محصولات مرتبط
بخشی از کتاب فیلسوفان یهودی و یک مسئله بزرگ
کتاب فیلسوفان یهودی و یک مسئله بزرگ، به قلم غلامحسین ابراهیمی دینانی در نشر هرمس به چاپ رسیده است.
تا آنجا که تاریخ نشان میدهد انسانهایی که در تشکیل زندگی اجتماعی پیشاهنگ بودهاند از نوعی ایمان و باور داشتن برکنار نبودهاند؛ البته این افراد، گاهی در نوع ایمان و چگونگی باورها با یکدیگر اختلاف داشتهاند، ولی این اختلافها هرگز در اصل ایمان آوردن و پدیدهی باور داشتن به چیزی، لطمه وارد نکرده است. این سخن در مورد عقل و خرد نیز صادق است؛ زیرا تشکیل زندگی اجتماعی بدون عقل و خرد امکانپذیر نیست و همهی کسانی که در این راه پیشاهنگ بودهاند، در پرتو روشنایی عقل و خرد گام برداشتهاند.
اهمیت عقل در زندگی فردی و اجتماعی انسان آنچنان است که بیشتر حکما و اندیشمندان آن را فصل مقوّم بشر بهشمار آوردهاند و البته معلوم است که فصل مقوّم در تشکیل ذات و گوهر یک شیء نقش تعیینکنندهای دارد.
این مسئله که آیا اجتماعی بودن که ذاتی انسان است، موجب پیدایش عقل و ایمان او شده و یا اینکه عقل و ایمان باعث تشکیل اجتماع در میان آدمیان گشته است، مورد بحث و بررسی ما قرار نمیگیرد؛ زیرا انسان به همان اندازه که اجتماعی است و به نوعی مدینه تعلق دارد، در واقع شخص است و با ضمیر "من" به خود اشاره میکند.
مرجع ضمیر "من" صرف و یگانه است و مشهد حضور شناخته میشود. وقتی میگوییم مرجع ضمیر "من" انّیّت صرف است و به حکم صرف بودن، یگانه شناخته میشود. منظور این نیست که "من" از مردم روزگار کنار ماندهام و در تنهایی مطلق زندگی میکنم و سپس در همین تنهایی نیز میمیرم؛ بلکه بهطور بنیادی اشاره به این است که آنچه یک شخص در تجربهی فردی زیستهی خود به آن دست مییابد، قابل انتقال به دیگری نیست؛ زیرا تجربهی "من" همیشه تجربهی "من" است و تجربهی شخصی و زیستهی " من" نمیتواند تجربهی شخص دیگر باشد.
به عبارت دیگر آنچه در سِرّ سویدای "من" به وقوع میپیوندد، در سرّ سویدای دیگری تحقق نمیپذیرد. اما آنچه موجب شگفتی میشود این است که "من" میتوانم با دیگری سخن بگویم و از آنچه به آن دست یافتهام مخاطب خود را آگاه سازم. ...
فهرست
فهرست کتاب فیلسوفان یهودی و یک مسئله بزرگ
جایگاه عقل در تاریخ و نقش دانشمندان در جمع و توفیق میان فلسفه و دین
آیا جمع و توفیق میان فلسفه و دین بر بنیاد یک اصل استوار است؟
فیلسوفان قرون وسطای یهودی و جمع میان فلسفه و دین
نسبت میان عرفان و دین و بررسی قبالهی یهودی
ژرفاندیشی و باطنگرایی
کابالا در دو بخش عملی و نظری
ابن باقودا در کتاب الهدایه الی فرائضالقلوب
کتاب دلالهالحائرین و موسی بن میمون
کوششهای فلسفی موسی بن میمون
موسی بن میمون و نفی صفات حق تبارک و تعالی
موسی بن میمون از علل اختلاف سخن میگوید
طرح شبهه یا شایستگی فکری؟
پژواک سخنان فخرالدین رازی و شهابالدین سهروردی در اثار ابن کمونه
اعتبار اندیشه و معتبر بودن نوشته در کارهای ابوالبرکات
معانی عقل بر اساس تفسیر ابوالبرکات
سعدیا گائون و صموئیل بن حفنی در موضع معتزله
ابن جبیرول و جسارتهای فلسفی او
- نویسنده: غلامحسین ابراهیمی دینانی
- انتشارات: هرمس
مشخصات
- نویسنده غلامحسین ابراهیمی دینانی
- نوع جلد جلد نرم
- قطع رقعی
- نوبت چاپ 6
- سال انتشار 1399
- تعداد صفحه 564
- انتشارات هرمس
غلامحسین ابراهیمی دینانی
غلامحسین ابراهیمی دینانی کیست؟
