کتاب نام من سرخ | ارهان پاموک

اورهان پاموک کیست؟

«فریت اورهان پاموک» را بیشتر در ایران به علت قلم روان و دل‌نشینش، یک نویسنده با آثاری ماندگار می‌دانند، اما وی در طی زندگی‌اش فیلم‌نامه‌های بسیاری به صاحبان رسانه تقدیم نموده، ازاین‌رو یک فیلم‌نامه‌نویس متبحر نیز به شمار می‌رود. آنچه رغبت ایرانیان را به سمت نوشته‌های پاموک بیش‌ازپیش می‌کند، الهام گرفتن وی از عناصر فرهنگی ایرانی، به‌گونه‌ای ملموس و قابل‌درک است. ازاین‌رو ایرانیان دوستدار اشعار عطار و شاهنامه ناخواسته با نوشته‌های وی احساس قرابت و نزدیکی می‌کنند.

در ادامه زندگینامه اورهان پاموک را به‌صورت جزئی‌تر شرح داده و از تولد تا مراحل موفقیت وی را باهم مرور می‌کنیم.

زندگی‌نامه اورهان پاموک

موفقیت‌های این نویسنده که اکنون شهرت جهانی دارد، از سنین پایین آغازشده، به همین دلیل بیوگرافی اورهان پاموک برای بسیاری که علاقه‌مند هستند، به رموز موفقیت وی پی ببرند، جالب‌توجه است. البته سفرهای وی به ایران به‌منظور درک عناصر فرهنگی ایرانی در ذهن‌ها از پاموک یک نویسنده دوستدار فرهنگ‌های اصیل و ماندگار ساخته که این خود بر ارج‌ و قرب این نویسنده در نزد فرهنگ دوستان افزوده است. اکنون آثار اورهان پاموک به چندین زبان زنده دنیا ترجمه و در اختیار کسانی قرار می‌گیرد که به دنبال یک همراه خوب و توانمند برای تبدیل لحظات غم‌بارشان به شادی و نشاط هستند.

کودکی اورهان پاموک

اورهان پاموک در ژوئن سال 1952 در محله «نیشان تاشی» در غرب شهر استانبول و در کشور ترکیه و خانواده‌ای اصیل، بزرگ و ثروتمند دیده به جهان گشود، بدین ترتیب یکی از نویسندگان معاصر و موفق ترک‌زبان به شمار می‌رود. وی تمام دوران کودکی خود را تا سن 22 سالگی به نقاشی پرداخت و تا زمان بزرگ‌سالی در ترکیه ماند، ازاین‌رو تمامی داستان‌های وی نیز در فضای استانبول ساخته‌وپرداخته شده‌اند. رمان‌های متعددی که از وی اکنون در دست می‌باشد، پاموک را به یک نویسنده پرفروش در شهر خود تبدیل نموده. جالب است بدانید وی در حال حاضر در دهه 60 زندگی‌اش به سر می‌برد و هنوز عشق به نویسندگی در وجودش پابرجا و استوار است.  اورهان پاموک در کودکی

دوران تحصیل اورهان پاموک

اورهان پاموک تحصیلات ابتدایی خود را در «کالج روبرت» به پایان رساند و علاقه فراوان خانواده سبب شد، رشته معماری را در «دانشگاه تکنیک» استانبول به‌منظور ادامه تحصیل انتخاب نماید و ناچاراً به مدت 3 سال در آنجا به کسب علم بپردازد. ولی پاموک به چیزی ورای آن می‌اندیشید، به همین دلیل تحصیل در رشته معماری وی را قانع نساخت و تصمیم به گذراندن رشته خبرنگاری در دانشگاه استانبول گرفت و سرانجام نیز در سال 1976 از انستیتوی خبرنگاری فارغ‌التحصیل شد.

در همین سال‌ها و درست زمانی که فقط 22 سال بیشتر نداشت، نوشتن اولین رمان خود با نام جودت بیک و پسران را آغاز نمود و آن را در سن 30 سالگی و در سال 1982 منتشر کرد. در آن سال‌ها هیچ‌کس گمان نمی‌کرد زمانی برسد که لیست کتاب‌های اورهان پاموک تا این حد پرتعداد شود و نام وی در فهرست بهترین نویسندگان جهان این‌گونه بدرخشد.

