کتاب طیف سنجی مدرن - هولاس

کتاب طیف سنجی مدرن تألیف جی. ام. هولاس و ترجمه ی دکتر غلامرضا اسلام پور توسط انتشارات دانشگاه تربیت معلم به چاپ رسیده است.

طیف سنجی به عنوان مطالعه برهم کنش بین نور و ماده تعریف می شود، و از لحاظ تاریخی به شاخه ای از علم بر می گردد که نور مرئی برای مطالعات نظری در ساختار ماده و آنالیز های کیفی و کمی استفاده می شد. این بخش از علم، دامنه بسیار وسیعی دارد که از اواسط دهه 1960 میلادی با توسعه لیزر ها و روش هایی مانند طیف سنجی فوتوالکترون و طیف سنجی های وابسته دیگر وسعت بیشتری یافته است و اغلب در شیمی فیزیک و شیمی تجزیه برای شناسایی ماده از طریق طیف گسیلی یا جذبی از آن ها به کار برده شده و همچنین به طور فراوان در اخترشناسی و مشاهدات از راه دور استفاده می شود. در کتاب حاضر به صورت جامع همراه با مطالب مهم به مبحث پر کاربرد طیف سنجی مدرن پرداخته می شود و اطلاعات بسیاری در این زمینه در اختیار دانشجویان قرار می دهد.

 

برشی از متن کتاب

طیف سنجی اصولا یک موضوع تجربی است که به جذب، نشر یا پراکنده شدن تابش الکترومغناطیس به وسیله اتم ها یا مولکول ها مربوط می شود. روش های تجربی طیف سنجی در ناحیه قابل دسترس تر طیف الکترومغناطیسی، یعنی ناحیه مرئی که در آن چشم می توانست به عنوان آشکار ساز عمل کند، شروع شد. نیوتن در سال 1665 میلادی تجربه های مشهور خود را درباره پاشیدگی نور سفید به گستره ای از رنگ ها به وسیله منشور شیشه ای مثلثی شروع کرد. به هر حال بونزن و کیرشهوف حدود سال 1860 میلادی توسط طیف سنجی منشوری را شروع کردند تا بتوانند از آن به عنوان یک دستگاه تجزیه ای استفاده کنند. این وسیله ابتدا برای مشاهده طیف نشری انواع نمونه ها در شعله، که منشأ تجربه های شعله برای عناصر مختلف و عناصر خورشیدی بود، به کار گرفته شد. طیف مرئی هیدروژن اتمی از همان ابتدا هم در طیف خورشیدی و هم با تخلیه الکتریکی در هیدروژن مولکولی مشاهده شده بود، اما سال 1885 میلادی بود که بالمر سری خطوط نشری را به یک فرمول ریاضی مربوط کرد. بدین طریق، رابطه نزدیکی بین تجربه و نظریه در طیف سنجی شروع شد، بدین معنی که تجربه ها نتایج را به دست می دادند و نظریه مناسب سعی بر توجیه این نتایج و پیش بینی نتایج تجربه های مرتبط را داشت.

فهرست

1 بعضی از نتایج مهم مکانیک کوانتومی طیف سنجی و مکانیک کوانتومی سیر تکاملی نظریه کوانتومی معادله شرودینگر و بعضی از جواب های آن 2 تابش الکترومغناطیسی و بر هم کنش آن با اتم ها و مولکول ها تابش الکترومغناطیس جذب و نشر تابش پهنای خط 3 سیما های عمومی روش های تجربی طیف الکترومغناطیسی اجزای عمومی یک تجربه جذبی عناصر پخش کننده اجزای تجربه های جذبی در نواحی مختلف طیف روش های تجربی دیگر 4 تقارن مولکولی عناصر تقارن گروه های نقطه ای جدول های ویژگی گروه نقطه ای 5 طیف سنجی چرخشی مولکول های چرخنده خطی چرخنده متقارن چرخنده کروی و چرخنده نامتقارن طیف های چرخشی مادون قرمز موج میلی متری و کهموج طیف سنجی چرخشی رامان 6 طیف سنجی ارتعاشی مولکول های دو اتمی مولکول های چند اتمی طیف سنجی ارتعاشی-چرخشی 7 طیف الکترونی طیف سنجی اتمی طیف الکترونی مولکول های دو اتمی طیف سنجی الکترونی مولکول های چند اتمی 8 فوتوالکترون و طیف سنج های وابسته طیف سنجی فوتوالکترون طیف سنجی الکترون اوژر 9 لیزر ها و طیف سنجی لیزر ها بحث عمومی لیزر ها مثال هایی از لیزر ها کاربرد لیزر ها در طیف سنجی

نویسنده: جی. ام. هولاس مترجم: دکتر غلامرضا اسلامپور انتشارات: دانشگاه تربیت معلم