کتاب فارسی هفتم طالب ‌تبار

درباره‌ی کتاب فارسی هفتم مبتکران

کتاب فارسی هفتم مبتکران، یکی از بهترین کتاب های کمک درسی فارسی هفتم می‌باشد. با هدف ایجاد زمینه مرور مباحث و مفاهیم کتاب درسی، در قالب سؤالات متنوع تستی و تشریحی به یاری تمام دانش‌آموزان پایه هفتم حتی محصلان در مدارس استعدادهای درخشان آمده است. محتوای کتاب که بر اساس توالی دروس در کتاب درسی، در نظر گرفته شده در طی چهار بخش کلی ارائه شده است.

در بخش اول تمام واژگان، اشعار و نثرهای کتاب درسی همراه معنای ساده و روان به ترتیب درس به درس، بیان شده‌اند. پیام هر درس، نکات دستوری هر بیت یا عبارت به همراه تاریخ ادبیات مربوطه در این بخش عنوان شده‌اند. هم‌چنین بخش «نوشتن»های کتاب درسی در این قسمت پاسخ داده شده‌اند.

بخش دوم حاوی نکات دستوری، آرایه‌ای و قالب‌های شعری مربوط به دروس می‌باشد، سعی شده تمام نکات مربوطه مورد بررسی قرار گیرند، به همین منظور با بیانی شفاف و روان به ذکر نکات و مواردی که نیازمند توجه بیشتری هستند، پرداخته شده است. برای هر یک از مباحث، تمرین‌هایی در قالب سؤالات متنوعی چون جای خالی، درست یا نادرست، تشریحی و ... به انضمام پرسش‌های چهار گزینه‌ای در نظر گرفته شده است. با وجود پاسخ‌نامه برای این سؤالات، مخاطب به راحتی می‌تواند به رفع ابهام و ایرادها پرداخته و تسلط کافی بر مباحث به دست آورد.

بخش سوم را تست‌های درس به درس تشکیل داده‌اند که از تمام مباحث به تفکیک در زمینه‌های واژگان، آرایه‌های ادبی، معنی و مفهوم، دستور زبان و... سؤال طرح شده و در اختیار دانش‌آموزان قرار گرفته است. این تست‌ها نیز همراه پاسخ‌نامه‌های‌شان آورده شده‌اند تا به عنوان منبعی مطمئن در بررسی درستی یا نادرستی جواب‌های مخاطب به کار گرفته شوند.

در بخش چهارم، نکات مهم آموزشی موجود در کتاب درسی مهارت‌های نوشتاری به انضمام آزمون‌های جامعی از درس به درس کتاب خوانداری به چشم می‌خورد که با پاسخ‌نامه‌های تشریحی عرضه شده‌اند.

بخشی از کتاب فارسی هفتم طالب تبار

دانش‌های زبانی و ادبی

نکته: جمله

به کلمه یا مجموعه‌ای از کلمه‌ها می‌گویند که دارای معنی کامل باشد و پیامی را از گوینده به شنونده و از نویسنده به خواننده برساند؛ مانند جمله زیر که پیامی را به طور کامل بیان می‌کند:

ایرانیان، خدمات بسیار شایانی به اسلام کرده‌اند.

1- مهم‌ترین جزء جمله، فعل است که به فعل هسته‌جمله هم می‌گویند؛ مانند «کرده‌اند» در جمله بالا که در آخر جمله آمده است.

2- گاهی یک کلمه به تنهایی یک جمله به حساب می‌آید؛ مانند: علی به خانه آمد و رفت.

جمله اول: علی به خانه آمد / جمله دوم: رفت

جمله دوم، تنها از یک کلمه (فعل) تشکیل شده است.

3- در شمارش تعداد جمله با جمله‌هایی روبه‌رو می‌شویم که بدون فعل هستند؛ یعنی فعل در آن جمله‌ها حذف شده است؛ مانند:

مرد پرسید: خرگوش را کجا می‌بری؟ پاسخ داد: به شهر

جمله اول: مرد پرسید / جمله دوم: خرگوش را کجا می‌بری؟ / جمله سوم: پاسخ داد / جمله چهارم: به شهر.

فعل جمله چهارم حذف شده است؛ یعنی در اصل چنین بوده: به شهر [می‌برم]

4- جمله از دو قسمت نهاد و گزاره تشکیل می‌شود؛ مانند:

آنها برای دیدن شما آمده‌اند.

