کتاب منطق کاربردی - خندان

کتاب منطق کاربردی تألیف علی اصغر خندان توسط انتشارات کتاب طه چاپ شده است.

وقوف آدمی بر خطاپذیری فرایند اندیشه و جستجوی او از روش های پیشگیری و درمان، مهم ترین عامل پیدایش منطق و اقبال اهل دانش به آن است. منطق دانان، مصونیت از خطای ذهن را هدف این دانش می دانند و دانشجوی جوان تکاپوی پرفراز و نشیب خود را با آموزش قواعد و فنونی آغاز می کند تا به وسیله آن آرامش خاطر از رهزنی اندیشه را بدست آورد. رونق برنامه های آموزشی و ترویجی منطق به دلیل چنین توقعی از آن رقم خورده است. منطق به دلیل هویت ابزاری اش، برای هدفی بیرون از آن آموخته می شود. به عبارت دیگر، منطق را نه برای منطق، بلکه برای بکار بردن آن در سایر علوم و حوزه های گوناگون اندیشه می آموزیم. "منطق کاربردی" که اینک فراروی طالب دانش منطق است، بر اساس دغدغه نخست نگارش یافته است و به لحاظ ساختار و غالب مباحث، گامی نخست در حوزه منطق نگاری در ادبیات فارسی است و لذا دارای فراز و نشیب های خاص گام نخست می باشد. نویسنده محترم در طراحی ساختار کلی کتاب، ترجمه و بومی سازی بخش های متعدد آن، بیان مثال ها و تمرین های متنوع، درایت قابل تحسینی نشان داده اند که این از عوامل افزایش کارایی و اثربخشی این کتاب شده است. امید واثق است این گام نخست، آغاز تحولی در منطق پژوهی و منطق نگاری مبتنی بر بهره وری در فرهنگ معاصر باشد؛ تحولی که بتواند تفکر منطقی را به منزله یکی از عوامل توسعه و تحول دانشهایی چون مدیریت، اقتصاد، کلام ، فلسفه و.. درآورد.

برشی از متن کتاب

تعریفِ تعریف دانشمندان سعی دارند پیش از ورود به مسائل هر علم، تصور روشنی از موضوع یا موضوعات اصلی مورد نظر ارائه دهند تا معلوم شود که دقیقا درباره چه چیز سخن می گویند. این کار از راه تعریف الفاظ و مفاهیم کلیدی در هر بحث علمی صورت می گیرد. حال در اینجا طبعا انتظار می رود که خود تعریف نیز تعریف و تبیین شود، از این رو باید به تعریفِ تعریف بپردازیم. تعریف دارای انواع گوناگونی است؛ بنابراین تعریفِ تعریف نیز گوناگون و متعدد می باشد. اما به طور کلی می توان گفت: «تعریف یعنی شناساندن یک چیز که می تواند متعلق به عالم زبان یا عالم ذهن یا عالم خارج باشد.» به انواع تعریف در ضمن مثال های زیر توجه کنید: تعریف یک لفظ غریب، مانند: «هکذا»، یعنی همچنین؛ تعریف یک مفهوم؛ مانند: «مدیریت» به معنای ساماندهی امکانات و نیروی انسانی برای رسیدن به یک هدف مطلوب؛ تعریف یک شی خارجی، مانند: «زمزم» به معنای چشمه ای نزدیک کعبه. در مثال های بالا، «هکذا»، «مدیریت» و «زمزم» اموری هستند که در صدد تعریف وشناساندن آنها می باشیم. به این امور اصطلاحا «معرَّف» و به کلمه یا عبارتی که برای شناساندن آنها بیان شده، «معرِّف» می گویند و عمل شناساندن را «تعریف» می نامند.

فهرست

فصل اول: منطق و تفکر منطق چیست پیدایش علم منطق سقراط و افلاطون منطق اسلامی منطق ریاضی منطق مادی منطق کاربردی تفکر چیست تفکر بی هدف یا خیال تفکر آیه ای تفکر منطقی زبان و نطق فصل دوم: تفکر در حوزه تصورات آشنایی با چند اصطلاح انواع تفکر در حوزه تصورات تجرید و تعمیم ترکیب تجزیه مقایسه دو مفهوم کلی طبقه بندی مفاهیم تقسیم چیستی تقسیم قواعد تقسیم انواع تقسیم روشهای تقسیم تعریف اهمیت تعریف روشهای تعریف لفظی تعریف حقیقی ماهیت کلیات خمس انواع تعریف حقیقی امور تعریف ناپذیر فصل سوم: تفکر در حوزه تصدیقات جمله و قضیه ارکان قضیه ساده چند نکته درباره فعل ربطی انواع قضیه ساده قضایای مرکب استدلال مباشر عکس مستوری نقیض عکس نقیض شرطی استدلال غیرمباشر چند نکته درباره استدلال تمثیلی راه های نقد استدلال تمثیلی تشخیص و نقد استدلال در زبان طبیعی فصل چهارم: مغالطات تبیینهای مغالطی اشتراک لفظ ابهام ساختاری تفصیل مرکب اهمال سور تعریف دوری علت جعلی مغالطه بزرگ نمایی مغالطه کوچک نمایی دروغ مغالطه تحریف مغالطه تفسیر نادرست ادعای بدون استدلال مسموم کردن چاه تله گذاری طرد شقوق دیگر تکرار فضل فروشی توسل به احساسات بار ارزشی کلمات تطمیع عوام فریبی مغالطات مقام نقد حرف شما مبهم است اینکه مغالطه نیست تکذیب انگیزه و انگیخته پهلوان پنبه ارزیابی یک طرفه خلط دلیل و علت مغالطات مقام دفاع نکته انحرافی شوخی بی ربط توسل به واژه های مبهم تغییر تعریف خودت هم مغالطه در استدلال وضع تالی رفع مقدم ایهام انعکاس سنت گرایی عدم سابقه برتری فقر برتری ثروت ترکیب تقسیم میانه روی خلط نسبت دلیل نامربوط استدلال دوری تعمیم شتاب زده مغالطات آماری

• مولف: علی اصغر خندان
• انتشارات: کتاب طه