کتاب قطعات تفکر - امیل سیوران

کتاب قطعات تفکر نوشته ی امیل سیوران با ترجمه ی بهمن خلیقی توسط نشر مرکز به چاپ رسیده است.

این مجموعه گزیده ای است از افوریسم های امیل سیوران، نویسنده و متفکر رومانی الاصل که سال ها در پاریس زندگی کرده و مهم ترین آثار خود را به زبان فرانسوی نوشته است. ریشه ی واژه ی افوریسم یونانی است به معنای «تعریف». تعریف یک چیز یا یک موقعیت برای فلاسفه یونان به معنی بیان اصل (جوهر، ذات) آن چیز یا موقعیت به زبان فشرده و با استفاده از حداقل کلمات بوده است.

بعدها، در تاریخ اروپا، افوریسم مختص به قلمرو دانشی شد که بیش از همه می بایست با غیاب این سه ویژگی – تعیین پذیری، وضوح و قطعیت – درگیر باشد: دانش طبیعت انسان و امور انسانی. پاسکال، مونتانی، روژفوکو، و سپس متفکرانی مانند نیچه و کیرکگارد، از افوریسم برای بیان نوع اندیشه ای استفاده کرده اند که سعی می کند با آگاهی کامل از این ابهام بنیادین امور انسانی، بیندیشد. سیوران، از این نظر، ادامه دهنده ی این سنت فلسفی است .

تفکر سیوران، گفت و گویی است با خود، برای فهمیدن خود- هرچند مسیر آن ممکن است از تمامی جهان بگذرد.  قطعات سیرواندر پی تعریف موقعیت های انسانی اند، ولی این تعاریف کامل نیستند آن ها، «محدود، ناقص، و ناکافی اند». طیف موضوعی این قطعات وسیع است: از بی خوابی ها و دلشکستگی های دوستی و عشق تا تاملات اجتماعی و سیاسی ... تا معضل زمان و معنای هستی، در این طیف گاه به قطعاتی بر می خوریم که به نظر می رسد صرفاً نوعی پندآموزی حکیمانه هستند، گاه به قطعاتی که تبلور اندیشه ورزی ای وسواس گونه اند، و گاه به آنهایی که بار عاطفی شان آن چنان سنگین است که به شعری ناب می مانند.

فهرست

اشک ها و قدیسان قیاس های صوری تلخی عواقب به دنیا آمدن طرح سرگیجه اعتراف ها و نفرین ها یادداشت ها

برشی از متن کتاب

در اصل دراز کشیدن و بوییدن خاک و گفتن به خود که این خاک، آخرین امید و چاره ی درماندگی ماست که جستن بهتر از آن برای آسودن و محو شدن،کاری عبث است . واقعه ی تولد آن چنان غیر ضروری است که اگر کمی بیش از حد معمول به آن فکر کنیم، آخرش لبخندی احمقانه خواهیم زد و بس. اگر در پایان نباشد، در شروع شادی خدایی هست. تماس حقیقی میان انسان ها تنها از راه حضور خاموش ایجاد می شود، با عدم ارتباطی آشکار و با مبادله ای رازگونه که به دعایی درونی می ماند . می دانم که تولدم یک اتفاق، یک حادثه ی مسخره است و با وجود این، به محض اینکه خودم را از یاد می برم، طوری رفتار می کنم که گویی رویدادی است بزرگ و اجتناب ناپذیر برای سیر تعادل جهان. آنچه در شصت سالگی می دانم، در بیست سالگی نیز به همین خوبی می دانستم. چهل سال کار طولانی و زائد برای تحقق درباره ی  درستی آن. روشن بینی تنها عادت مضری است که انسان را رها می کند رها در بیابان. هرچه سال ها می گذرد، شمار کسانی که می توان حرفشان را فهمید کمتر می شود. وقتی دیگر کسی نمی ماند که با او سخنی بگویی، عاقیت چنان خواهی بود پیش از آنکه نامی بر تو بنهند بودی. ممکن نیست قبول کنیم کسی در مورد ما قضاوت کند که از ما کمتر رنج برده باشد. و چون هریک از ما خود را حضرت ایوب گمنامی گمان می کند... تفکر هرکز معصوم نیست. زیرا رحم ندارد و متجاوز است و یاور ما از میان برداشتن. اگر آنچه را که تفکر، شرورانه و حتی شیطانی است حذف کنیم، آنگاه از خود مفهوم رستگاری نیز باید دست کشید . مطمئن ترین راه برای پرهیز از اشتباه، خشکاندن ریشه ی یقین هاست، یکی پس از دیگری. با این همه، واقعیت این است که هر آنچه به حساب می آید خارج از حیطه شک انجام گرفته است . هیچ تفاوتی میان بودن و نبودن نیست، اگر از هردو به یک شدت واهمه داشته باشیم . زمانی بود که هنوز زمان ما نبود... نفی تولد، جز حسرت آن زمان پیش از زمان نیست.

نویسنده: امیل سیوران مترجم: بهمن خلیقی اتشارات: مرکز