نهاد: آنها / گزاره: برای دیدن شما آمده‌اند.

توجه: نهاد و گزاره در درس چهارم همین کتاب توضیح داده شده است.

راه شناخت تعداد جمله

برای اینکه جمله‌ها را بشناسیم و تشخیص دهیم در هر بیت یا عبارتی چند جمله به کار رفته است، باید به موارد زیر توجه داشته باشیم:

1- فعل‌های موجود در بیت یا عبارت یک جمله به حساب می‌آیند.

2- فعل‌های حذف‌شده جزء جمله‌ها محسوب می‌شوند.

3- شبه جمله‌ها (1- ندا و منادا  2- اصوات) یک جمله به حساب می‌آیند.

بهتر یاد بگیریم

بیت زیر از چند جمله تشکیل شده است؟

ای کاش که جای آرمیدن بودی   یا این ره دور را رسیدن بودی

پاسخ: از سه جمله تشکیل شده است:

ای کاش ← جمله اول (شبه جمله) / جای آرمیدن بودی ← جمله دوم (این جمله دارای فعل است) / این ره دور را رسیدن بودی ← جمله سوم (فعل دارد)

فعل‌های محذوف

گاهی فعل در جمله به خاطر وزن شعر یا زیبایی آهنگ نثر حذف می‌شود و ما از طریق معنی کردن جمله متوجه حذف آن می‌شویم؛ مانند:

هنر، چشمه زاینده است و دولت پاینده. ← دو جمله

یعنی: دولت پاینده [است] که فعل در آن حذف شده است.

شبه جمله

الف) ندا و منادا: به کلمه‌ای که مورد خطاب (ندا) قرار گیرد منادا می‌گویند مانند:

ای خدا ! این وصل را هجران مکن.

نشانه ندا: ای / منادا: خدا

1- نشانه‌های ندا عبارت‌اند از: ای، ایا، ایها، یا و «ا» در آخر منادا مانند:

خدایا جهان پادشاهی تو راست                ز ما خدمت آید خدایی تو راست

خدا: منادا و «ا» که بعد از منادا آمده است: نشانه ندا

2- گاهی نشانه ندا از جمله حذف می‌شود؛ مانند:

کاش روزی به کام خود برسید                بچه‌ها! آرزوی من این است!

بچه‌ها: منادا است و نشانه ندا حذف شده است: [ای] بچه‌ها!

توجه: منادا یک جمله به حساب می‌آید.

ب) اصوات (جمع صوت): گاهی برای حالت‌هایی مانند آرزو، اندوه و شادی از کلمه‌هایی مانند: ای کاش، افسوس، آفرین، درد، دریغ، دریغا، حیف، الا (= آگاه باش)، آوخ، آه و... استفاده می‌شود که معنای یک جمله کامل را بیان می‌کنند.

این کلمات در ظاهر یک جمله نیستند اما معنای یک جمله کامل را بیان می‌کنند؛ به همین سبب شبیه (شبه) جمله هستند؛ مانند:

خوشا شیراز و وضع بی‌مثالش            خداوندا نگه‌دار از زوالش

خوشا: شبه جمله (اصوات) است.

نشسته‌ام در انتظار این سوار بی‌غبار    دریغ کز شبی چنین سپیده سر نمی‌زند

دریغ (= افسوس): شبه جمله (اصوات) است.

نکته: شبه جمله‌ها، نهاد و گزاره ندارند.

خرید کتاب فارسی هفتم طالب ‌تبار

کتاب آموزش فارسی هفتم به قلم حمید طالب تبار توسط انتشارات مبتکران به چاپ رسیده است.