ازدواج اورهان پاموک

آنچه از نوشته‌های پاموک برمی‌آید، وی در سال 1982 دقیقاً زمانی که موفق به انتشار اولین کتابش شد با «آیلین تورگون» کاملاً به‌صورت سنتی و از طریق خانواده آشنا و به‌صورت رسمی ازدواج نمود و ثمره این ازدواج دختری به نام «رؤیا» بود که نام آن را از قهرمان رمان کتاب سیاه به توافق همسرش انتخاب نمود. وی در سال 1988 به آمریکا مهاجرت نمود تا همسرش بتواند موفق به اخذ مدرک دکترای خود شود. به همین دلیل پاموک مشغول به تدریس به‌عنوان استادیار افتخاری در دانشگاه کلمبیای نیویورک شد. اگرچه این ازدواج سرانجامی جز جدایی در سال 2002 نداشت، اما هنوز خاطرات خوش آن زمان در ذهن و قلب پاموک زنده و جاودانه است.  اورهان پاموک و دخترش رویا

مطالعه‌ی بیشتر: آثار و زندگی‌نامه اوریانا فالاچی

سبک نگارش اورهان پاموک

آنچه سبب شده آثار اورهان پاموک برای خوانندۀ عام و خاص جذاب و پذیرا باشد، نثر ساده‌ای است که برای شرح شخصیت‌هایش برمی‌گزیند. البته این امر از قدرت کلام وی در بیان اتفاقات جاری داستان به‌هیچ‌وجه نکاسته است. پاموک در نثر شیوای خود لطافت را چاشنی سخنش نموده و در قالب قصه‌گویی، شخصیت‌هایش را بااقتدار اما بسیار ساده و قابل‌فهم شرح می‌دهد. بدین ترتیب اگر گمان کنیم، داستان‌های وی نمونه‌ای کلیشه‌ای و تکراری است، سخت در اشتباه هستیم، زیرا وی از عنصر سادگی با توانایی فوق‌العاده در بیان لحظات نامتعارف و متفاوت به گونه ملموس و شنیدنی بهره برده است. نگارش این نویسنده به‌گونه‌ای تحسین همگان را برانگیخته که سایت معروف گودریدز در بیان نثر به‌یادماندنی پاموک آن را به‌مانند نویسنده معروف «گابریا گارسیا مارکز» توانمند و اثرگذار می‌داند.

کتاب‌های اورهان پاموک

• کتاب جودت بیک و پسران
• کتاب خانه خاموش
• کتاب قلعه سفید
• کتاب سیاه
• کتاب چهره پنهان
• کتاب زندگی نو
• کتاب نام من سرخ
• کتاب رنگ‌های دیگر
• کتاب برف
• کتاب استانبول: شهر و خاطره‌ها
• کتاب چمدان پدرم
• کتاب موزه معصومیت
• کتاب با و بی تکلف
• کتاب داستان افتادن من از داستانم
• کتاب چیز غریبی در سرم
• کتاب زنی با موهای قرمز

آثار برجسته و معروف اورهان پاموک

در ادامه به معرفی آثار برجسته و برخی از معروف‌ترین کتب اورهان پاموک می‌پردازیم که دربرگیرنده مطالبی تأمل‌برانگیز از فقدان هویتی ناشی از تفاوت‌های ارزشی هستند که تنش‌های عمیق بین سنت و مدرنیته به وجود آورده‌اند. ازاین‌رو برای اکثر مردم جهان و خصوصاً ایران مطلوب می‌باشند. در اغلب کتاب‌های پاموک ارادت به هنر و خلاقیت موج می‌زند و عشق به ادبیات و نقاشی در سطرهای آن هویدا است. به همین دلیل لیست کتاب‌های اورهان پاموک که تمامی آثار برجسته و معروف آن را در برمی‌گیرد، چنان برای همگان جذاب بوده که حتی قبل از دریافت جوایز بین‌المللی نیز به 40 زبان مختلف ترجمه‌شده‌اند.

کتاب نام من سرخ

کتاب نام من سرخ کتابی است که روایتی هنرمندانه را به مدد شخصیت‌های نقاش خود بازگو می‌کند و برای شکل‌گیری بهتر داستان از عنصر نقاشی این علاقه همیشگی پاموک بهره می‌برد. ازاین‌جهت اگر کتاب من سرخ را بهترین کتاب اورهان پاموک بدانیم که اتفاقات آن برگرفته از دوره امپراتوری عثمانی و تحت تأثیر کتاب آنک نام گل، اثر اومبرتو اکو فیلسوف ایتالیایی می‌باشد، انتخاب بسیار درستی است. در طول روایت کتاب، سه داستان متفاوت، به‌صورت موازی باهم به‌پیش می‌روند و علاوه بر فرهنگ و تاریخ، سراغی از نقاشی و نقاشان نیز می‌گیرند و بدین ترتیب در طرح کلی داستان به مدد این المان‌ها به شرح روابط شرق و غرب می‌پردازند.

