کتاب ماریا مونته سوری - علی صمدی

کتاب ماریا مونته سوری (نظام نوین تربیتی و آموزشی کودکان) نوشته دکتر سید علی صمدی توسط نشر دانژه به چاپ رسیده است.

این اثر یکی از کتاب های مجموعه ی صد و بیست جلدی ای می باشد که به معرفی روان شناسان، روان پزشکان، عصب شناسان و مربیان بزرگ جهان می پردازد. کتاب حاضر به "ماریا مونته سوری" اختصاص یافته است و علاوه بر شرح زندگی نامه ی مفصل او، "نظام نوین تربیتی و آموزشی کودکان" او را نیز معرفی می نماید. "ماریا مونته سوری" در خانواده ای مرفه ایتالیایی چشم به جهان گشود و در دوره ای که زنان، اجازه ی تحصیلات دانشگاهی را نداشتند، به دانشکده ی پزشکی رفت و به عنوان اولین دختر پزشک ایتالیایی، نام خود را بر سر زبان ها انداخت. از آن جایی که بیمارستان ها و مراکز درمانی آن روزها یک زن را به عنوان پزشک استخدام نمی کردند، مجبور شد برای کار به مرکز نگهداری از کودکان معلول و بیمار سر بزند. پس از مدتی او متوجه شد که در نظام آموزشی، فرصتی برای تجربه کردن و شکوفا شدن، به این کودکان داده نمی شود. به همین خاطر بار دیگر به دانشگاه برگشت و این بار در رشته ی تعلیم و تربیت و جامعه شناسی به تحصیل پرداخت. پس از پایان تحصیلات، تمام وقت خود را به آموزش این کودکان اختصاص داد. او در این راه سختی های زیادی متحمل شد و حتی کار به جایی رسید که دولت ایتالیا وی را به اسپانیا تبعید کرد. کتاب حاضر، در ابتدا با به تصویر کشیدن روزهای سخت این زن، درس های بزرگی از زندگی به مخاطب می دهد. رفته رفته کتاب فضایی آموزشی پیدا می کند و به معرفی روش هایی می پردازد که "ماریا مونته سوری" در آموزش و تربیت کودکان معلول از آن استفاده می کرد.

فهرست

• مقدمه
• فصل اول: زندگی ماریا مونته سوری
• فصل دوم: روش مونته سوری
• فصل سوم: اهمیت سکوت و ماهیت بازی سکوت
• فصل چهارم: دوره های رشد از نظریه مونته سوری
• فصل پنجم: جامعه و آموزش دوران کودکی
• فصل ششم: کلاس درس در روش مونته سوری
• فصل هفتم: وسایل کمک آموزشی در روش مونته سوری
• فصل هشتم: مقایسه نظریه مونته سوری با سایر نظریه های آموزشی
• فصل نهم: مفاهیم اساسی در نظریه مونته سوری
• فصل دهم: نقش مربی در روش مونته سوری
• فصل یازدهم: سهم مونته سوری در آموزش کودکان دارای نیازهای ویژه
• فصل دوازدهم: نقد روش آموزشی مونته سوری
• پی نوشت ها
• منابع فارسی
• منابع انگلیسی
• ضمائم
• پیوست‌ها
• واژه نامه
• موضوع نما
• نام نما
• جای نما

برشی از متن کتاب

در اواخر سال 1907 مونته سوری نظریه و روش آموزشی خود را اعلام کرد. فعالیت‌های انجام داده شده در مرکز روزانه نگهداری از کودکان در سرعت بخشی به ساخت این نظریه و روش آموزشی بسیار مفید بود. کودکانی که وارد مرکز وی شده بودند «وحشی و سرکش» خوانده می شدند. در نهایت تعجب همین گروه از کودکان به خوبی به روش مورد استفاده وی واکنش مثبت نشان می ‌دادند. همیشه بیش ترین میزان توجه را به دانش آموزان پذیرفته مبذول می داشت و از سایر مربیان نیز می خواست تا چنین کنند. هیجان انگیزترین وقایع از همان بدو شروع مرکز آغاز شدند. کودکان کمتر از 3 یا 4 سال شروع به خواندن کردند، می نوشتند و عزت نفس به دست آوردند. روش مونته سوری آن چه را که وی پیش از آن به عنوان توانایی ذاتی فرهنگ پذیری توسط کودکان معرفی کرده بود، تأیید می ‌کرد خود وی در این باره چنین می گوید: پس از آن متوجه شدیم که کودکان بسیار بیش تر از آن چه را که از آنان انتظار داشتیم یاد گرفته اند. بسیار بیش تر از خواندن و نوشتن یعنی گیاه شناسی، جانورشناسی، ریاضیات، جغرافیا و تمام علوم مشابه و تمام این آموزش ها به صورت خود انگیخته انجام شده بود، بدون این که فشاری به کودکان وارد شود و بدون این که خسته شوند. 1909، موفقیت‌های ماریا مونته سوری منجر به پیدایش اولین شاخه ی آموزشی اش با نام شیوه علمی مردم شناسی برای آموزش کودکانی که در خانه کودکان نگهداری می‌شوند، شد. سرانجام اخبار راجع به این شیوه بنیادی آموزش در سرتاسر دنیا منعکس شد. آموخته‌های او تعجب همگان را برانگیخت. مونته سوری سمینارهایی را در اروپا و آمریکا برگزار کرد. روش وی برای بار نخست در سال 1912 به انگلیسی ترجمه و در آمریکا به چاپ رسید. در تاریتون واقع در نیویورک نخستین مدرسه مونته سوری گشایش یافت. در 1913، حدود یکصد مدرسه مونته سوری در نظام آموزشی آمریکا شکل گرفت. در آمریکا تحقیقات و بررسی ‌های او مورد ستایش سایرین قرار گرفت. در همان سال ماریا مونته سوری برای نخستین بار به آمریکا رفت. در همان سال بود که الکساندر گراهام بل و همسرش میبل مرکز آموزشی مونته سوری را در خانه خود در واشنگتن افتتاح کردند. در آمریکا علاوه بر گراهام بل افراد بزرگ و مشهور دیگری نظیر توماس ادیسون و هلن کلر از مونته سوری حمایت می‌کردند. در 1915 مونته سوری توجه جهانیان را به دلیل افتتاح نمایشگاه خانه شیشه ای در محل نمایشگاه بین المللی پاناما - پاسفیک  در شهر سانفرانسیسکو به خود جلب کرد. در این نمایشگاه مونته سوری 21 دانش آموزی را که تا پیش از آن با روش وی آموزش ندیده بودند در کلاسی با دیوارهای شیشه ‌ای قرار داد و به مردم اجازه داد که به مدت چهار ماه نحوه آموزش این کودکان را مشاهده کنند. حاصل این تجربه برای مونته سوری کسب دو مدال طلا بود. مونته سوری در دومین سفر خود به آمریکا دوره‌های آموزش تربیت مربی را برگزار کرد و در انجمن ملی آموزش و اتحادیه بین المللی کودکستان ها شرکت و سخنرانی کرد. یکی از اعضای کمیته دعوت کننده مونته سوری به این دو مرکز بانو مارگارت ویلسون دختر رئیس جمهور وقت آمریکا در ودرو ویلسون بود.

(نظام نوین تربیتی و آموزشی کودکان) نویسنده: دکتر سید علی صمدی انتشارات: دانژه