کتاب سرگذشت فیزیک نوین - بیزونسکی

کتاب سرگذشت فیزیک نوین تالیف میشل بیزونسکی با ترجمه ی لطیف کاشیگر توسط انتشارات فرهنگ معاصر به چاپ رسیده است.

این کتاب بر این است که فیزیک نوین را از دیدی اساسا مفهومی معرفی کند. در این راستا به ویژه برای بازسازی شاخصهای گاه شماری، در فصل اول به دردسرهایی اشاره می شود که مفهوم بنیادین موج و نقطه ی مادی در پیچ و خم تاریخ نظریه های صوت و نور با آنها روبرو بوده اند. مولف در توصیف کلاسیک تاریخ فیزیک، دانسته، مکانیک گالیله ای – نیوتونی را محور اصلی تکامل انتخاب نکرده، زیرا گزارش تلاشهای تدوین کردن نظریه موجی برای صوت و نور پرمایگی و باروری مفاهیم کلاسیک فیزیک را برجسته تر می کند. به ویژه مکانیک نیوتونی به توصیف موجی بسیار وابسته بوده است. افزون بر آن، ترتیب زمانی فصل های بر اهمیت فیزیک نوین تاکید دارد، از این رو فصل اول تحول مفهوم موج را تا میانه های سده ی نوزدهم گرد هم می آورد. فصل دوم به بازساختهایی که در پایان سده ی نوزدهم رخ داده می پردازد. فصل های بعد سده ی بیستم را به برهایی تقریبی 20 ساله تقسیم می کند. در این تقسیم بندیها نیز گسل های زمانی مهم رعایت شده است. برای نمونه سالهای 1933 و 1945 که آغاز و پایان نازیها را نشان می دهد، درست به سبب وضع سیاسی حاکم بر جهان، در سزگذشت فیزیک نیز پراهمیت بوده است.

هدف این کتاب، بیشتر شناساندن فیزیک معاصر است نه فهماندن آن. فیزیکی که با صفاتی مانند دشواری، پیش بینی نشدنی، گستاخ و واکنشگر شناخته شده است. وانگهی این سخن ها تازه نیست، تاریخ فیزیک سرگذشتی پر از پیکار و نفی و اثبات است و پر از شاهراهها و بن بست هاست. تصویر «علم خاص» از آن، فقط بیان سلطه گذرای یک جهان نگری است (سلطه کیفیت با ارسطو، سپس مکانیک، انرژی، الکتریسیته، نسبیت و کوانتوم). دقیق تر که نگاه کنیم، می بینیم که مفاهیم آن از میان دودلی ها سر برآورده اند. بیشتر، پیروانش بوده اند که بر آنها جامه ی تقدس پوشانده اند. آنچه فیزیک در پی آن است به هیچ وجه آن چیزی نیست که در آموزش آن ارائه می کنند؛ حتی می شود گفت که نفی آن است. با گذشت زمان، پیجیدگی نه تنها کاهش نمی یابد، بلکه روبه افزایش است: طبیعت مقاومت می کند.

فهرست