کتاب هنر در گذر زمان | هلن گاردنر

کتاب هنر در گذر زمان نوشته هلن گاردنر، با ترجمه محمدتقی فرامرزی در انتشارات نگاه به چاپ رسیده است.

از زمانی که افراد روی کره خاکی نیاز به تعامل با یک دیگر پیدا کردند، هنر نیز خودنمایی می کرد. هنر یکی از راه های ابراز احساسات و به اشتراک گذاشتن آن است. امروزه هنر در زندگی افراد به چنان جایگاهی رسیده است که حتی روان شناسان به وسیله ی آن می توانند بسیاری از اختلالات روانی را درمان کنند، چرا که آن را مایه ی آرامش افراد و ابزاری برای تخلیه ی انرژی های منفی می دانند. کلیه ی کارکردها و فواید هنر از دیرباز مورد توجه بشر بوده ولی امروزه به شکل آکادمیک و تخصصی به آن پرداخته می شود. کتاب" هنر در گذر زمان" تاریخچه ی هنر را در اختیار هنر دوستان قرار داده و آن را در ادوار مختلف بررسی و ارزیابی کرده است. کتاب برای بار اول در سال 1926 منتشر شد و گاردنر ویرایش سوم آن را در سال 1946 انجام داد. ویرایش های بعدی نیز پس از مرگ وی صورت گرفت. گاردنر در این کتاب تحولات و روند تکامل عرصه ی هنر را یک به یک بازگو کرده و با ارائه ی شواهد و مستندات تاریخی به تفسیر آن ها پرداخته است. به عقیده ی او، تنها در این حوزه است که تاریخ و هنر توانسته اند به طریقی هوشمندانه و در یک راستا با هم تلفیق پیدا کنند. نویسنده معتقد است که بستر های متفاوتی در پدید آمدن یک اثر هنری تاثیر گذارند؛ در حقیقت اعتقاد وی بر این است که آنچه که در طول زمان موجب تغییر آثار هنری می شود، ماهیت هنر نیست، بلکه نگرش انسان و برداشت او از هنر است که موجب ایجاد آثار متفاوتی می شود. از این جهت در کتاب حاضر، بعد از ذکر آثار مهم تاریخِ هنر، شرایط اجتماعی و فرهنگی ای که این آثار در آن هاخلق شده اند نیز شرح داده شده، ضمن این که زندگی نامه هنرمندان، سبک آثار و انگیزه شان از خلق آن ها نیز مفصلا بیان شده است. از ویژگی های کتاب که به درک مفاهیم کمک بسیاری کرده، قرار دادن یک نمای کلی در انتهای هر فصل است که خلاصه ای از مباحث مهمِ دوره ی مذکور را در اختیار خواننده قرار می دهد؛ این مبحث شامل نکاتی درخصوص دوره ی هنری خاص، ویژگی های هنری، هنرمند و ... می باشد. علاوه بر این نویسنده در کنار ذکر ویژگی های یک اثر، نمونه ی تصویری از آن را نیز ارائه داده تا مخاطب درک ملموس تری از مفاهیم داشته باشد. کتاب می تواند منبع مناسبی برای کلیه هنر دوستان و هم چنین دانشجویان و پژوهشگران رشته هنر باشد تا اطلاعات دقیق و کاملی از آن را کسب کنند.