غلامحسین ابراهیمی دینانی که با لقب «فیلسوف گفتگو» نیز شناخته میشود، یکی از نویسندگان و فلاسفه معاصر ایرانی است که به دلیل تسلط ویژه و بینظیرش بر «حکمت اشراق» و بازخوانی «حکمت ایران باستان» شهرت دارد. وی با بررسی تمام کتاب های سهروردی، تا کنون آثار ارزشمند زیادی را در رابطه با این فیلسوف ایرانی به رشته تحریر درآورده است. در ادامه به بیوگرافی غلامحسین ابراهیمی دینانی و بررسی آثار شاخص او خواهیم پرداخت.زندگینامه غلامحسین ابراهیمی دینانی
غلامحسین ابراهیمی دینانی در روز پنجم دی ماه سال 1313 در شهر دینان از توابع استان اصفهان چشم به جهان گشود و پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در یک مدرسه علمیه، به حوزه علمیه قم رفت و ضمن تحصیل فقه، به یادگیری فلسفه پرداخت. او شاگرد اساتید بهنامِ فلسفه، از جمله سیدمحمدحسین طباطبائی، روحالله خمینی و فضلالله ضیا بود. دینانی در کنار افرادی نظیر سید محمد خامنهای و سید علی خامنهای، به یادگیری فلسفه کربن (فیلسوف و ایرانشناس فرانسوی) پرداخت و در سال 1345، از بعد از پایان تحصیلاتش در قم، برای گذراندن مقطع کارشناسی، وارد دانشگاه تهران شد. غلامحسین ابراهیمی دینانی بعد از اخذ لیسانس، مدتی به استخدام وزارت آموزش و پروش درآمد و همزمان، تا دکتری، ادامه تحصیل داد. او در سال 1352 از رشته فلسفه فارغالتحصیل شد و از پایاننامهی خود، تحت عنوان «وحدت هستی و هستی واحد»، دفاع نمود. متن این پایاننامه، یکی از شاخصترین کتاب های ابراهیمی دینانی است که در آن، نویسنده با فیلسوفی که به نظر میآید زنده و حاضر است، به گفتگو مینشیند. یک سال بعد از فارغالتحصیلی، برای تدریس به دانشگاه فردوسی مشهد رفت و 10 سال در آنجا، به تدریس فلسفه پرداخت. سپس به دانشگاه تهران آمد و تا کنون به عنوان استاد فلسفه و عضو هیئت علمی این دانشگاه مشغول فعالیت است.مطالعه بیشتر: زندگینامه و آثار جلال ستاری
سبک نوشتار و عقاید غلامحسین ابراهیمی دینانی
آثار غلامحسین ابراهیمی دینانی، ضمن نقد آرای فلسفی بزرگترین فیلسوفان شرقی و غربی، شامل نظرات فلسفی خودِ او نیز هستند. وی در تفکرات خود، فلاسفه را با استفاده از دین یا جغرافیا از یکدیگر جدا نمیکند؛ بلکه در دستهبندیهای او، فیلسوفان یا در دسته «معتزله» قرار دارند یا «اشاعره». لازم به ذکر است که ابراهیمی دینانی، با اینکه به شدت از ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا تاثیر گرفته، اما نباید مسائلی را که خودِ او به فلسفه افزوده را نادیده بگیریم. بر اساس عقاید دینانی، میزان و ترازوی سنجشِ درک هر چیزی، حتی درک انسان از خدا، «عقل» است؛ به عبارت دیگر، غلامحسین ابراهیمی دینانی را میتوان فیلسوفی نامید که ضمن اعتقاد به اشراق و تسلط وافی بر عرفان، «عقلگرا» میباشد و حول موضوعاتی مثل هستیشناسی و معرفتشناسی به تفحص میپردازد. وی با انجام این تحقیقات در تلاش بوده تا به مخاطبین آثار خود نشان دهد هستیشناسی و معرفتشناسی، در نگاه فلاسفه اسلامی، چگونه هستند. دینانی در مورد آثار خود میگوید:«وقتی دغدغهای در من پیدا میشود، تمام وقت به آن فکر میکنم و در کوشش هستم؛ حاصل آن تلاشها برای دغدغهام میشود این کتابهایی که مشاهده میکنید. کتابهایم مثل فرزندانم هستند؛ اما بعد از اینکه منتشر میشوند، این خوانندگان کتاب هستند که با نقد و تعمق در کتابها، دغدغهها را پیگیری میکنند. ادعا نمیکنم که در کتابهایم از عهده حل دغدغهها و مسائل برآمدهام؛ فلسفه راهی پرفراز و نشیب است».
