فیلم سایه ی خیال، نقشی که به ویژگی های خودش نیز بسیار نزدیک بود، دیپلم افتخار بهترین بازیگر را هم دریافت کرد. فرهنگ عامه فرهنگ عموم مردم است، فرهنگ روزمره ی مردم بدون دخل و تصرف ادبیان و روشنفکران در آن، حسین پناهی در فرهنگ عامه نقش ویژه ای داشت، من جمله بخاطر واژه هایی که وی از زبان مادری اش به گنجینه ی زبان فارسی اضافه کرده است. برای مثال در فیلمنامه ی «بی بی یون» که حال و هوایی روستایی دارد به فرهنگ و زبان بومی توجه ویژه ای نشان داده است. لیلا کردبچه در کتاب «کلماتی که قلبشان از مشتشان بزرگ تر است» زوایای مختلف شخصیتی و فکری حسین پناهی را مورد بررسی قرار داده؛ آثار وی را تحلیل کرده و سهمی که پناهی در شعر و ادب و فکر در ایران داشته است را مورد بررسی قرار داده است و به حق نیز توانسته است سهم خود را در توجه به این فکور کم تر شناخته شده (که به نظر می رسد خود نیز علاقه ای به شناخته شدن نداشته است) به خوبی ادا کند.

برشی از متن کتاب

فلسفه و ادبیات و تکیه بر گنجینه های غنی ادبی و فلسفی ایران و جهان را شاید بتوان مکمل تجربه های شخصی پناهی در شکل گیری جهان اندیشگی اش دانست؛ و مگر می توان در عالم ادب، اثری قائم به ذات یافت که بی واسطه ی متون پیش از خود خلق شده و جایگاهی ممتاز یافته باشد؟ راست است که می گویند همانطور که کتاب های چیده شده در قفسه ی یک کتاب خانه برای ایستادن، به یکدیگر تکیه می کنند، تمامی آثار ادبی بزرگ هم به آثار پیش از خود تکیه دارند و تکیه گاه آثار بعد از خود می شوند و اینکه، همیشه و در همه ی ادوار بوده اند و هستند کسانی که بر این تاثیر و تاثرات فرهنگی و ادبی، نام های دیگر می نهند، شاید وابسته به محدوده ی دید و جهان بینی شان باشد و شاید جبران مافات شخصی خود ... به هر روی تاثیر کنجینه ی فلسفی و ادبی ایران و جهان را در آثار پناهی، تنها در ظاهر و به صورت ذکر نام بزرگان نمی بینیم: الیاس: همش تقصیر هفت شهر عشق نیشابور و پیر مغان شیرازه ماریا: ها؟ الیاس: ژان وال زان فداکار فرانسه علف های خشک سرزمین بی حاصل تی.اس.الیوت انگلستان (دومرغابی در مه:29) بلکه در ورای ذکر این نام ها، سایه ی عظیم و گسترده ی جهان اندیشگی اندیشمندان و فلاسفه و ادبا را باید دید و کاهش کسی که اهل فلسفه باشد و عالم به این علم، روزی آثار پناهی را از این منظر به تحلیل و بررسی بنشیند؛ چراکه معتقدم آنچه ما از پناهی می خوانیم و آنچه از شعرها و دیگر نوشته هایش درمی یابیم، تنها بخش کوچکی از کوه یخ عظیم و شناوری است که بخش اعطم آن در زیر آب پنهان است و کاش، کاش، کاش، و باز هم کاش، آنان که آشنا با دریای عمیق فلسفه اند، از بخش عظیم این کوه یخ پنهان چیزی به ما بگویند. وامداری چناهی از فلسفه، محدود به یک شعر و دو شعر نیست، بلکه بر تمامی آثارش سایه انداخته است. از مشخص ترین آثار، می توان به شعر «پیپ های بی توتون» از مجموعه ی «سال ها است که مرده ام» اشاره کرد که یکی از بسیار سروده ها و نوشته های پناهی است که دلبستگی و وابستگی او را به فلسفه نشان می دهد.

فهرست

سال شمار زندگی حسین پناهی بجای مقدمه نگاهی به حسین پناهی و آثارش فرهنگ عامه و ادبیات شفاهی مرگ اندیشی توجه به گذشته فلسفه و ادبیات زبان کلماتی که قلبشان از مشتشان بزرگ تر است پی نوشت ها منابع

(پژوهشی در آثار حسین پناهی) نویسنده: لیلا کردبچه انتشارات: فصل پنجم