کتاب طبیعت ترسناک (آتش فشان های خشمگین)

کتاب آتش فشان های خشمگین از مجموعه ی طبیعت ترسناک، نوشته ی آنیتا گانری و ترجمه ی محمود مزینانی توسط نشر پیدایش به چاپ رسیده است.

نویسنده ی این مجموعه در هر کدام از کتاب هایش به یکی از این موضوعات مرتبط با جغرافیا، با زبانی ساده، قابل فهم و طنز گونه متناسب برای مخاطب نوجوان خود می پردازد. آتش فشان ها در واقع کوه هایی هستند که درون آن ها از ماگمای سرخ و داغی ( سنگ مذاب ) مملو می باشد که از اعماق زمین بیرون زده اند. بعضی از آن ها ابرهایی از بخار، گاز و خاکستر بیرون می دهند. بعضی با صدایی مهیب منفجر می شوند و بعضی خیلی بی سر و صدا فش فش می کنند. بعضی از آن ها مسطح یا گرد یا حتی در اعماق اقیانوس ها هستند. و بعضی دیگر خاموش شده و فعالیتی ندارند. کوه دماوند در ایران از این دسته است. اگر می خواهید بدانید که این ماگماهای داغ از کجا آمده اند؟ چگونه یک آتش فشان را اندازه گیری می کنند؟ بزرگ ترین آتش فشان کجا است؟ و چندین سوال دیگر، بهترین جواب ها را در این کتاب خواهید یافت. لایه های کره زمین و شکاف آن ها، داستان هایی از آتش فشان های رخداده در نقاط مختلف جهان، تاثیرات آن ها بر روی زمین، آب و هوا و موارد دیگر از جمله مطالب کتاب است.

 

