کتاب چرخش های یک ایدئولوژی - ولفگانگ لئونارد

کتاب چرخش های یک ایدئولوژی نوشته ولفگانگ لئونارد با ترجمه هوشنگ وزیری توسط نشر نو به چاپ رسیده است.

این کتاب طبق گفت و گوهای انجام شده در یکی از ایستگاه های فرستنده رادیویی آلمان فدرال، با پروفسور ولفگانگ لئونارد درباره تحول کمونیسم در جهان نوشته شده است. این پروفسور مطرح یکی از متفکران کمونیست می باشد و از اولین کسانی به شمار می آید که پس از پایان جنگ جهانی دوم از شوروی به آلمان بازگشت و به "والتر اولبریشت" سیاستمدار روز آلمان شرقی یاری رساند. کمونیسم جنبشی سیاسی، علمی و اقتصادی می باشد و این که در حرکت برای تغییر جهان، تا چه اندازه دچار تغییر شده  و چه پیامدهای سیاسی را به بار آورده، مسئله ایست که در این کتاب به تفصیل در مورد آن توضیح داده شده است. کتاب حاضر ارزش های نمایانی در راه شناخت چرخش های یک ایدئولوژی دارد. نویسنده همه عناوین را با توصیفی واقع بینانه و به دور از هر گونه پیش داوری، نگارش کرده و به گونه ای مطالب را شرح می دهد که درک آن ها برای کسانی که اطلاعاتی از جهان کلی مارکسیم ندارند نیز آسان باشد. از آن جایی که نویسنده سال های سال در شوروی و دیگر کشورهای بلوک شرقی زندگی کرده است، همه موقعیت هایی که در کتاب به تصویر می کشد را طبق تجربه های ملموس و عینی خودش روایت می کند. او برای توصیف ساختار اجتماعی کمونیسم تنها در قلمرو نظری پیش نمی رود و با بیان تحولات تاریخی همه آن چه که در چنته دارد را برای مخاطب رو می کند.

برشی از متن کتاب

طبق ایدئولوژی شوروی نشانه عصر کنونی این است که این عصر یک عصر انقلابی است که در آن فرماسیون کهن اقتصادی، یعنی سرمایه ‌داری، جای به فرماسیون تازه یعنی کمونیست می سپارد. از آن جا که عبور از سرمایه ‌داری به سوسیالیست در کشورهای گوناگون متفاوت است، در هم شکستگی سرمایه ‌داری و فرماسیون سوسیالیسم و کمونیسم در مقیاس جهانی خود یک دوران تاریخیِ تمام را در بر می گیرد. عبور از سرمایه ‌داری به سوسیالیسم در مقیاس جهانی به وسیله سه نیروی بزرگ انقلابی تحقق می پذیرد: الف. خلقهای کشورهای سوسیالیستی که گاه نظام جهانی سوسیالیستی نیز نامیده می ‌شود. در اینجا مسئله بر سر اتحاد شوروی و هفت کشور کمونیستی در اروپا (آلمان شرقی، لهستان، چکسلواکی، مجارستان، رومانی، بلغارستان و آلبانی) چهار کشور کمونیستی در آسیا (چین، ویتنام، کره شمالی و مغولستان) و یک کشور کمونیستی در قاره آمریکا یعنی کوباست. در کتاب های درسی ایدئولوژیک هنوز هم نامِ همه این چهارده کشور با یکدیگر آورده می ‌شود، با آن که تشدید نزاع مسکو - پکن و استقلال فزاینده کشورهای کمونیست چنین شمارشی را مدام  مشکوک تر می کند. از این سه نیروی انقلابی، نظام جهانی سوسیالیستی مهم ترین به حساب می ‌آید. زیرا هر چه نیرومندتر بر حوادث جهان تاثیر می نهد. احزاب کمونیست حاکم در کشورهای سوسیالیستی و نه تنها برای ساختمان کامیاب به سوسیالیسم و کمونیسم مسئولیت دارند، بلکه باید حداکثر تلاش ممکن را برای تحقق یافتن وظایف بین الملل خود به عمل آورند و فعالانه و مصممانه از انواع نبرد رهایی بخش علیه امپریالیسم حمایت کنند. ب. طبقه کارگر کشورهای پیشرفته سرمایه داری که به رهبری احزاب کمونیست نبرد با سرمایه داری را در کشورهای خود رهبری می کنند و هدف آنها بر افکندن سرمایه داری به وسیله انقلابی سوسیالیستی است. پ. جنبش آزادی بخش ملی اقوامی که با استعمار و نوع استعمار مبارزه می ‌کنند. جنبش آزادی بخش ملی امپریالیسم را ناتوان می کند و در نتیجه به تکامل جنبش انقلابی در کشورهای سرمایه ‌داری مدد می ‌رساند. برخی از کشورهای آسیایی و آفریقایی پس از حصول استقلال ملی خود آغاز بدان کرده اند که راه تحول غیر سرمایه داری را بپویند. به این ترتیب به تدریج عبور از انقلاب رهایی بخش ملی به انقلاب سوسیالیستی انجام می‌پذیرد. احزاب کمونیست رها شده از استعمار وظیفه اصلی خود را در این می‌بینند که انقلاب رهایی بخش ملی را به پایان برسانند و راه تحول کشورشان را به جامعه غیر سرمایه داری تضمین کنند که امکان ساختمان سوسیالیسم را فراهم می آورد. در اثر همپایی این سه نیروی انقلابی که در سه بخش اصلی جنبش جهانی کمونیستی تجسم می ‌یابد، جریان جهانی انقلاب یعنی عبور به سوسیالیسم و کمونیسم در مقیاس جهانی صورت می ‌پذیرد. تعیین کننده در این عبور، انقلاب سوسیالیستی است. تزهای کنونی شوروی درپباره مسئله انقلاب سوسیالیستی چیست و تا کدام پایه به برداشت های مارکس و انگلس و یا برداشت لنین تکیه دارد؟ قاعدتا به برداشت های لنین تکه می کنند که با شرایط کنونی تطبیق داده شده است. طبق ایدئولوژی امروز شوروی، انقلاب شوروی دارای اجبار قانونی از وضعیت تاریخی اجتناب‌ناپذیر است. علت در تضاد اصلی سرمایه داری است، یعنی تضاد میان سرشت اجتماعی تولید و شکل خصوصی مالکیت.