کتاب زنی با موهای قرمز

توجه پاموک به فرهنگ شرقی سبب می‌شود، با تأثیرپذیری از شاهنامه و داستان رستم و سهراب کتاب زنی با موهای سرخ را به تحریر درآورد و در آن به شرح‌حال پسری بپردازد که به علت فعالیت‌های سیاسی پدر و در بند بودنش، ناچار است، دور از وی و در شرایط سختی زندگی کند. بیان یک داستان جذاب پدر و پسری و گره خوردن آن بافرهنگ شرقی و به رخ کشیدن اصالت‌های آن در نوشته‌های این کتاب مشهود است و خواننده را به علت جذابیت‌های کلامی تا ساعت‌ها با خود همراه می‌سازد.

کتاب موزه معصومیت

یکی دیگر از آثار اورهان پاموک کتاب موزه معصومیت بوده که نگارش آن 4 سال به طول انجامید و در سال 2008 منتشر ‌شد که محوریت آن افشای زوایای مختلف عشق شرقی و بیان ممنوعیت‌های آن است. اگرچه «کمال باسماچی» شخصیت اصلی رمان در استانبول زندگی می‌کند و فراز و نشیب داستان نیز به وقایع این کشور بازمی‌گردد و روابط عاطفی و خانوادگی حول شرایط محیطی آنجا بازگو می‌شود، اما بازهم تقابل و قیاس فرهنگ شرقی و غربی در آن به‌خوبی قابل‌رؤیت است. شما در این کتاب و در پشت جملاتی بسیار لطیف و دارای ظرافت‌های ویژه با سبک زندگی در استانبول آشنا شده و با عشق ممنوعه شخصیت اصلی به روایتگری خودش، چنان همراه می‌شوید که گویی داستانی واقعی را از زبانی فصیح و گویا می‌شنوید.

کتاب خانه خاموش

کتاب خانه خاموش به توضیح وقایع زندگی یک پیرزن ساده و سرگذشت سه نوۀ وی می‌پردازد که با جریانات و آشوب‌های کشور ترکیه گره‌خورده و همین امر ورود مدرنیته را به این کشور رقم‌زده است. نوه‌های پیرزن نیز متأثر از شرایط حاکم بر فضای زندگی‌شان، هر یک به سویی منحرف می‌شوند. یکی در سودای یک زندگی مدرن بوده و دیگری یک شکست‌خورده و تاریخ‌نگار فاسد و سومی در طی داستان به یک چپ‌گرای متعصب مبدل می‌شود که هر سه فرسنگ‌ها از زندگی گذشته خود فاصله گرفته‌اند.

کتاب سیاه

کسانی که به زندگی‌نامه اورهان پاموک و کشف ذهنیت‌های وی علاقه‌مند هستند، حتماً کتاب سیاه آن را می‌خوانند، زیرا این کتاب با فضای ذهنی پاموک به‌گونه‌ای عالی سنخیت داشته و وی بی‌واسطه در مورد خود و نگرشش نسبت به زندگی در این کتاب سخن می‌گوید. ماجرای داستان از زمانی شروع می‌شود که «کمال»، شخصیت اصلی داستان که وکیل مدافع است، به دنبال یافتن پسرعموی خود در کوچه‌های استانبول و در دل فرهنگ، فلسفه، انسان‌شناسی و ... نهفته در آن فضا، با جریانی جنایی ـ پلیسی روبرو می‌شود. بدین ترتیب حکایت آمیخته از تفکرات غربی ـ شرقی در درون‌مایۀ داستان رقم می‌خورد.

کتاب شوری در سر

اگر تمایل دارید درصحنه‌های مختلفی که نویسنده برای خوانندگان کتاب خود در نظر گرفته هرلحظه غافل‌گیر شوید و با اتفاقات و شخصیت‌هایی متنوع که گاه به‌سادگی یک لبنیات‌فروش هستند و گاه به خشنی چپ‌گراهای اسلحه به دست، این نوشته پاموک را از دست ندهید. کتاب شوری در سر روایتگر پسر نوجوانی است که برای فرار از فقر و تنگدستی عازم استانبول شده تا در آنجا زندگی راحت‌تری را تجربه کند، اما آن‌قدر درگیر تاریخ خونین استانبول می‌شود و آن‌قدر با خرده روایت‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کند که خود واقعی‌اش را فراموش کرده و راوی شهری می‌شود که به‌سرعت رنگ‌باخته و با چهره‌ای جدید و به‌صورت ناگهانی، در حال گسترش است.

