کتاب روان درمانی و مشاوره گروهی - ثنائی

کتاب روان درمانی و مشاورۀ گروهی تألیف دکتر باقر ثنائی توسط انتشارات چهر به چاپ رسیده است.

راهنمایی گروهی فرایند عرضه ی اطلاعات فرد - محورانه به مراجعان است. این اطلاعات می تواند حقایق، ارقام، توصیف یک شرایط خاص و یا مهارت هایی باشد که اعضای گروه برای زندگی بدان نیاز دارند. جریان کار ماهیتاً شناختی است و تکیه بر عوامل و مسائل محیطی دارد. روش کار عموماً عرضه ی مطالب و گفت و گو با رهبر گروه است. البته اعضای گروه می توانند بنا به نیازها و علایق خود در انتخاب موضوعاتِ مورد بحث نقش داشته باشند. خصوصیت عمده ی مراجعان راهنمایی این است که می دانند چه می خواهند، ولی نمی دانند چه طور با آن برسند و یا آن را چگونه انجام دهند. لذا فرایند راهنمایی دارای ماهیت پیشگیرانه و تکاملی است. روان درمانی بیشتر در کار با مراجعانی مورد استفاده است که مشکلات حادتری دارند. دچار اختلال عاطفی شدیدتر، گرفتار تعارضات نوروتیک یا دارای رفتار نابهنجارند. لذا روان درمانی با استفاده از تلاش گروه جهت بازآموزی اعضای خود، متوجه ایجاد تغییر عمیق تر در رفتار و شخصیت آن هاست.

کتاب "روان درمانی و مشاوه ی گروهی"، در نه فصل تدوین شده که در ادامه پبه آن ها اشاره می کنیم.

فصل اول:روان درمانی چیست؟

فصل دوم: انواع گروه ها

فصل سوم: تصویری از روابط انسانی

فصل چهارم: زیر بنای مشاوره و روان درمانی گروهی

فصل پنجم: دوره ی حیات گروه

فصل ششم: عوامل درمانی در «گروه درمانی»

فصل هفتم: ترکیب و تشکیل گروه

فصل هشتم: بازی درمانی گروهی

فصل نهم: مشاوره ی گروهی با معلولین

 

.

فهرست

1.روان درمانی چیست؟ روان درمانی به عنوان یک حرفه روان درمانی به عنوان یک نهاد روان درمانی گروهی 2.انواع گروه ها گروه های راهنمایی گروه های مشاوره و روان درمانی گروه های مشورت گروه های رشد تفکیک گروه ها 3.تصویری از روابط انسانی روابط سالم و ناسالم چارچوب روابط اصول تغییر بازخورد و باز بودن انواع چارچوب های ممکن 4.زیر بنای مشاوره و روان درمانی گروهی نیازهای بشری ارتباط بین نیازها و روابط آدمی نیازها، روابط و تکامل فرایند گروه و رفع مشکل

5. دوره ی حیات گروه

مراحل تکامل گروه - الگوی اول دوره ی گرم شدن دوره ی فعالیت دوره ی اختتام مراحل تکامل گروه - الگوی دوم مرحله ی آمیزش یا آشنایی مرحله ی انتقال مرحله ی کار مرحله ی اختتام

6. عوامل درمانی در «گروه درمانی»

عوامل درمانی ایجاد امید عمومیت انتقال اطلاعات نوع دوستی مرور درمانی گروه اولیه خانواده رشد مهارت های اجتماعی رفتار تقلیدی یادگیری هم نشینانه همبستگی گروهی تخلیه روانی عوامل درمانی و مراحل درمان

7. ترکیب و تشکیل گروه

هدف در روان درمانی گروهی انتخاب اعضا معیارهای نپذیرفتن در گروه معیارهای پذیرش ترکیب گروه تجانس و عدم تجانس کمک - درمانگری اندازه ی گروه محل و آرایش گروه مدت، فراوانی و عمر گروه 8.بازی درمانی گروهی انتخاب و گروه بندی اهداف و فنون رابطه ی درمانی برون ریزی بصیرت واقعیت آزمایی والانش (تصعید) محیط فیزیکی مواجهه ی درمانی شروع درمان آزادی و حدود زد و خورد درمانگر گروه درمانی فعالیت مراجعان 9.مشاوره ی گروهی با معلولین مشاوره ی گروهی با معلولان جسمی مزایای گروه برای معلولان جسمی هدف انتخاب اعضا اندازه ی گروه و طول جلسات آماده سازی برای تشکیل گروه رهبری فنون و محتوای کار گروه مشاوره با عقب ماندگان ذهنی پیوست بازخورد فهرست ها منابع واژه نامه فهرست موضوعی و اعلام