سبک تدریس ابراهیمی دینانی
غلامحسین ابراهیمی دینانی، با سبک تدریس ویژه خود، دانشجو را به پاسخگویی وامیدارد. او با پرسشهای متعدد، شاگردانش را در بحثها مشارکت میدهد و کلاسهای درس وی از جمله فعالترین کلاسهای فلسفه در ایران است. در ادامه به شیوهی تدریس این استاد، اشاره نموده ایم:- ابتدا یک مسئله طراحی نمایید.
- انتظارتان را از فلسفه عوض کنید.
- مسئولیت تمام سخنانتان، بر عهده شماست.
- در مورد دغدغههای اصلی فلاسفه بیاندیشید.
- کلاسهای فلسفه، با بحث و گفتگو تعریف میشوند.
- به مسائل بیاندیشید.
- گزیده سخن بگویید؛ با کمترین و گویاترین کلمات منظور خود را برسانید.
- به لوازم سخن خود توجه داشته باشید.
- استفاده از اصطلاحات فلسفی را یک الزام در نظر نگیرید.
- سریعاً تحت تاثیر نظرات جدید قرار نگیرید.
- مسائل را تجزیه وتحلیل نمایید.
- ارزش و جایگاه فلاسفه را بشناسید.
- معیار و میزان حقیقی، تنها «عقل» است.
کتاب های استاد غلامحسین ابراهیمی دینانی
تعدادی از کتاب های غلامحسین ابراهیمی دینانی عبارتند از:- کتاب قواعد کلی فلسفی در فلسفهٔ اسلامی
- کتاب دفتر عقل و آیت عشق
- کتاب ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام
- کتاب وجود رابط و مستقل در فلسفه اسلامی
- کتاب شعاع اندیشه و شهود در فلسفه سهروردی
- کتاب اسماء و صفات حق
- کتاب نیایش فیلسوف
- کتاب شبهه آکل و ماکول، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
- کتاب درخشش ابن رشد در حکمت مشاء
- کتاب فیلسوفان یهودی و یک مسئله بزرگ
- کتاب هستی و مستی، حکیم عمر خیام نیشابوری
- کتاب فلسفه و ساحت سخن
- کتاب مقدمهای بر شرح فصوص جندی
- کتاب عقلانیت و معنویت
- کتاب دُر سخن (هزار نکته قصار فلسفی و عرفانی)
- کتاب معمای زمان و حدوث جهان
- کتاب سخن ابن سینا و بیان بهمنیار
- کتاب خرد گفتگو (درسگفتارهای فلسفی)
- کتاب از محسوس تا معقول
- کتاب من و جز من
- کتاب معاد
- کتاب پرسش از هستی یا هستیِ پرسش
- کتاب فراز و فرود فکر فلسفی
- کتاب اختیار در ضرورت هستی
- کتاب اندیشیدن باور یا باور به یک اندیشه
- کتاب کلمات طاهر، شرح کلمات قصار بابا طاهر عریان
- کتاب شرح کلمات مکنونه ملا محسن فیض کاشانی
- کتاب شرح رسائل: «الزورا» و «تهلیلیه» علامه جلال الدین دوانی
- کتاب شرح المشاعر صدرالمتألهین شیرازی
- کتاب عرفان شرقی، شرح رساله «مقصد اقصی» عزیز الدین نسفی
- کتاب آفاق تفکر
- کتاب گزینش فکر در فلسفه
ثبت دیدگاه
دیدگاه کاربران