فهرست کتاب فارسی هفتم حمید طالب تبار

• مقدمه
• ساختار کتاب
• بخش اول (معنی شعرها و نثرها)
• ستایش: یاد تو
• فصل اول: زیبایی آفرینش
• درس اول: زنگ آفرینش
• حکایت: اندرز پدر
• درس دوم: چشمه معرفت
• روان‌خوانی: کژال
• فصل دوم: شکفتن
• درس سوم: نسل آینده‌ساز
• شعرخوانی: توفیق ادب
• درس چهارم: با بهاری که می‌رسد از راه
• زیبایی شکفتن
• فصل آزاد: ادبیات بومی (1)
• درس پنجم: آزاد
• فصل سوم: سبک زندگی
• درس ششم: قلب کوچکم را به چه کسی بدهم؟
• درس هفتم: علم زندگانی
• حکایت: دعای مادر
• درس هشتم: زندگی همین لحظه‌هاست
• روان‌خوانی: سفرنامه اصفهان
• فصل چهارم: نام‌ها و یادها
• درس نهم: نصیحت امام (ره)
• شوق خواندن
• درس دهم: کلاس ادبیات
• مرواریدی درسف
• زندگی حسابی
• فرزند انقلاب
• شعرخوانی: گِل و گُل
• درس یازدهم: عهد و پیمان
• عشق به مردم
• رفتار بهشتی
• گرمای محبت
• فصل پنجم: اسلام و انقلاب اسلامی
• درس دوازدهم: خدمات متقابل اسلام و ایران
• شعرخوانی: رستگاری
• درس سیزدهم: اسوه نیکو
• حکایت: چراغ
• درس چهاردهم: امام خمینی (ره)
• روان‌خوانی : مرخصی
• فصل آزاد: ادبیات بومی (2)
• درس پانزدهم: آزاد
• روان‌خوانی: چرا زبان فارسی را دوست دارم؟
• فصل ششم: ادبیات جهان
• درس شانزدهم: آدم‌آهنی و شاپرک
• درس هفدهم: ما می‌توانیم
• روان‌خوانی: پیر دانا
• نیایش
•  
• بخش دوم (دانش‌های زبانی و ادبی)
• درس اول: جمله
• شخصیت بخشی
• تمرین‌های مربوط به جمله
• تمرین‌های مربوط به آرایه شخصیت‌بخشی
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای جمله
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای آرایه شخصیت بخشی
• پاسخ تمرین‌های مربوط به جمله
• پاسخ تمرین‌های مربوط به آرایه شخصیت بخشی
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای جمله
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای شخصیت بخشی
• درس دوم: جمله از جهت پیام و محتوا
• هم‌خانواده
• تشبیه
• تمرین‌های مربوط به جمله از نظر پیام و محتوا
• تمرین‌های مربوط به هم‌خانواده
• تمرین‌های مربوط به تشبیه
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به جمله از نظر محتوا
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به هم‌خانواده
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به تشبیه
• پاسخ تمرین‌های مربوط به جمله از نظر پیام و محتوا
• پاسخ تمرین‌های مربوط به هم‌خانواده
• پاسخ تمرین‌های مربوط به تشبیه
• پاسخ به پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به جمله
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به هم‌خانواده
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به تشبیه
• درس سوم: فعل
• زبان و ادبیات
• تمرین‌های مربوط به فعل
• تمرین‌های مربوط به زبان ادبیات
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به فعل
• پاسخ تمرین‌های مربوط به فعل
• پاسخ تمرین‌های مربوط به زبان و ادبیات
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به فعل
• درس چهارم: نهاد
• مراعات نظیر
• تمرین‌های مربوط به نهاد
• تمرین‌های مربوط به مراعات نظیر
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به نهاد
• پرسش‌های چهار گزینه‌ای مربوط به مراعات نظیر
• پاسخ تمرین‌های مربوط به نهاد
• پاسخ تمرین‌های مربوط به مراعات نظیر
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به نهاد
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای مراعات نظیر
• درس ششم: فعل ناگذر و گذرا به مفعول
• تکرار
• تمرین‌های مربوط به فعل‌های ناگذر و گذرا
• تمرین‌های مربوط به تکرار
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای فعل ناگذر و گذرا
• پاسخ تمرین‌های مربوط به فعل‌های گذرا به مفعول و ناگذر
• پاسخ تمرین‌های مربوط به تکرار
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به فعل‌های ناگذر و گذرا
• درس هفتم: متمم و حروف اضافه
• بازگردانی (تبدیل شعر به نثر)
• تمرین‌های مربوط به متمم و حرف اضافه
• تمرین‌های مربوط به بازگردانی
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای متمم و حرف اضافه
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای تبدیل شعر به نثر
• پاسخ تمرین‌های مربوط به متمم و حرف اضافه
• پاسخ تمرین‌های مربوط به بازگردانی
• پاسخ پرسش‌های چهار گزینه‌ای مربوط به متمم
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به تبدیل شعر به نثر
• درس هشتم: فعل اسنادی (فعل ربطی)
• تمرین‌های مربوط به فعل اسنادی
• پرسش‌های چهار گزینه‌ای فعل اسنادی