برشی از متن کتاب

فصل اول:روان درمانی چیست؟ اولین فصل این کتاب، بحثی در شناخت و مبادی روان درمانی می باشد. روان درمانی به عنوان یک حرفه و به عنوان یک نهاد مطرح می شود. روان درمانی به عنوان یک حرفه تکیه بر آسیب شناسی روانی و بعضاً پزشکی دارد. در این فصل، سعی شده است تا علاوه بر مفهوم حرفه ای، مفهوم مشاوره و روان درمانی به عنوان یک «نهاد» نیز تا حدی روشن شود. این مفاهیم، جزئی از برداشت و استنباط مؤلف از مطالب مطرح شده در آثار مربوط به روان درمانی گروهی است. فصل دوم: انواع گروه ها در این فصل، انواع مختلف گروه ها به طور اجما ل مطرح شده است. اهمیت این فصل بیشتر از این لحاظ است که به تشخیص و تمیز انواع گروه ها از یکدیگر و موارد استعمال و کاربرد هر کدام کمک می کند. فصل سوم: تصویری از روابط انسانی فصل سوم اهمیت روابط انسانی و اثر آن را در سلامت و یا عدم سلامت روانی تا حدی نشان می دهد. سپس می پردازد به چارچوبی که اهم روابط انسانی و از جمله روابط گروهی را در برمی گیرد. به علاوه، به رهبران گروه ها نشان می دهد که در گروه درمانی، تکیه بیشتر بر چه نوع روابطی است. فصل چهارم: زیر بنای مشاوره و روان درمانی گروهی فصل چهار کوششی برای پر کردن خلاء نظریه های مشاوره و روان درمانی در این کتاب است. به عوض پرداختن به نظریه ها، در کتاب حاضر سعی شده است که بیشتر جنبه های اصولی و کاربردی روان درمانی مورد تأکید قرار گیرد. ولی مسلماً برای هر مشاور و درمانگری لازم است که کار خود را با تکیه بر یک مبنای محکم نظری آغاز کند. در این فصل «نیازهای بشری» به عنوان یک چارچوب یا مبنای ساده، جهت کار مشاوره و روان درمانی مطرح شده است. فصل پنجم: دوره ی حیات گروه این فصل سیر مراحل کار در گروه های درمانی و مشاوره ای را نشان می دهد. برای مشاور یا درمانگر لازم است که بداند یک گروه چه مراحلی را طی می کند. این آشنایی از دلهره و اضطراب ناشی از ناآگاهی می کاهد و به درمانگر کمک می کند تا گروه خود را به جهت صحیح تری سوق دهد. تسلط بر این مراحل و آشنایی با دقایق آن ها بسیار مهم است. فصل ششم: عوامل درمانی در «گروه درمانی» در فصل ششم، «عوامل درمانی» مطرح می شود که در واقع اهرم های اساسی کار روان درمانی است. از «صورت کار» و اصطلاحات مربوط به مکاتب مختلف روان درمانی که بگذریم، آن چه اساس کار در گروه های مشاوره و روان درمانی را تشکیل می دهد، «عوامل درمانی» است. بدون جاری شدن این عوامل، از نشست های مشاوره و روان درمانی گروهی انتظار زیادی نمی توان داشت. فصل هفتم: ترکیب و تشکیل گروه در این فصل بسیاری از نکات فنی مربوط به ترکیب و تشکیل گروه مطرح می شود. بی توجهی و غفلت از هر کدام آن ها اثرات قاطعی در وضع گروه و عاقبت کار آن خواهد داشت. اهم نکات این فصل مربوط به قبل از تشکیل گروه است. فصل هفتم در واقع به درمانگر نشان می دهد که چگونه باید گروه خود را تشکیل دهد؛ یعنی با چه اهدافی، با چه اعضایی، چه ترکیبی از افراد، با چه تعدادی، در کجا و بالاخره برای چه مدت. فصل هشتم: بازی درمانی گروهی فصل هشتم از گینوت اقتباس شده و مربوط به تشکیل گروه درمانی برای کودکان است. بازی درمانی گروهی یک روش درمانی مناسب برای کودکان 3 تا 9 ساله است. نوجوانانی که سن آن ها برای بازی درمانی زیاد و برای درمان مبتنی بر مصاحبه کم باشد، تحت شرایط درمانی متفاوتی قرار می گیرند. فصل نهم: مشاوره ی گروهی با معلولین قوانین توانبخشی شامل تمام اشخاصی می شود که به نوعی صدمه دیده اند؛ یعنی تمام کسانی که معلولیت جسمی یا روانی دارند، حتی کسانی که دارای معلولیت فرهنگی و اجتماعی اند، از قبیل کسانی که تازه از زندان خلاص شده اند. «مشاوره» در برنامه ی توانبخشی نقش حیاتی دارد. فنون مشاوره با اشخاص معلول تاحدی متفاوت از مشاوره با اشخاص سالم است.

• تالیف: دکتر باقر ثنائی
• انتشارات: چهر