بهترین کتاب اورهان پاموک

بهترین کتاب اورهان پاموک با عنوان نام من سرخ درواقع حول یک داستان جنایی شکل‌گرفته و بر وقایع زمان عثمانی اشاره دارد. پاموک بیشتر سعی می‌کند، خود واقعی و افکار درونی‌اش را در کتاب‌هایش بازگو نماید. به همین دلیل وی را می‌توان به‌راحتی از محتوای رمان‌هایش شناخت که تلفیقی شیرین از سنت و مدرنیته است. به‌گونه‌ای که خود در توصیف این مطلب چنین می‌گوید:

«هیچ‌گاه نمی‌توان در دنیای مطلقاً مدرن شاد زیست و همچنین در دنیایی کاملاً سنتی طعم خوشحالی را چشید، بلکه شادکامی موهبتی است که از هم آمیختن این دو پدید می‌آید.»

البته پاموک در سخنرانی که بعد از دریافت جایزه نوبل ادبیات داشت، در توصیف کتاب‌های خود چنین می‌گوید:

تنها با نوشتن کتاب‌هایم بود که توانستم جهان اطرافم را بهتر و بیشتر بشناسم. نام من سرخ و کتاب سیاه دید مرا بر روی اصالت گسترده‌تر کردند و کتاب استانبول و برف، سختی‌های زندگی برون‌مرزی را برایم معنی نمودند.

ترجمه کتاب‌های اورهان پاموک به زبان فارسی

نزدیک به 40 کتاب داستانی و غیرداستانی در لیست کتاب‌های اورهان پاموک وجود دارد که بیشتر آنها به زبان فارسی ترجمه‌شده‌اند. مهم‌ترین کتاب پاموک با عنوان نام من سرخ امروزه به دست «تهمینه زار دشت» ترجمه و توسط «انتشارات مروارید» منتشر و در اختیار علاقه‌مندان قرارگرفته است. از دیگر آثار این نویسنده که در ایران منتشرشده و علاقه‌مندان بسیاری دارد، می‌توان به این موارد اشاره نمود:

• استانبول، خاطرات و شهر : «شهلا طهماسبی»، «انتشارات نیلوفر»
• زندگی نو، قلعه سفید: «ارسلان فصیحی»، «انتشارات ققنوس»
• کتاب سیاه: «عین‌له غریب»، «نشر چشمه»
• نام من سرخ: تهمینه زار دشت، «انتشارات مروارید»
• موزه معصومیت: «مریم طباطباییها»، «نشر پوینده»
• زنی با موهای قرمز: «مژده الفت»، «نشر نون»
• شوری در سر: عین‌له غریب، نشر چشمه
• خانه خاموش: «علیرضا اسماعیل‌پور»، «نشر ماهی»

جوایز و افتخارات اورهان پاموک

آثار اورهان پاموک چنان در میان خوانندگان و منتقدین ارزشمند و پرمحتوا جلوه نمود که در اندک زمانی کوتاه، انواع جوایز بین‌المللی به سمت این نویسنده پرافتخار روانه شد که از معروف‌ترین آنها می‌توان به «جایزه ترجمه بریتانیا» برای رمان قلعه سفید، «جایزه صلح کتاب‌فروشان» و «جایزه آیدین دوغان» اشاره نمود. اگرچه تمامی این جوایز باعث افزایش شهرت این نویسنده ترک‌تبار شد، اما جایزه نوبل ادبیات که به علت نگارش کتاب‌هایی چون خانه ساکت، قلعه سفید، زندگی نو، رنگ‌های دیگر، برف و ... به وی اعطا شد، افتخاری بود که تنها پاموک موفق به دریافت آن از میان تمامی نویسندگان ترک‌زبان شد. دیگر افتخارات و جوایز اورهان پاموک را می‌توان به‌صورت فهرست‌وار بدین گونه شرح داد:

• دو جایزه ملی ارهان کمال و کتاب سال برای اولین رمان پاموک بانام جودت بیک و پسران الهام گرفته از زندگی شخصی وی در سال 1983
• برنده جایزه صلح کتاب‌فروشان آلمان
• جایزه پترزبورگ
• جایزه بهترین رمان سال فرانسه
• دکتری افتخاری از دانشگاه برلین، مادرید و لبنان
• جایزه رمان‌نویسی انتشارات ملیت در سال 1979
• جایزه فرانسوی کشف اروپا 1991
• دریافت بزرگ‌ترین جایزه نقدی ادبی جهان (MPAK) یعنی جایزه ادبی دوبلین به خاطر نگارش کتاب نام من سرخ

