کتاب نقد و حقیقت - رولان بارت

کتاب نقد و حقیقت اثر رولان بارت با ترجمه ی شیرین دخت دقیقیان توسط نشر مرکز به چاپ رسیده است.

نقد و حقیقت در کتاب شناسی آثار بارت جایگاه ویژه ای دارد. بارت در این اثر از ساختگرایی به پساساختگرایی و هرمنوتیک نزدیک می شود و می توان آن را چرخشگاه میان این دو گرایش در آثار او دانست. بارت حرکت از ساختگرایی به پساساختگرایی را همان حرکت از اثر به متن می داند و از دید پساساختگرایی نیز آن چه در متن حرف نخست را می زند، خلا سوژه، ابهام محض و معنای تهی است. می توان این گذار را هنگام پیشنهاد پی ریزی دانش ادبیات و مرزبندی میان این دانش و کار نقادی دید. تاثیر بارت بر روی نظریه پردازان و مکتب های دیگر نظریه ادبی گفتاری جداگانه است. اما همین اندازه می توان گفت که او و آثارش در فرهنگ و دانش قرن بیستم جایگاهی برجسته دارند. برخی از دیدگاه های بارت هنوز یا درکشان دشوار است یا شرایط تحققشان ناممکن، از جمله پیش بینی او در «نقد و حقیقت» پیرامون لزوم پایه ریزی دانش ادبیات. می توان این گذار را هنگام پیشنهاد پی ریزی دانش ادبیات و مرزبندی میان این دانش و کار نقادی دید. بارت می نویسد: «باری اگر به راستی اثر ادبی به سبب ساختار خود معنای چندگانه می یابد، پس باید دو سخن مختلف را در خود جای بدهد. از سویی می توان در اثر ادبی یا  تمام معناهای نهفته را یافت و یا آن معنای تهی ای را که در برگیرنده ی همه ی آن هاست؛ که این دو با هم فرقی ندارند. از سوی دیگر می توان با یکی از این معناها رویاروی شد. این دو سخن در هیچ حالتی نباید با یکدیگر اشتباه گرفته شوند؛ زیرا نه موضوع مشترکی دارند و نه جنبه های یکسان. می توان این سخن عام را که موضوعش نه فلان معنای خاص، بلکه خود چندگانگی معناهای اثر است، دانش ادبیات نامید و آن سخن دیگر را که با وجود خطرهای بسیار می خواهد یک معنای خاص به اثر بدهد نقد ادبی نام نهاد.

فهرست