کتاب فرز کاری (ماشین ابزار - جلد دوم) مهیاری

کتاب فرزکاری (جلد 2)، اثر عبدالحسین مهیاری (قشقایی) می‌باشد که توسط انتشارات علوم معروف به چاپ رسیده است.

این اثر آموزشی، قابل استفاده برای کارآموزان مقاطع مختلف آموزشی، کاردانان ماشین‌افزار و کارگران ماهر در رشته‌ی فرزکاری می‌باشد؛ که جلد دوم از یک مجموعه‌ی دو جلدی می‌باشد.

فرزکاری، حرفه و فنی است که روی قطعات تولیدی، عملیات و ماشین‌کاری نهایی را انجام می‌دهد و نیازمند تحصیلات و گذراندن دوره‌های آموزشی مربوط به خود می‌باشد تا کارآموز بتواند به صورت اصولی این حرفه را فراگیرد و کاری با نتیجه‌و کیفیت بهتر را ارائه نماید. با توجه به این مباحث، مؤلف محترم که خود دانش آموخته‌ی هنرستان می‌باشد، با بهره‌گیری از کتب درسی هنرستانی و نیز تجربیات و یافته‌ها و تحقیقاتی که در این زمینه به دست آورده است؛ اقدام به نگارش کتاب «ماشین ابزار»، در دو جلد نموده که بخش فرزکاری در جلد دوم آن گنجانده شده و آن را در اختیار علاقه‌مندان و کارآموزان قرار داده است. محتوای آموزشی این اثر در هشت فصل با بیانی ساده و علمی و با بهره‌گیری از شکل‌ها و تصاویر، تدوین شده و مطالب و مباحث را از ریزترین نکات تا مهم‌ترین آن‌ها شرح و بسط داده و به این ترتیب اثری مفید در این زمینه ارائه نموده است. در فصل ابتدایی این کتاب، صفحه‌ی تراش و ساختمان و انواع آن توضیح داده شده است که در واقع مفاهیم و مطالب مورد نیاز برای یادگیری این فن و مهارت می‌باشد. جدول‌های حاوی اطلاعات و نیز فرمول‌هایی که سرعت حرکت و زمان اصلی انجام کار را محاسبه می‌کنند؛ در این فصل گنجانده شده‌اند. در فصل دوم به نکات ایمنی فرزکاری و آشنایی با دیگر مباحث این رشته همچون انواع دستگاه‌های فرز، تیغه‌ی فرزها، لوازم بستن تیغه‌ی فرزها  و... می‌پردازد و سپس در فصل سوم، حرکات دستگاه‌های فرز و محاسباتی که در این زمینه مورد نیاز است؛ توضیح داده شده است. چرخ دنده‌ها و انواع آن، نسبت‌های انتقال حرکت و مسائلی از این دست، در فصل چهارم مورد بحث قرار گرفته‌اند. با توجه به اینکه ابزارهای تشخیص و کنترل اندازه‌های یک قطعه در این حرفه مورد نیاز می‌باشند؛ در فصل پنجم به این امر پرداخته شده و سپس در بخش ششم به مبحث سنگ‌زنی که یکی از روش‌های براده‌برداری است که توسط دانه‌های سخت و گوشه‌داری آمیخته به چسب، صورت می‌پذیرد، پرداخته و مباحث را در قالب متون، تصاویر، جدول‌ها و فرمول‌های مورد نیاز، آموزش می‌دهد. فصل هفتم به پرسش و پاسخ‌هایی مربوط به مباحث فلزکاری، فرزکاری و علم مواد اختصاص یافته و پیوستی با عنوان نقشه‌کشی صنعتی، انطباقات و پرسش و پاسخ‌های مربوطه و جداول مثلثاتی در بخش هشتم و پایانی کتاب گنجانده شده است.

فهرست

فهرست مطالب مقدمه  فصل اول: صفحه‌تراش ساختمان صفحه تراش و انواع آن  فصل دوم: فرزکاری و نکات ایمنی انواع دستگاه‌های فرز تیغه فرزها انواع تیغه فرزها و زوایا و کاربرد آن‌ها لوازم بستن تیغه فرزها فشنگی‌ها، نگهدارنده (هلدر، درن) لوازم بستن قطعات کار انواع گیره‌ها، روبنده‌ها، زیر سری‌ها، میزها، دستگاه‌های تقسیم  فصل سوم: حرکات در دستگاه‌های فرز حرکات اصلی، نمودارهای سرعت برش و فرمول سرعت برش محاسبات طول مسیر تیغه فرز زمان اصلی انجام کار در فرزکاری چند ضلعی کردن و تقسیمات محیطی  فصل چهارم: چرخ دنده‌ها نسبت‌های انتقال حرکت، انواع چرخ‌دنده‌ها و فرم آن‌ها، مارپیچ ارشمیدس، بادامک، کوپلینگ، کره و نیم‌کره  فصل پنجم: اندازه‌گیری و کنترل و وسایل و تجهیزات مربوطه فصل ششم: سنگ‌زنی  فصل هفتم: مجموعه پرسش و پاسخ‌های فلزکاری، فرزکاری و علم مواد منابع فصل هشتم (پیوست): نقشه‌کشی صنعتی، انطباقات، پرسش و پاسخ‌های مربوطه و جداول مثلثاتی

برشی از متن کتاب

توسط دستگاه صفحه تراش می‌توان سطوح تخت افقی، عمودی، مایل، شیارهای داخلی و خارجی و همچنین سطوح فرم‌دار را با استفاده از حرکت خطی، براده برداری نمود. ماشین‌های صفحه تراش را می‌توان به دو گروه اصلی تقسیم‌بندی نمود. الف) ماشین‌های صفحه تراش افقی که بر حسب طول کورس‌شان به دو گونه تقسیم‌بندی می‌شوند. 1- ماشین‌های صفحه تراش معمولی یا کورس کوتاه 2- ماشین‌های صفحه تراش دروازه‌ای یا کورس بلند. ب) ماشین‌های صفحه تراش عمودی یا کله زنی (جاخار تراش).

گردآوری و تالیف: عبدالحسین مهیاری (قشقایی) انتشارات: علوم معروف