فهرست

پیش گفتار دیباچه بخش یکم: دنیای کهن فصل یکم: تولد هنر فصل دوم: خاور نزدیک کهن فصل سوم: هنر مصر فصل چهارم: هنر اژه ای فصل پنجم: هنر یونان فصل ششم: هنر اتروسک و هنر رومی فصل هفتم: هنر صدر مسیحیت، بیزانس و هنر اسلامی بخش دوم: سده های میانه فصل هشتم: هنر سده های میانه ی آغازین فصل نهم: هنر رمانسک فصل دهم: هنر گوتیک بخش سوم: رنسانس و باروک فصل یازدهم: رنسانس آغازین در ایتالیا فصل دوازدهم: هنر ایتالیا در سده پانزدهم فصل سیزدهم: هنر ایتالیا در سده شانزدهم فصل چهاردهم: رنسانس در اروپای شمالی فصل پانزدهم: هنر باروک بخش چهارم: دنیای نوین فصل شانزدهم: سده ی نوزدهم فصل هفده: سده ی بیستم بخش پنجم: دنیای غیر اروپایی فصل هجدهم: هنر هند فصل نوزدهم: هنر چین فصل بیستم: هنر ژاپن فصل بیست و یکم: هنر آمریکای پیش از کریستف کلمب فصل بیست و دوم: هنر بومیان آمریکا، آفریقا و اقیانوسیه بخش ششم: عکاسی از آغاز تا امروز روش های تهیه نقشه و مقطع واژه نامه کتابنامه فهرست راهنما

برشی از متن کتاب

تحولات هنری بزرگی که تاکنون بررسی شد، در شمال ایتالیا به وقوع می پیوست ولی سرزمین های واقع در شمال کوه های آلپ همچنان قلمرو و شیوه ی گوتیک بودند و ایتالیا هیچ گاه این شیوه را از آن خود ندانسته و نپذیرفته بود. سبک گوتیک در معماری، تا سده ی شانزدهم در شمال به حیات خود ادامه داد ولی در نقاشی و پیکر تراشی، نیروهای هنری تازه ای به حرکت درآمده بودند. هنرمندان شمال اروپا، هیچ گاه مانند ایتالیائی ها با هنر دوره ی کلاسیک باستانی آشنا نشده بودند. در ایتالیا بقایای هنر کلاسیک در همه جا به چشم می خورد و ایتالیائی ها خود را اعقاب رومیان باستان می دانستند. سبک گوتیک مآب بین المللی در سده ی چهاردهم، به نظر ایتالیائی ها فقط یک مد گذرا بود؛ این سبک که در فاصله ی سال های زندگی جوتو تا مازاتچو به میدان آمده بود، به ندرت ممکن بود چیزی بیش از وقفه ای کوتاه در سبک هنری جدیدی باشد که آینده ی هنر اروپا را با خود به همراه داشت. در شمال اروپا نیز سبک بین المللی از میدان خارج شد و عرصه را برای رئالیسمی پرتوان باز کرد که حتی بدون الهام گرفتن از هنر کلاسیک باستان، با روزگار گذشته قطع رابطه کرد و جهات حرکت خویش را علنی ساخت. نقاش شمالی، که از حرفه ی تهذیب کاری سربرآورده است، همانند هنرمندان شمال ایتالیا، حیثیت و مقام تازه ای کسب می کند. ساختار اجتماعی شمال اروپا، هرچند با گسترش داد و ستد و ثروت به معنای جدید همراه بود، در سده ی پانزدهم از نظام های سلسله مراتبی سده های میانه پیروی می کرد. اشراف و دین پیشگان به حاکمیت شان ادامه دادند، هرچند سرچشمه حقیقی ثروت و قدرت، بورژوازی بود. این طبقه ی متوسط بزرگ، به نوبه ی خود، همچنان به وسیله ی شبکه ای از اصناف سازماندهی و اداره می شد که در سده های میانه شکل گرفته بود. در شمال اروپا، نظام صنفی حتی بیش از ایتالیا، بر زندگی انسان متوسط مسلط بود. هر شخص، برای آن که بتواند به حرفه ای بپردازد، می بایست عضو صنف ناظر بر آن حرفه می شد_ مثلا نقاش مجبور بود عضو صنف قدیس لوقا بشود، که زین سازان، شیشه گران، و آینه سازان را نیز در بر می گرفت. نقاش برای تضمین عضویتش در صنف، سال های خردسالیش را به کارآموزی در نزد یک استاد نقاشی می گذراند و همچون فرزندی در کنار او زندگی می کرد و مبانی هنر نقاشی را از وی می آموخت.

مولف: هلن گاردنر مترجم: محمدتقی فرامرزی انتشارات: نگاه