کتاب روش تدریس ریاضی در دوره ابتدایی - باتل

کتاب روش تدریس ریاضی در دوره ابتدائی نوشته ی گیل باتل، با ترجمه ی شهرناز بخشعلی زاده در انتشارات سمت به چاپ رسیده است.

این کتاب به بررسی رشد و توسعه ی یادگیری ریاضیات در کودکان و چگونگی کمکِ تحقیقات کنونی به دست اندرکاران برای رسیدن به رشد درک ریاضی کودکان پرداخته است. بنابراین، کتاب حاضر این قابلیت را دارد که هم به عنوان کتاب درسی در دوره های تربیت معلم از آن استفاده شود و هم برای معلمانی که تازه شروع به کار کرده اند یا معلمانی که می خواهند روش های تدریس خود را با تحقیقات کنونی هماهنگ کنند یک کتاب مرجع می باشد. این کتاب یاددهی و یادگیری ریاضیات در کودکان 3 تا 11 سال را بررسی می کند. تفاوت کتاب حاضر با سایر کتاب های حوزه ی ریاضیات این است که به مسائل کلیدی تحقیقات کنونی و چگونگی بررسی آن ها در سطح عملی نگاه می کند و ارتباط بین یاددهی، مدیریت، برنامه ریزی، طراحی و ارزیابی را بررسی و درباره ی چگونگی ارتقای درک ریاضی کودکان و توانایی استفاده از ریاضی در بافت های مختلف، ایده های جدیدی مطرح می کند.

"کتاب روش تدریس ریاضی در دوره ابتدائی" در هشت فصل با عنوان های زیر تألیف شده است که در ادامه هر کدام را شرح می دهیم.

1. ریاضیات به عنوان حوزه ای موضوعی 2. ارتقای یادگیری ریاضی در کودکان 3.  یاددهی و یادگیری ریاضیات 4. منابع 5. سازماندهی و مدیریت ریاضی 6. ارزیابی و برنامه ریزی ریاضیات 7. فرصت های برابر و نیازهای آموزشی در ریاضیات 8. هماهنگ کردن برنامه ی ریاضی

در فصل اول: ریاضیات به عنوان حوزه ای موضوعی

در این فصل به ریاضیات به عنوان یک حوزه ی موضوعی پرداخته شده است و استنباط های کنونی رایج به ماهیت و چیستی ریاضی و آن چه موجب تسهیل درک ریاضی در کودکان 3 تا 11 ساله می شود  بررسی شده است.  در گذشته ریاضیات مجموعه ای از رویه ها و اصول محسوب می شد، امّا اخیراً این ایده که ریاضیات در اجتماع و به شکل اجتماعی ساخته می شود و با زندگی روزمره پیوندی ناگسستنی دارد، گسترش یافته است. در این فصل چگونگی عملیاتی کردن تفکرات و استنباط های رایج و کنونی درباره ی ماهیت ریاضی توضیح داده شده است.

فصل دوم: ارتقای یادگیری ریاضی در کودکان

این فصل مبتنی بر فصل اول است و روی "یادگیری ریاضیات در کودکان" تمرکز دارد. اصول کلی تدریس و یادگیری در ارتباط با نظریه ها بررسی می شود و درباره ی اهمیت بافت مند کردن ریاضیات برای رشد، درک روابط بین حوزه های ریاضی و زندگی واقعی بحث می شود. تمرکز اصلی فصل بر استفاده کودکان از ریاضیات و به کار گیری آن می باشد و استفاده از تحقیقات، بازی ها، حل مسئله و داستان به عنوان نقطه ی شروع و ایده های مربوط به فرابرنامه ی درسی مورد بررسی قرار می گیرد.

فصل سوم: یاددهی و یادگیری ریاضیات

فصل سه، شامل مثال هایی است که اهمیتِ داشتنِ تعامل مؤثر در بین معلم و دانش آموزان با مواد آموزشی که در کلاس استفاده می شوند و هم چنین اهمیت برقراری ارتباط و اتصال بین ابعاد مختلف ریاضی، نماد ها، تصویر ذهنی، تصویرهای کلمات و نمودارها را نشان می دهد. اهمیت مطرح کردن پرسش های مناسب و استفاده از مدل سازی ریاضی نیز در این فصل بیان شده است.

فصل چهارم: منابع

هدف این بخش ارائه ی روش های مختلف به کارگیری "منابع" توسط معلم و دانش آموز در درس ریاضی است. در این فصل تنوعِ بسیار ابزار و منابع مورد استفاده در کلاس های ریاضی، مزایای استفاده از آن ها و خطرات بالقوه ای که معلم باید از آن ها آگاهی داشته باشد بررسی شده و ابزار های بدون ساختار و استفاده از آن ها نیز مورد توجه قرار گرفته اند.

فصل پنجم:سازماندهی و مدیریت ریاضی

این فصل سازماندهی تدریس و کلاس ریاضی را بررسی می کند و نه تنها بر ابعاد سازماندهی، بلکه بر چگونگی درگیر کردن دانش آموزان نیز تأکید می کند. در این بخش از کتاب سعی بر این است تا فرصت های غنی و قابل دسترس برای گروه بندی دانش آموزان را با هر شکلی از چیدمان کلاسی شناسایی و مناسب ترین نوع این گروه بندی ها را تحلیل کند.

