کتاب هخامنشیان - آملی کورت

کتاب هخامنشیان نوشته ی آملی کورت با ترجمه ی مرتضی ثاقب فر توسط انتشارات ققنوس به چاپ رسیده است.

"هخامنشیان" کتابی در باب امپراتوی هخامنشیان می باشد و چگونگی تشکیل و فعالیت های سلطنتی و حکومتی این سلسله ی شاهنشاهی را تشریح می کند. در واقع اثر حاضر، ترجمه ی دو فصل پایانی کتاب "تاریخ خاورمیانه ی باستان" "آملی کورت" است که "مرتضی ثاقب" به تدوین آن پرداخته و با استفاده از بیانی ساده و روان، مطالب نگاشته شده توسط نویسنده را به مخاطب انتقال می دهد. بنا بر اظهارات مترجم، نویسنده کلیه ی محتوای کتاب را بر پایه ی جدیدترین پژوهش های تاریخی و باستان شناسی حاصل شده در دو دهه ی 1980 و 1990 به رشته ی تحریر در آورده است. مولف، همواره سعی بر این داشته تا از درج اطلاعاتی نادرست و انحرافی که توسط دشمنان و مخالفان هخامنشی نقل شده، جلوگیری به عمل آورده و مطالبی قابل اتکا و صحیحی را ارائه نماید و هم چنین، تصویر روشن و عادلانه ای از این سلسله ی حکومتی را در برابر دیدگان خواننده هویدا ساخته و به درستی، او را با هخامنشیان آشنا سازد. در همین راستا در بخش هایی از کتاب، برخی منابع باستانی تحریف شده و غلط یونانی را مورد انتقاد قرار داده و قضاوت های به جای خویش را در طی اطلاعات ذکر شده متبلور نموده و در نتیجه، اثر قابل استناد و با اهمیتی را خلق کرده است.

فهرست

یادداشت مترجم اختصارات امپراتوری هخامنشی (حدود 550 – 330 ق. م) الف) منابع ب) پارسیان و مادها ج) تشکیل امپراتوری (کوروش بزرگ) فتح مصر بحران در امپراتوری د) تاریخ هخامنشی و مشکلات آن سلطنت داریوش یکم جبهه ی غربی، 486 – 431 ق. م داریوش دوم و اردشیر دوم اردشیر سوم و فتح مجدد مصر سقوط شاهنشاهی ایران ه) ساختار امپراتوری هخامنشی جایگاه پادشاهی در باورهای ایران آیین های پادشاهی شاه، دربار و اشراف پارس ساتراپی ها و رعایا (ایالات و کنترل مرکزی) جاده ها زمین، کار و نیروی انسانی حکومت ایران، خود مختاری محلی و سنت های محلی فهرست منابع و مآخذ نمایه یادداشت مترجم اختصارات امپراتوری هخامنشی (حدود 550 – 330 ق. م) الف) منابع ب) پارسیان و مادها ج) تشکیل امپراتوری (کوروش بزرگ) فتح مصر بحران در امپراتوری د) تاریخ هخامنشی و مشکلات آن سلطنت داریوش یکم جبهه ی غربی، 486 – 431 ق. م داریوش دوم و اردشیر دوم اردشیر سوم و فتح مجدد مصر سقوط شاهنشاهی ایران ه) ساختار امپراتوری هخامنشی جایگاه پادشاهی در باورهای ایران آیین های پادشاهی شاه، دربار و اشراف پارس ساتراپی ها و رعایا (ایالات و کنترل مرکزی) جاده ها زمین، کار و نیروی انسانی حکومت ایران، خود مختاری محلی و سنت های محلی فهرست منابع و مآخذ نمایه

برشی از متن کتاب

بحران در امپراتوری پایان سلطنت کمبوجیه مبهم است و ما هیچ اثر تاریخی در خود ایران سراغ نداریم که بتوانیم با اطمینان به او نسبت دهیم. بر اساس داستان آخرین روزهای زندگی کمبوجیه چنان که داریوش یکم و هرودوت بازگو می کنند، هنگامی که کمبوجیه در مصر بوده مشکلاتی جدی امپراتوری جدید را فرا می گیرد و نقشی شوم به کمبوجیه در این مشکلات نسبت می دهند. هر دوی آن ها به شیوه های بسیار متفاوت (گرچه روایت هرودوت در نهایت به گزارش داریوش باز می گردد؛) می گویند که کمبوجیه پیش از این عزیمت به مصر – بنا بر گزارش داریوش – یکی از عاملان مورد اعتماد خود را مامور می کند که وقتی او در مصر است – به گزارش هرودوت – مخفیانه برادر تنی اش بردیا («سمردیس» در کتاب هرودوت) را به قتل برساند. اما این کردار پنهانی و کابوسی برای کمبوجیه در پی داشت؛ مغی (روحانی پارسی) به نان گئومات از این عمل پنهانی بهره برده و ادعا کرد بردیا ست و خود را شاه خواند، بسیاری از ایرانیان به او گرویدند و کمبوجیه در مصر تنها ماند. هردوت می گوید که کمبوجیه بی درنگ بر آن شد تا به ایران بازگردد و مرد شیاد را تنبیه کند اما در میان راه در سوریه درگذشت. او در آخرین لحظات زندگی خود عمل برادر کشی را نزد مللزمانش اعتراف کرد و به آن ها هشدار داد که بردیا را به عنوان پسر کوروش و پادشاه قانونی نپذیرند؛ آن ها تردید داشتند که آیا این گفته ی او را باور کنند یا نه. این امر به داستان هیجان انگیز پی بردن به نیرنگ مرد شیاد از سوی هفت نجیب زاده ی پارسی انجامید که توطئه ای را سازمان دادند و مغ را به قتل رساندند. یکی از این هفت تن به نام داریوش از روی نوعی قرعه به شاهی انتخاب شد و به تخت سلطنت جلوس کرد. داریوش می گوید که فقط کمبوجیه مرد و خود او، آگاه از شیادی بردیای دروغین، گئومات را کشت و شاه شد. در این داستان چنان غرابت هایی وجود دارد – به ویژه شباهت شگفت انگیز مفروض گئومات به بردیا – که بیش تر دانشوران مشکوک شده اند که فرد کشته شده به دست داریوش کسی جز برادر کمبوجیه و پسر کوروش، یعنی بردیای حقیقی نبوده است. اگر چنین بوده باشد درواقع داریوش شاه کش و غاصب بوده است و داستان قتل پنهانی بردیا به دست کمبوجیه و ماجرای گئومات شیاد ساخته ی داریوش بوده تا این حقیقت را پنهان کند که بردیا پسر کوروش را به قتل رسانده است، بردیا حتی اگر علیه برادر شوریده باشد هم ادعای برحقی برای سلطنت داشته است، چون نکته های بسیاری درباره ی داریوش وجود دارد که او را از حق شاه شدن محروم می سازد. او رد شجره نامه ی خویش در آغاز سنگ نبشته ی بیستون بر ادعای خود از لحاظ تبار شناسی برای جلوس بر تخت اصرار می ورزد و خود را به کوروش منصوب می کند و نیاکان خود و آن فاتح بزرگ را از نیایی واحد، یعنی هخامنش بر می شمارد. تقریبا تردیدی نیست که این ها همه ساخته ی خود داریوش است

• نویسنده: آملی کورت
• مترجم: مرتضی ثاقب فر
• انتشارات: ققنوس