• پاسخ تمرین‌های مربوط به فعل اسنادی
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای فعل اسنادی
• درس نهم: مسند
• تمرین‌های مربوط به مسند و فعل اسنادی
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به مسند
• پاسخ تمرین‌های مربوط به مسند و فعل اسنادی
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای مسند
• درس دهم: زمان فعل
• قالب قطعه
• تمرین‌های مربوط به زمان فعل
• تمرین‌های مربوط به قالب قطعه
• پرسش‌های چهار گزینه‌ای مربوط به زمان فعل
• پاسخ تمرین‌های مربوط به زمان فعل
• پاسخ تمرین‌های مربوط به قالب قطعه
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای زمان فعل
• درس یازدهم: شخص‌های شش‌گانه فعل
• تمرین‌های مربوط به شخص‌های شش‌گانه فعل
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای شخصی‌های فعل
• پاسخ تمرین‌های مربوط به شخصی‌های شش‌گانه فعل
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به شخص‌های فعل
• درس دوازدهم: ضمیر
• تمرین‌های مربوط به ضمیر شخصی
• پرسش‌های چهار گزینه‌ای مربوط به ضمیر شخصی
• پاسخ تمرین‌های مربوط به ضمیر شخصی
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای ضمیرهای شخصی
• درس سیزدهم: فعل مضارع
• تمرین‌های مربوط به فعل مضارع
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به فعل مضارع
• پاسخ تمرین‌های مربوط به فعل مضارع
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای مربوط به مضارع
• درس چهاردهم: فعل ماضی
• تمرین‌های مربوط به فعل ماضی
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای فعل ماضی
• پاسخ تمرین‌های مربوط به فعل ماضی
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای فعل ماضی
• درس شانزدهم: فعل آینده
• نماد
• تمرین‌های مربوط به فعل آینده
• تمرین‌های مربوط به نماد
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای فعل آینده
• پاسخ تمرین‌های مربوط به فعل آینده
• پاسخ تمرین‌های مربوط به نماد
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای فعل آینده
• درس هفدهم: واژه‌های ساده و غیر ساده
• ترجمه
• تمرین‌های واژه‌های ساده و غیر ساده
• تمرین‌های ترجمه
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای واژه‌های ساده و غیر ساده
• پاسخ تمرین‌های مربوط به واژه‌های ساده و غیر ساده
• پاسخ تمرین‌های مربوط به ترجمه
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای واژه‌های ساده و غیر ساده
• بخش سوم (تست‌های درس به درس)
• درس ‌اول: ستایش
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس اول
• درس دوم: چشمه معرفت
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس دوم
• درس سوم: نسل آینده‌ساز
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس سوم
• درس چهارم: با بهاری که می‌رسد از راه
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس چهارم
• درس ششم: قلب کوچکم را به چه کسی بدهم؟
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس ششم
• درس هفتم: علم زندگانی
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس هفتم
• درس هشتم: در زندگی همین لحظه‌هاست
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس هشتم
• درس نهم: نصیحت امام (ره)
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس نهم
• درس دهم: کلاس ادبیات
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس دهم
• درس یازدهم: عهد و پیمان
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس یازدهم
• درس دوازدهم: خدمات متقابل اسلام و ایران
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس دوازدهم
• درس سیزدهم: اسوه نیکو
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس سیزدهم
• درس چهاردهم: امام خمینی (ره)
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس چهاردهم
• درس پانزدهم: روان‌خوانی
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس پانزدهم
• درس شانزدهم: آدم‌آهنی و شاپرک
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس شانزدهم
• درس هفدهم: ما می‌توانیم
• پاسخ پرسش‌های چهارگزینه‌ای درس هفدهم
• بخش چهارم (آزمون‌های جامع)
• آزمون جامع [1] همراه با پاسخ
• آزمون جامع [2] همراه با پاسخ
• آزمون جامع [3] همراه با پاسخ
• آزمون جامع [4] همراه با پاسخ
• آزمون جامع [5] همراه با پاسخ
• آزمون جامع [6] همراه با پاسخ
• آزمون جامع [7] همراه با پاسخ
• آزمون جامع [8] همراه با پاسخ
• آزمون جامع [9] همراه با پاسخ

• مولف: حمید طالب تبار
• انتشارات: مبتکران