کتاب شناخت کورش جهانگشای ایرانی - رضا ضرغامی

کتاب شناخت کورش جهانگشای ایرانی به قلم رضا ضرغامی و ترجمه ی عباس مخبر در نشر مرکز به چاپ رسیده است.

این کتاب با نگاه نقاد یک پژوهشگر تاریخ، دو عرصه ی آشنایی بیشتر با تاریخ ایران باستان و نحوه ی شکل گیری و تحول دولت در این سرزمین، و دیگری دست اندازهای متقابل اسطوره و تاریخ به یکدیگر در قالب داستانها و افسانه ها ی مربوط به پیدایش و شکل گیری اقوم، دولت ها، ملت ها، شهرها ونظایر آن، را به خوبی کاویده و پس از بررسی مهم ترین اسناد و شواهد موجود در قالب زندگی کورش، روایتی جذاب و داستان وار از شکل گیری نخستین امپراتوری در ایران، وتاثیرهای متقابل آن بر فرهنگ ها و تمدن های پیش و پس از خود ارائه داده است. نویسنده می کوشد تا از گذشته ی ایران گزارشی روان ارائه دهد و گسست ها و پیوست های میان ایران باستان و مدرن را برجسته کند. اغلب منابع و ماخد معتبر مربوط به کورش را بررسی کرده تا چشم اندازی نسبتا روشن از دیدگاه ها زندگی و فعالیت های این سردار ایرانی به دست دهد. دیگر ویژگی قابل ذکر اثر، بررسی نقش دین به خصوص میترائیسم و دین زردشتی، تاثیر متقابل آنها بر یکدیگر و بر دولت هخامنشی و یهودیت است.

در این روایت کوروش مهم ترین شخصیت تاریخی دانسته شده است که در دوران باستان بر شکاف میان شرق و غرب پلی احداث کرد، همچنین از توانایی های او یاد شده؛ از جمله درکنار هم گرد آوردن ملت های گوناگون در پهنه ی وسیع شاهنشاهی که اورا به یکی از سه کشورسازان بزرگ تاریخ تبدیل کرده است. کوروش و جانشینان هخامنشی او معیارهای تازه ای برای دولت های بعدی برجای نهاده اند.

فهرست

1 – ملتی شکوفنده : ورود مادها و پارسیان به غرب ایران 2 – رژه ی شاهنشاهی ها : آشوریان،سکاها،و مادها 3 – زندگی پوشیده در افسانه : ولادت و نخستین سال های زندگی کوروش 4 – سرنگونی مادها : نمادهای قدرت 5 – به انقیاد در آوردن لیدی و ایونی 6 – خورشید و آسمان : دین ایرانی در دوره ی کورش 7 – در مسیر قهرمانان : فتح شرق ایران 8 – سقوط یک تمدن : فتح بابل به دست ایرانیان 9 – مسیح خداوند : کوروش و قوم یهود 10 – یک شاه از میان شاهان، یک خدا از میان خدایان: ایدئولوژی سلطنتی و کشورداری 11 – جهان ایرانی در واقعیت و هنر 12 – اسب سفید و کمان : ارتش ایران در دوران باستان 13 – کوروش در مقام پدر : روزهای شکوهمند کورش،شاه ایران 14 – راه جنگ جو : مرگ کوزوش در آسیای مرکزی 15 – شاهنشاهی پس از کوروش

برشی از متن کتاب

درباری که کوروش در آخرین دهه ی فرمانروایی خود بر آن حکومت می کرد، با آنچه از پدرش به ارث برده بود، فرق بسیار داشت. همان اشراف پارسی که قبلا به دلیل جامعه ی ناهنجار خود معروف بودند، اکنون در مقابل کوروش جامه های زیبایی بر تن می کردند که از بهترین پارچه ها دوخته شده بود. از نقش برجسته های موجود در تخت جمشید، شوش، نقش رستم که سه گروه اشراف ایرانی را نشان می دهند ظاهر آنها را می توان مشاهده کرد. همه ی آنها جامه ی بلند ایلامی می پوشیدند که لباس آیینی معیار پارسیان از زمان اشغال فارس از قرن هفتم ق م بود. یکی از این گروه ها کلاه های نمدی استوانه ای بلند بر سر دارند که گاهی با ورقه های طلا پوشیده شده است، درحالی اعضای دو گروه دیگر به ترتیب کلاه های کوتاه و سربند بر سر دارند. همه ی آنها دارای گوشواره ها، دستبندها و گردنبند های طلا یا نقره ای هستند که در آنها سنگ های قیمتی کار شده است. مادها که در دربار کوروش حضوری سنگین داشتند نیز به همین اندازه پر زرق و برق بودند. نقش برجسته های موجود اشراف ماد را پوشیده در پیرهن های چسبان و شلوارهای تا قوزک پای کوچندگان استپ نشان می دهند. عالی رتبه ترین اعضای اشرافیت ماد کت های بلند خزداری می پوشیدند که روی شانه هایشان چین دار بود و کلاه های نمدی گندی بر سر می گذاشتند که روبانی از پشت آن آویزان می شد. کسانی که به مرتبه های پایین تر  تعلق داشتند کلاه های سه شاخ بر سرداشتند که قسمت جلوی آن کمی فروافتاده بود.

(جهانگشای ایرانی) نویسنده: رضا ضرغامی مترجم: عباس مخبر انتشارات: مرکز