کتاب نقد ادبی اثر سیروس شمیسا

درباره‌ی کتاب نقد ادبی شمیسا

این کتاب آموزش جامعی از "نقد ادبی" را به مخاطب ارائه می دهد که بسیار کاربردی و مهم است. "نقد ادبی" در واقع به معنای مطالعه، بحث، ارزیابی و تفسیر آثار ادبی دنیاست که اتفاقاً بسیاری از منتقدان اصول حرفه ای آن را نمی دانند. "دکتر سیروس شمیسا" در این کتاب قصد دارد با ذکر این اصول، مبانی نقد کردن را به همه ی دانشجویان ادبیات آموزش دهد. کتاب حاضر در بسیاری از دانشگاه ها توسط اساتید ادبیات، تدریس می شود؛ با این حال حتی اگر جنبه ی درسی آن را نادیده بگیریم، دانشجویان علاقه مند به ادبیات لازم است که درباره ی این اصول و مبانی، اطلاعات کامل و کافی را در اختیار داشته باشند.

با یادگیری این مطالب دانشجویانِ ادبیات می توانند متون ادبی سنگین را درک کنند و ماهیت شکل گیری آن ها را بشناسند تا به درستی بتوانند آثار بزرگ دنیای ادبیات را نقد کنند. "شمیسا" در ابتدای کتاب کار آموزش را با معرفی انواع نقد، آغاز می کند و سپس با مثال های مختلفی این موارد را بررسی می نماید. هم چنین، هر جا که لازم است با معرفی نظریات دانشمندان، ادیبان و منتقدان مطرح دنیا، فهم مطالب را برای مخاطب آسان تر می کند. کتاب حاضر علاوه بر دانشجویان و اساتید می تواند برای مخاطب عامِ علاقه مند به ادبیات نیز جالب باشد، پس پیشنهاد می کنیم مطالعه ی آن را از دست ندهید.

بخشی از کتاب نقد ادبی شمیسا

در بحث های ادبی قبل از فرمالیسم معمولا مسائل بیرون از متن از قبیل بحث های جامعه شناسی، روان شناسی، تاریخی... مطرح بود اما فرمالیست ها  بررسی را محدود به خود متن می‌ کردند. اثر ادبی از نظر آنان خودبسنده و مستقل است و خود متن مسائل خود را توضیح می‌دهد. چنان که قبلا اشاره کردم ره‌آورد این جنبش در غرب مکاتبی از قبیل نقد نو و مکتب شیکاگو است که در آن ها تاکید بر خود متن است نه مسائل بیرون از متن. بعد از فرمالیست ها ساخت گرایان و پساساختگرایان چون بارت و دریدا هم تاکید ورزیدند که چیزی بیرون متن نیست.

کتاب نقد ادبی نوشته دکتر شمیسا توسط انتشارات میترا به چاپ رسیده است.

