کتاب طلا - بلز ساندرار

کتاب طلا نوشته بلز ساندرار و ترجمه محمد قاضی در انتشارات امیرکبیر به چاپ رسیده است.

"طلا" سرگذشت مردی سخت کوش و قدرتمند را به گونه ای خواندنی برای مخاطب روایت می کند. شخصیت اصلی داستان مردی سی و یک ساله با قدی بلند و اندامی بسیار لاغر به نام "یوهان اوگوست سوتر" می باشد که در "کاندرن" از توابع دوک نشین بزرگ و درون خانواده ای ثروتمند و مرفه دیده به جهان می گشاید. سال ها پیش پدربزرگ او، "یاکوب"، سرزمین مادری اش، روتنبرگ را جهت فراگیری راز و رمز تولید کاغذ، ترک کرده و به شهر نقل مکان می کند؛ پس از ده سال از مهاجرت، با تمامی فوت و فن تولید آشنا شده و با اراده ای راسخ بزرگ ترین کارخانه ی کاغذ را در شهر بال افتتاح کرده و مراحل پیشرفت و ترقی را یکی یکی پشت سر می گذارد و تصمیم می گیرد که کارخانه ی دیگری را در کاندرن راه اندازی نماید. مدیریت این کارخانه نیز به "هانس سوتر" یعنی پدر یوهان واگذار می شود. اما حالا که یوهان سی و یک ساله شده و صاحب همسر و چهار فرزند است، آرزوها و اهداف بزرگی را در سر پرورانده و جهت تحقق آن ها عازم سفری طولانی به فرانسه می شود. پس از گذشت مدتی، هدف نهایی و حتمی خود را مشخص نموده و به طور جدی و مصمم به سوی "کالیفرنیا" حرکت می کند. با رسیدن به آن جا زمین مورد نظر خود را خریداری کرده و مشغول تاسیس کارخانه ی خویش می شود. در همین حین است که یکی از کارگرانش به وی مراجعه کرده و راز بزرگی را با او در میان می گذارد. با افشا شدن این موضوع یوهان با دردسرهای بزرگی مواجه شده و روزهای سختی را سپری می کند. نویسنده با بهره گیری از ذوق و استعداد سرشار خویش، به راحتی خواننده را تا پایان کتاب با شخصیت اصلی داستان همراه می کند.

برشی از متن کتاب

در هفده ژوئن 1848، کماندان ماسون، فرماندار جدید امریکایی، از مونت ره ی حرکت می کند تا شخصا از صحت و سقم شایعات عجیبی که درباره ی کشف کان های طلا در حوزه ی ساکرامنتو پیچیده است، آگاه شود. فرماندار روز بیستم در سان فرانسیسکو است. شهری که پیش از این، آن همه پر جنب و جوش بود در آن هنگام به کلی خالی و متروک افتاده است؛ تمام مردان به معادن طلا رفته اند. در گزارش او چنین آمده است: «روز سوم ژوئیه، ما به قلعه ی سوتر می رسیم. آسیاب ها خاموشند، گله های عظیم گاو و اسب حصارهای محوطه ی خود را خراب کرده اند و اینک در مزارع گندم و ذرت ول می چرند. مزارع به حال خرابی افتاده اند و بوی مهوعی از آن ها بلند است. خود قلعه نیز بسیار شلوغ است. انواع کشتی ها از قایق و کرجی بزرگ و کوچک تل ها کالا را بارگیری و تخلیه می کنند. واگون های سرپوشیده ی زیادی در اطراف محوطه هستند. کاروان های کامل عیار پی در پی می آیند و باز می روند. ماهانه یک صد دلار بابت کرایه ی یک اتاق کوچک و پانصد دلار بابت اجاره ی یک خانه ی دو طبقه ی نکبتی باید پرداخت. آهنگر و نعل بندی که هنوز در خدمت سوتر هستند، روزانه تا پنجاه دلار عایدی ندارند. در محوطه ای به طول بیش از پنج فرسخ، دامنه ی تپه ها پوشیده از انبوه چادرهای بی شماری است که زیر آفتاب سوزان برق می زنند. سرتاسر ولایت مملو از آدم است. همه به شستن طلا مشغول هستند، خواه به کمک یک ماهیتابه ی نازک یا سبدهای ریز باف سرخ پوستان، و خواه به کمک ننوهای مخصوص.» روزنامه ی پولی نزین که در هونولولو منتشر می شود، نامه ای درج کرده است که ما این قسمت از آن را نقل می کنیم: «از سان فرانسیسکو به بعد، راه ما از وسط دره ی پوئبلا، به سان خوزه می رود؛ مسافتی که در بیست ساعت طی می شود. من هرگز سرزمینی چنین دل فریب ندیده ام. زمینه ها با گل مینا کاری شده اند، جوی های فراوان از میان چمن ها می گذرند، و تپه ها از گله ها پوشیده است. من هرگز منظره ای به این زیبایی ندیده ام. سپس در امتداد ساختمان های ویران هیئت سانتا کلارا که بام های سفالین آن ها فرو ریخته است، پیش می رویم. به کنار رود سان خواکیم می رسیم و از گدار آن عبور می کنیم. سپس از وسط سرزمینی که حاصل خیزی آن شگفت انگیز است و می تواند جمعیت عظیمی را غذا بدهد، به طرف قله ی سوتر بالا می رویم. ولی در راه حتی به یک آدمیزاد برنخوردیم. تمام مزارع رها شده بودند: مردم از امریکایی و کالیفرنیایی و سرخ پوست، همه به معدن ها رفته بودند. ما پس از ترک قلعه ی سوتر، ساخل رودخانه ی امریکانوس را گرفتیم و از نخستین ارتفاعات که سیرانوادا چون سکو، طبقه به طبقه روی هم قرار گرفته اند، بالا رفتیم. ظهر برای صرف ناهار و درست کردن قهواه توقف کردیم. در آن دم که آب می جوشید، یکی از ما لیوان رویین خود را در جوی کوچکی که زیر پای ما جریان داشت...

• داستان های خارجی 26
• نویسنده: بلز ساندرار
• مترجم: محمد قاضی
• انتشارات: امیرکبیر