برشی از متن کتاب

ده دانستنی شعله ور دربارۀ گذاره ها 1)         گدازۀ مایع به شکل مو راست کنی داغ است. دمای این گدازه ها هیچ وقت از 800 درجه سانتی گراد پایین تر نمی آید و می تواند به درجه جلز و ولز کننده 1200 درجه هم برسد. این دما 12 بار داغ تر از آب جوش است. یک دانشمند که (با بی عقلی) روی یک جریان گدازه روان راه رفته بود،چند ساعت بعد وقتی کفش هایش را درآورد، دید هنوز از جوراب هایش دود بلند می شود! 2)         گدازه ها به ندرت با سرعتی بیشتر از چند کیلومتر در ساعت به حرکت در می آیند، بنابراین در حالت عادی فرصت لازم برای فرار کردن وجود دارد. اما همه چیز به سرعت مربوط نمی شود. زمانی که گدازه از راه می رسد، با هیچ چیز نمی توان آن را متوقف کرد. مثل یک بولدوزر غول آسا پیش می خزد و جاده ها، خودروها و حتی دهکده ها را یکجا می بلعد و خانه ها و درختان را به آتش می کشد. 3)         تندروترین گدازه ای که تا کنون دیده شده، در سال 1977 از دریاچه ای در آتش فشان " نیرانگونگو" در زئیر بیرون آمده است. این گدازه که با سرعت 100 کیلومتر در ساعت حرکت می کرد، خیلی از مردم محلی را غافلگیر کرد. به طوری که متأسفانه صدها نفر جانشان را از دست دادند. 4)         اگر نمی توانید گدازه را شکست دهید، از سر راهش کنار بروید. در سال 1983 وقتی که یک رود گدازه شهر " کالاپانا" در هاوایی را تهدید کرد، مردم تصمیم سختی گرفتند. آنها خانه هایشان (وکلیسایشان) را بار کامیون کردند و از سر راهش کنار بردند تا آسیبی به آنها نرسد. پشت سرشان هم گدازه تمام شهر را سوزاند و به زمینی خشک و سنگلاخ تبدیل کرد. 5)         دوربرد ترین رود گدازه در روزگارهای نزدیک تر به ما، در سال 1783 از آتش فشان لاکی در ایسلند خارج شده است. این رود پیش از آنکه بند بیاید، فاصله ای 70 کیلومتری را پشت سر گذاشت. 6)         دیرپاترین گدازه از کوه کیلائوآ در هاوایی بیرون آمده است. این آتش فشان بدون توقف از فوریه سال 1972 تا جولای 1974 فوران کرد که در مجموع می شود 901 روز. گدازه ای که در این مدت از این آتش فشان خارج شد، برای پرکردن 100 هزار استخر شنای المپیک کافی بود. 7)         حالا که حرف کیلائوآ شد، این را هم بگوییم که به اعتقاد مردم هاوایی، این آتش فشان خانه گرم و نرم پله، ایزدبانوی آنهاست. او در دهانه آتش فشانی بر قله این کوه زندگی می کند و مردم به تافه های نرم و شیشه ای گدازه ای که هنگام آتش فشان از آن به بیرون پرتاب می شود، موی پله می گویند! 8)         وقتی گدازه از درون زمین به بیرون تراوش می کند، شبیه یک قطار بخار در طول راه فش فش صدا می کند. حتی ممکن است از تونل هایی هم عبور کمند. بعضی وقت ها اطراف جریان گدازه ای که هنوز در درون آتش فشان جریان دارد، سخت تر می شود. بنابراین با خارج شدن گدازه، یک لوله یا تونل پشت سرش برجای می ماند. در زیر هاوایی تونل های تودرتو و پیچ در پیچ وجود دارد که بی شباهت به لانه زنبور نیستند. 9)         شوم ترین واقعیت مربوط به گدازه ها این است که می تواند سال ها و سال ها خش خش حرکت کند و بعد یکمرتبه توقف کند و سپس ناگهانی دوباره شروع شود. بنابراین انسان نمی داند که چی به چی است. 10)       اگر گذارتان به ساحل یک جزیرۀ آتش فشانی افتاد، از دیدن ماسه هایی به سیاهی قیر چهار شاخ نشوید. این ماسه ها زماین تشکیل می شوند که گدازه داغ با آب دریا برخورد می کند و به میلیاردها ذره ریز تبدیل می شود. شاید شما از دیدن چنین ساحلی حال نکنید، ولی پرنده ای به اسم " مالئو " که در اندونزی زندگی می کند، از این ماسه های سیاه استفاده جالبی می کند. او در زیر ماسه ها تخم می گذارد و تا درآمدن جوجه ها از تخم، کار گرم نگه داشتن آنها را به این ماسه های شگفت انگیز وا می گذارد.

نویسنده

" آنیتا گانری " متولد سال 1961 در کلکته هند است. زمانی که او کودک بود، خانواده اش به انگلستان مهاجرت کردند. او در انگلستان به مدرسه و سپس به دانشگاه رفت. وی از دانشگاه کمبریج با مدرک تحصیلی مطالعات فرانسوی، آلمانی و هندی فارغ التحصیل شد. چندین سال در انتشارات واکر کار کرد. او همچنین بیش از 600 کتاب نوشته است. مجموعه طبیعت ترسناک از مهمترین آثار او برای کودکان و نوجوانان است. او از سال 1999 نگارش مجموعه طبیعت ترسناک را آغاز کرد. و جوایزی در سال های مختلف برای نگارش کتاب های این مجموعه از آن خود کرده است.

فهرست

• مقدمه
• آتش فشانی بسیار خشمگین
• نقاط داغ ترسناک
• تورنادوهای تندرو
• ملاقات با آتش فشان های خشمگین!
• زندگی ترسناک در ارتفاعات
• زنده ماندن
• مطالعه آتش فشان های خشمگین
• آتش فشان های نه چندان خشمگین؟

• نویسنده: آنیتا گانری
• مترجم: محمود مزینانی
• انتشارات: پیدایش