فهرست

• پیش گفتار ویراست سوم
• پیش گفتار ویراست دوم
• پیش گفتار چاپ نخست
• بخش اول مقدمات
• فصل اول نقد ادبی چیست؟
• فصل دوم انواع نقد
• نقد نظری
• نقد عملی
• نقد تاثری یا احساسی
• نقد مستند یا معیاری
• نقد محاکاتی
• نقد کاربردی
• نقد بیانگرانه
• نقد عینی
• نقد نویسی
• بخش دوم گزارشی از گذشته ها
• فصل سوم نظریه محاکات
• ماده ادبیات
• نظر افلاطون
• نکاتی در مورد نظریه افلاطون
• نظر ارسطو
• تخیل
• حقیقت نمایی
• نظر حکمای ما
• خواجه نصیر طوسی
• حاج ملا هادی سبزواری
• نظامی عروضی
• شعر در کتاب منطق
• فصل چهارم لفظ و معنی نقد ادبی در بین مسلمین
• لفط یا معنی
• نمونه ای از نقد بر مبنای لفظ و معنی
• نظر من
• موازنه
• فصل پنجم برخی از جریان‌های نقد در ایران
• نظر ادبا
• نظر صوفیه
• شعر اولیا، شعر شعرا
• علت فاعلی
• نظریات سنایی و عطار
• نظامی
• نقد شاعران
• نقد ادبی به مقتضای دوره
• داستان عنصری و غضایری
• نقد ادبی در سبک عراقی
• سبک هندی
• دوره بازگشت
• نویسندگان
• تذکره ها
• موازنه
• سرقات
• نقد اعتقادی
• فصل ششم حوزه ادبی هند
• معانی
• بیان
• عروض
• بدیع
• سرقات
• اصطلاحات تازه
• احکام ادبی
• خان آرزو و منیر
• کارنامه
• سراج منیر
• مفاخره ، سنت ادبی
• بیان
• سبک شناسی
• شاعران خیال بند
• معنی شناسی
• دفاع از هندیان
• تصحیح اشعار
• آزاد بلگرامی
• بخش سوم نظریه های ادبی
• مقدمه
• فصل هفتم فرمالیسم روسی
• مقدمه
• چند فرمالیست معروف
• اصطلاحات و مباحث
• شکل
• فقط متن
• عدول از هنجار یا هنجارگریزی
• غریب سازی ، آشنایی‌زدایی
• موسیقی
• برجسته سازی
• ادبیت
• علم ادبیات
• داستان و هسته ی داستانی
• فرمالیست های متأخر
• فصل هشتم دیگر مکاتب بررسی ادبیات از دیدگاه زبانشناسی
• مکتب پراگ
• نئوفرمالیسم
• فوتوریسم
• درباره مکاتب زبان شناسانه نقد ادبی
• فصل نهم ساخت گرایی
• بررسی کلی
• چند اصطلاح
• ساخت گرایان متاخر
• روش های مختلف ساختارگرایان
• ساختار شکنی
• نشانه شناسی
• نشانه و تاویل
• کاربرد نشانه شناسی در ادبیات
• نمونه ای از تحلیل های نشانه شناختی ادبی
• تحلیل نشانه شناختی یک آیین
• استفاده های دیگر از نشانه شناسی
• محور هم نشینی، محور جانشینی
• معنی و نشانه
• سه نوع نشانه
• زبان و گفتار
• بارت و نشانه شناسی
• فصل دهم نقد نو
• بررسی کلی
• منتقدان آمریکایی
• الیوت
• ریچاردز
• امپسون
• نقد عملی ، آنالیز
• مکتب شیکاگو
• بخش چهارم نقد بر مبنای نظام های علوم انسانی
• فصل یازدهم نقد روان شناسانه
• فروید
• آدلر
• کارل گوستاو یونگ
• ژاک لاکان
• فصل دوازدهم نقد اسطوره گرا
• اسطوره چیست
• اشاره ای به فرق اسطوره با فلکلور و خرافات
• چند اسطوره شناس
• نورتروپ فرای
• توضیحی مختصر در مورد برخی از مفاهیم و اصطلاحات
• توتم
• تابو
• جادو
• آنیمیسم
• آیین ها و مراسم
• زمان و مکان
• خیر و شر
• احتیاط در نقد اسطوره گرا
• فصل سیزدهم نقد مارکسیستی
• چند منتقد معروف
• لوکاچ
• لوسین گلدمن
• پیر ماچری
• والتر بنیامین
• برشت
• دیگران
• نقد جامعه شناختی
• تاریخ گرایی جدید
• میشل فوکو
• نقد اخلاقی
• بخش پنجم نظریات مطرح امروز
• فصل چهاردهم هرمونتیک
• هرمونتیک های سنتی
• هرمونتیک های جدید
• آیزر
• یاس
• پل ریکور
• کشف المحجوب
• عارف، زندیق
• نمونه هایی از تاویل
• نمونه هایی از تاویلات محی الدین ابن عربی
• نمونه هایی از تاویلات باطنیه
• انواع تاویل
• تفسیر قرآن
• انتقاد از هرمونتیک ها
• نظریات من در عمل فهم
• فصل پانزدهم نقد خواننده مدار
• ئلفانگ آیزر
• امپرتواکو
• ریفاتر
• نورمن هالند
• دیوید بلیچ
• هارولد بلوم
• استانلی فیش
• جاناتان کالر
• فصل شانزدهم فلسفه زبان
• اتمیسم فلسفی
• ویتگنشتاین
• حلقه وین
• اوستین و عمل گفتار
• ارنست کاسیرر
• ریچاردز
• هستی و زبان
• معرفت ادبی
• برخی از خصوصیات معرفت ادبی
• موسیقی / شعر
• نقاشی / شعر
• فصل هفدهم پسامدرنیسم
• مقدمه
• رمان پست مدرنیستی
• عدم قطعیت
• تناقض
• جا به جایی
• عدم انسجام
• فقدان قاعده
• زیاده روی
• اتصال کوتاه
• مدرنیسم ، پست مدرنیسم
• نقد آثار پست مدرنیستی
• شعر پست مدرنیستی
• فصل هجدهم نقد فمنیستی
• شوالتر
• ژولیا کریستوا
• بخش ششم فرهنگ و فهرست
• فصل نوزدهم فرهنگ مختصر نقد ادبی
• واژه نامه
• گزیده کتاب نامه
• فهرست راهنما

• نویسنده: دکتر سیروس شمیسا
• انتشارات: میترا