کتاب فارسی مقدماتی - موسوی

کتاب فارسی مقدماتی تألیف سید فرج الله موسوی و محمدحسین مجدم توسط انتشارت زوار به چاپ رسیده است.

این کتاب منبعی برای تدریس درس "فارسی مقدماتی" می باشد  که مطالب آن برای یک ترم تحصیلی دانشجویان تدوین شده است. معضل کتاب های حجیم "فارسی مقدماتی" سالیان سال بود که گریبان دانشجویان را گرفته بود و آن ها مجبور بودند برای پاس کردن این درس کتاب های حجیم و غیر قابل فهمی را مطالعه کنند که در حقیقت بخش کوچکی از آن ها در امتحان پایان ترم آورده می شد. در اکثر مواقع اساتید نیز موفق نمی شدند همه ی مطالب کتاب را در یک ترم تدریس کنند و به اجبار مطالب مهم و کاربردی را نیز در میان حجم عظیم مطالب از دست می دادند. تا این که مؤلفین این کتاب با تدوین اثر حاضر که در عین اختصار تمامی عناوین مهم "فارسی مقدماتی" را شامل می شود، این مشکل را حل کردند. کتاب پیش رو در ابتدا با حکایت ها و داستان هایی از آثار منظوم و منثور فارسی که دارای شهرت هستند، آغاز می شود و در ادامه به تبیین عناوین موجود در فهرست می پردازد. دانشجویان می توانند با فراغ بال از مطالب کتاب حاضر برای درس "فارسی مقدماتی" بهره مند شوند و همراه با یادگیری کامل مطالب، از مطالعه ی یک کتاب درسی نهایت لذت را ببرند.

کتاب "فارسی مقدماتی" مشتمل بر هفت فصل می باشد: 1- گزینه های نظم و نثر فارسی 2- صنایع بدیعی 3- سبک های شعر فارسی 4- بررسی کوتاه سبک های ادبی اروپایی 5- گزیده تاریخ ادبیات در ایران 6- دستور زبان فارسی 7- نگارش فارسی

 

برشی از متن کتاب

فصل 1: گزینه های نظم و نثر فارسی مشت زنی را حکایت کنند که از دهر مخالف بفغان آمده بود و خلق فراخ از دست تنگ بجان رسیده. شکایت پیش پدر برد و اجازت خواست که عزم سفر دارم مگر به قوت بازو کفافی به دست آرم. فضل و هنر ضایعست تا ننمایند عود بر آتش نهند و مشک بسایند پدر گفت: ای پسر خیال محال از سر بدر کن و پای قناعت در دامن سلامت کش که بزرگان گفته اند: دولت نه بکوشیدنست چاره کم جوشیدنست. کس نتواند گرفت دامن دولت بزور کوشش بیفایدست وسمه برابر وی کور چه کند زورمند وارون بخت بازوی بخت به که بازوی سخت پسر گفت: ای پدر فواید سفر بسیارست از نزهت خاطر و جر منافع و دیدن عجایب و شنیدن غرایب، و تفرج بلدان و مجاورت خلان و تحصیل جاه و ادب و مزید مال و مکتسب و معرفت یاران و تجربت روزگاران، چنان که سالکان طریقت گفته اند: تا بدکان و خانه در گروی هرگز ای خام آدمی نشوی برو اندر جهان تفرج کن پیش از آن روز کز جهان بروی فصل 2: صنایع بدیعی صنایع بدیعی عبارت است از دانستن و شناختن محسنات کلام که به کار بردن آن ها در سخن اعم از نظم و نثر کلام را زیبا تر و دلپذیرتر می کند و زیور و جذابیتی خاص به کلام می بخشد. صنایع بدیعی بر دو قسم است: صنایع لفظی و صنایع معنوی. صنایع لفظی عبارتند از:  سجع، جناس، ترصیع و ... فصل 3: سبک های شعر فارسی همچنان که باران شعر در سرزمین ادب پرور ایران به گرمی می نشیند و سوسوی کلمات، دیدگان معطر قلم را نوازش می‌ کند وقتی که استدلال پادشاهان صفوی ایرانی از اشعار متداول مدحی کم شد عده ای شاعران به هندوستان رفتند تا قدمی برای پیشرفت و توسعه پیدا کند و در آن جا به سبکی نوین دست یابند. سبک هندی سبکی است نو گرا و تفنن دوست که به خاطر تاثیر زبان و فرهنگ و دیگر عوامل محیطی هند دچار تغییر شد. آقای امیر فیروزکوهی در مقدمه بر چاپ انجمن آثار ملی اشعار صائب که یکی از برترین های سبک هندی یا اصفهانی می باشد می گویند: ما به الامتیاز سبک صائب از سبک عراقی در صورت منحصر است به غزل و در ماده کار، در خیالات باریک تر و کار تازه تر و انواع استعارات و تمثیلات و تشبیهات تازه که آن هم دنباله ی مسیر طبیعی کلام و پیدا شدن چندین نوع اصطلاح و لغت تازه و ذوق مردم به دریافت معانی غریب و غیر بدیهی بود. سبک هندی از قرن نهم آغاز شد و تا قرن سیزدهم ادامه داشت. شاعر های سبک هندی که هر کدام دارای ویژگی ها و ممیزات خاصی بودند توانسته بودند خود را به سطح بالایی در شعر بکشانند. مثلا وحشی بافقی و علینقی کمره‌ای را در گفتگویی از شرح یا بیان عشق های مجازی یا به تعبیر استاد احمد گلچین معانی با الفاظ و مفردات و ترکیب های نوین و بیان عاشقانه نظیری نیشابوری، زبان باشکوه و بیان فخیم و خیالات فیلسوفانه عرضی و حرارت و جوش بیان فیض دکنی همچنین اگر هنر خاص طالب آملی را استعاره های زیبا و خیالبافی و مضمون آفرینی را مخصوص کلیم کاشانی بداریم روش و شیوه خاص صائب بدون گفتگو تمثیل است.

فهرست

فصل 1: گزینه های نظم و نثر فارسی فصل 2: صنایع بدیعی فصل 3: سبک های شعر فارسی فصل 4: بررسی کوتاه سبک های ادبی اروپایی فصل 5: گزیده تاریخ ادبیات در ایران فصل 6: دستور زبان فارسی فصل 7: نگارش فارسی

• گردآورندگان: سید فرج الله موسوی - محمدحسن مجدم
• انتشارات: زوار