اورهان پاموک درحال دریافت جایزه نوبل ادبی

نظر سایر نویسندگان درباره اورهان پاموک

رمان‌های اورهان پاموک تلفیقی از سنت و مدرنیته است، اما گروهی از نویسندگان اذعان دارند که دست‌نوشته‌های وی چنان تحت تأثیر نوشته‌های نویسندگان دیگر قرارگرفته که گویی یک نمونه‌برداری از برخی فصل‌های آن‌ها به شمار می‌رود. ولی خود پاموک ادعا دارد که نوشته‌هایش را از «کازی نازرول اسلام»، شاعر، نویسنده و رهبر حزب کمونیست هند الهام گرفته است. نوشته‌های نازرول شامل ارادت دینی و طغیان علیه ظلم، به‌منظور برقراری عدالت سیاسی و اجتماعی است. همچنین اتهامات دیگری مبنی بر تقلبی بودن و سرقت ادبی توسط این نویسنده بزرگ وجود دارد که وی را متهم به جعل رمان قلعه سفید می‌نماید، اما منتقدین در جواب این افراد بیان می‌کنند که دلیل این اتهامات، ناآگاهی عموم به ادبیات پست‌مدرن و تکنیک‌های ادبی بینابینی بوده که تقریباً پاموک به‌کرات و هنرمندانه از آن در رمان‌های خود بهره برده است. خود نیز در پاسخ به این اتهامات می‌گوید:

ادبیات سنتی ازنظر سیاسی حساسیت‌برانگیز بوده و روشی است که دائماً توسط محافظه‌کاران مورداستفاده قرار می‌گرفته است. ازاین‌رو نمی‌توان در قالب آن سخنانی آزادانه را بیان کرد، اما ادبیات پست‌مدرن آزادی عمل بیشتری به من داده است.

چرا باید آثار اورهان پاموک را بخوانیم؟

تعصب کامل بر واقعیت‌های موجود در فرهنگ شرقی و تعهد به تاریخ واقعی ایران و توجه به اشتراکات فرهنگی بین ایران و استانبول سبب شده، آثار اورهان پاموک برای خوانندگانی از جنس فارس زبان جالب و متمایز باشد. وی با تکیه بر نمادهای نو کوشیده، یک درهم‌آمیختگی فرهنگی را با زبان جادویی نوشته‌هایش بیان نماید و تفاوت‌های ارزشی بین شرق و غرب و تنش‌های موجود بین آن را در قالب شخصیت‌های پیچیده‌اش بازگو کند. ازاین‌رو مخاطبان ایرانی که به دنبال آثاری متمایز و چشیدن طعم تاریخ و فرهنگی آمیخته از سنت و مدرنیته هستند، به سمت نوشته‌های این نویسنده بزرگ جذب می‌شوند.

تقویم زندگی اورهان پاموک

• 1952: تولد اورهان پاموک
• 1974: پرداختن به نویسندگی به‌صورت منظم
• 1976: فارغ‌التحصیلی از دانشگاه انستیتوی خبرنگاری استانبول
• 1982: انتشار اولین رمان بانام جودت بیک و پسران
• 1982: ازدواج با آیلین تورگون
• 1991: به دنیا آمدن تنها دخترش بانام رؤیا پاموک
• 1979: جایزه روان‌نویسی انتشارات ملیت برای رمان جودت بیک و پسران
• 1983: جایزه رمان‌نویسی اورهان کمال
• 1991: جایزه فرانسوی کشف اروپا
• 1990: انتشار رمان کتاب سیاه
• 2002: چاپ کتاب برف
• 2002: جدایی از همسرش
• 1985: انتشار رمان قلعه سفید
• 2006: دریافت جایزه نوبل ادبیات
• 1988: تدریس در دانشگاه کلمبیای نیویورک
• 1998: چاپ کتاب من سرخ
• 2008: انتشار کتاب موزه معصومیت

خرید کتاب اورهان پاموک از کتابانه

نه‌تنها رمان خارجی از نویسندگان بزرگ مانند اورهان پاموک را به‌راحتی می‌توانید در فروشگاه آنلاین کتابانه بیابید، بلکه انواع کتب درسی و دانشگاهی در رشته‌های مختلف نیز در این سایت موجود است. فقط کافی است مدت‌زمان کوتاهی را صرف جستجو نموده و سپس کتاب موردنظرتان را با کمترین صرف زمان و هزینه درب منزل دریافت نمایید.