فهرست

• پیشگفتار مترجم
• بخش اول: از مارکس تا ایدئولوژی امروز شوروی
• با کارل مارکس و فریدریش انگلس آغاز شد
• تعالیم انقلابی لنینیسم
• استالینیسم: ایدئولوژی توجیه کننده حکومت خودکامه
• خروشچف و برداشت استالین زدایی
• سیاست و ایدئولوژی شوروی پس از سقوط خروشچف
• بخش دوم: مارکسیسم - لنینیسم امروز شوروی
• تعریف رسمی مارکسیسم - لنینیسم
• ماتریالیسم دیالکتیک و ماتریالیسم تاریخی
• اقتصاد سیاسی
• کمونیسم علمی
• هدف نهایی: جامعه آینده کمونیستی
• قدرت ها و ضعف های ایدئولوژی شوروی
• فرایافت های جانشین مارکسیست های ناوابسته شوروی
• بخش سوم: مسکو و غرب
• همزیستی شوروی - حقیقت یا فریب؟
• آیا زمامداران شوروی هنوز درصدد انقلاب جهانی هستند؟
• هدف های شوروی در اروپا - فنلانی کردن و دگرگونی ضد انحصاری
• بخش چهارم: جریان های گوناگون کمونیسم جهانی
• نمونه یوگسلاو: مارکسیسم و خودمدیری
• بهار پراگ - امید به سوسالیسمی با چهره انسانی
• مائونیسم - ایدئولوژی کمونیست های چین
• فرایافت های تازه حزب کمونیست ایتالیا و کمونیست های اروپای غربی
• تروتسکیسم - تحولات و هدف
• تمایزها در کمونیسم جهانی: چشم اندازهای گذشته و آینده
• بخش پنجم: نتیجه گیری هاییی برای داوری درباره سیاست کنونی شوروی
• رویدادهای مهم تاریخی کمونیسم

(کمونیسم چیست؟) نویسنده: ولفگانگ لئونارد مترجم: هوشنگ وزیری انتشارات: نشر نو