فصل شش: ارزیابی و برنامه ریزی ریاضیات

موضوع این بخش برنامه ریزی و ارزیابی در ریاضیات و چگونگی درهم تنیدگی آن ها است. چگونگی برنامه ریزی مؤثر می تواند موجب ارتقای یادگیری شود  که به ارزیابی مؤثر وابسته است و برای ارزیابی نیز باید برنامه ریزی کرد. آگاهی کودکان از مقاصد یادگیری و درک آن چه باید یاد بگیرند و شرکت کردن در فرآیند ارزیابی می تواند برای هر یک از آن ها تجربیات یادگیری را موفق تر کند و موجب ایجاد انگیزه شود.

فصل هفتم: فرصت های برابر و نیازهای آموزشی در ریاضیات

در این فصل نیاز معلمان در زمینه ی توجه به همه ی کودکان در برنامه ریزی بررسی شده است. به طوری که همه ی کودکان بتوانند در درس ریاضی به طور کامل شرکت کنند و از آن لذت ببرند. هماهنگ کردن تدریس ریاضی متناسب با سطح درک کودکان در ریاضیات بسیار مهم و حیاتی است. یکی از روش های این کار تمایز قائل شدن بین فعالیت ها بر اساس خود فعالیت یا نتایج آن می باشد.

فصل هشتم: هماهنگ کردن برنامه ریاضی

به این موضوع اشاره می شود که اگر یکی از معلمان دبستان یا پیش دبستان بتواند برای اطمینان از استمرار، پیشرفت و ارتقای یادگیری و پشتیبانی از آموزش ریاضی به بازنگری کارها بپردازد، بسیار مطلوب است. معلم می تواند نقش هماهنگ کننده ی ریاضی یا سرگروه موضوعی را بپذیرد. برای مثال، با کار کردن در کنار هماهنگ کننده ی فعلی مدرسه، شرکت در دوره های رشد حرفه ای در زمینه ی هدایت موضوعی و مطالعه ی موضوعات درسی.

فهرست

• ماهیت ریاضی
• درک ریاضی کودکان در خارج از مدرسه
• انتقال ریاضیات از خانه به مدرسه
• نحوه ی شکل گیری یاددهی _ یادگیری در مدرسه
• سئوال های تفکر بر انگیز
• منابع دیگری برای مطالعه

• معنادار سازی ریاضیات
• آموزش ریاضی واقع بینانه
• استفاده از محیط
• ریاضیات فرابرنانه درسی
• ICTو ریاضیات
• تصویر سازی ذهنی
• ریاضی و حل مسئله _ یک مثال از ژاپن
• سئوال های تفکربرانگیز
• منابع دیگری برای مطالعه

• تعامل دانش آموز و معلم
• فراهم کردن بافت و زمینه
• برقراری پیوند و اتصال در درون ریاضیات
• پرسش های مؤثر
• مدل سازی ریاضی
• بدفهمی ها: تشخیص و استفاده از آن ها
• استفاده از ICT برای بهبود یاددهی _ یادگیری در کلاس درس

• استفاده از منابع ریاضی
• هدف استفاده از منابع
• استفاده مؤثر از منابع خاص
• کابرد ICT
• انتخاب و ارزشیابی منابع

• سازماندهی کودکان و گروه بندی مؤثر دانش آموزان
• تفاوت و تمایز قائل شدن
• بهبود و افزایش مشارکت دانش آموزان
• مطمئن شدن و حفظ مدیریت مؤثر کلاس درس
• مدیریت بحث و گفتگوها در کلاس درس ریاضی
• مدیریت بدفهمی ها در ریاضیات
• مدیریت بازی های ریاضی
• مدیریت منابع وICT در کلاس ریاضی
• مدیریت بزرگسالان دیگر
• نمره دادن، ارزیابی و تعیین هدف

• برنامه ریزی برای ارزیابی و ارزیابی برای برنامه ریزی
• برنامه ریزی برای یادگیری ریاضی
• برنامه ریزی برای ثبت در ریاضیات
• ارزیابی و برنامه ریزی ICT در ریاضیات
• ارزیابی و برنامه ریزی برای پرهیز از بدفهمی ها یا کاهش آن ها
• ارزیابی و برنامه ریزی برای کار با سایر بزرگسالان در کلاس ریاضی
• ارزیابی و برنامه ریزی برای کارها و تکالیف خارج از کلاس و ارزیابی...
• ارزیابی و برنامه ریزی برای کارها و تکالیف خارج از کلاس
• ارزیابی و برنامه ریزی برای شمول
• ارزیابی از طریق پرسش های مؤثر و طراحی آن ها
• برنامه ریزی برای سازماندهی
• نمره دادن، بازخورد دادن و تعیین هدف

• کودکان با نیازهای آموزشی خاص در زمینه ی ریاضیات
• واکنش معلمان به نیازهای آموزشی خاص در ریاضیات
• برنامه ریزی برای کودکان با نیازهای خاص آموزشی
• یاددهی و یادگیری
• محاسبه پریشی در ریاضیات
• اختلالات خواندن و زبان
• کودکان با ناتوانی های جسمی _ فیزیکی، حرکتی
• پرورش عزت نفس و علاقه مندی
• استفاده از بزرگسالان دیگر

• نیاز به فردی که نقش هماهنگ کننده را به عهده گیرد
• نقش هماهنگ کننده ی ریاضی در مدرسه چیست؟
• چگونه معلم کلاس می تواند از حمایت هماهنگ کننده ی برنامه ی درسی استفاده ببرد؟
• ارتقای نقش هماهنگ کننده ی ریاضی

• مؤلف: گیل باتل
• مترجم: شهرناز بخشعلی زاده
• انتشارات: سمت