کتاب مرگ با تشریفات پزشکی

درباره‌ی کتاب مرگ با تشریفات پزشکی

در کتاب مرگ با تشریفات پزشکی نویسنده به داستان بیمارانی می‌پردازد، که با مرگ روبه‌رو می‌شوند. علم پزشکی مدرن اما چگونه پاسخی برای مرگ و ترس از آن دارد؟ آتول گاواندی با بررسی مسائل پیرامون مرگ در پی یافتن معنایی است که این شرایط را برای مواجه با آن بهتر کند.

در هر لحظه و هر موقعیت که باشیم، ابهت مرگ خود را بر همه چیز غالب می‌کند و سیطره می‌یابد. ترس از همین غلبه ناگهانی مرگ است، که گاهی ما را وادار می‌دارد اندیشیدن به مرگ را به پستو‌های هفت قله ذهنمان هل بدهیم و از هر سکوتی که بتواند محمل چنین اندیشه‌ای باشد بگریزیم. شاید مرگ برایمان غریبه باشد و این چنین از آن فرار کنیم، اما بی‌شک چیزی ضروری‌تر و حتمی‌تر از آن نیست. همه ما شکار چنگال‌های تیز همای مرگیم. مرگ سرنوشت محتوم همه ماست و، بنا به گزارش‌های هزاران سال گذشته، کسی نتوانسته از چنگال آن بگریزد.

حالا اگر مرگ حتمی است و اگر مرگ‌اندیشی ناگذیر است و بالاخره جایی گریبانمان را می‌گیرد، جای سوال دیگری باز می‌شود: آیا مرگ‌اندیشی ما را به ورطه‌ی بی‌معنایی و پوچی می‌کشاند یا آنکه معنای حیات انسانی‌مان را صیقل می‌دهد و به آن سامان می‌بخشد؟ به یک بیان، می‌توان گفت که مرگ صحنه‌ی انقلاب معانی است؛ بی معناها را معنادار می‌کند و معنادارها را بی‌معنا. از این رو، تک تک تجربه‌های زندگی ما در نسبت و مقایسه با مرگ است که وزن حقیق خود را می‌یابند.

با این اوصاف، شاید بتوانیم بپذیریم که اولا مرگ ضروری است، و ثانیا اندیشیدن به آن ناگذیر است، و ثالثا این اندیشه پرثمر است و پر برکت. با این مقدمه می‌توان کتاب مرگ با تشریفات پزشکی را چیزی در حد گام‌های ابتدایی برای مرگ‌اندیشی و التفات به میرایی انسان‌ها دانست.

بخشی از کتاب مرگ با تشریفات پزشکی

پیش از آنکه سرنوشت بیماران سال‌خورده خودم، یعنی کسانی مثل لوساندرز و بقیه، به دغدغه‌ام تبدیل شود، هرگز فراتر از فعالیت‌های جراحی‌ام به زندگی آن‌ها نپرداخته بودم. اما وقتی با تطورات جاری در حوزه مراقبت از سالمندان مواجه شدم، تازه فهمیدم که تطورات بر چه بصیرت ساده‌ای مبتنی‌اند و چه نتایج عمیقی برای حوزه‌ی پزشکی (از جمله کار جراحی من) دارند.

این بصیرت از این قرار بود که وقتی توانایی‌های انسان‌ها، چه از طریق سالمندی و چه از طریق بیماری، رو به زوال می‌گذارد، غالبا بهتر کردن زندگی‌شان می‌طلبد که برخی از اقدامات محض پزشکی را کنار بگذاریم، یعنی در مقابل ویرمان برای ور رفتن و ترمیم و کنترل جسم آن‌ها مقاومت کنیم. به راحتی می‌شد فهمید که همین این ایده ساده چقدر برای بیمارانی که هرروزه با آن‌ها مواجه شده‌اند - یعنی بیمارانی با مسئله میرایی و فناپذیری مواجه شده اند - اهمیت دارد

کتاب مرگ با تشریفات پزشکی، به قلم آتول گاواندی و ترجمه‌ی حامد قدیری در انتشارات ترجمان علوم انسانی به چاپ رسیده است.

• آنچه پزشکی درباره مردن نمی‌داند
• نویسنده: آتول گاواندی
• مترجم: حامد قدیری
• انتشارات: ترجمان علوم انسانی