کتاب دیکته ی شب سوم دبستان هفت برادران

معرفی کتاب دیکته ی شب سوم دبستان هفت برادران

کتاب دیکته شب سوم دبستان، اثر داریوش هفت برادران می‌باشد که توسط انتشارات فرای علم به چاپ رسیده است.

صحیح نویسی از جمله مهارت‌هایی است که بایستی در دانش‌آموزان تقویت شود و این امر از طرق مختلفی چون خوانش متن، رونویسی دانش‌آموز از روی آن، املا گفتن به او و... صورت می‌پذیرد. در این میان مبحث املا نویسی و دیکته گفتن از مواردی است که علاوه بر دانش‌آموز، والدین نیز در منزل نقش مهمی را بر عهده دارند؛ چراکه این امر مشارکت دو طرفانه کودک و والدین را می‌طلبد. در کتاب دیکته شب که یکی از بهترین کتاب های کمک درسی املا و دیکته سوم دبستان است ، مؤلف با در نظر داشتن این موضوع و نیز اهمیت متن املا در پرورش صحیح نویسی کودک، اقدام به ارائه راه ‌کارهای خلاقانه‌ای در این راستا نموده است. این اثر که منطبق بر دروس کتاب فارسی پایه سوم نگاشته شده، برای هر درس، دو متن املایی را در نظر گرفته است. متن اول، حاوی خلاصه درس کتاب، خصوصاً بخش‌هایی که دارای ارزش املایی هستند؛ می‌باشد و متن دوم برگرفته از کتاب‌هایی چون کلیله و دمنه، قابوس‌نامه و... است که به صورتی که برای دانش‌آموز در این سطح قابل درک و فهم باشد؛ نوشته شده است. مزیت این نوع متون علاوه بر ایجاد جذابیت و کشش در کودک، آشنایی با نوع متن‌های خارج از کتاب درسی است که به ایجاد و کسب مهارت خواندن و نوشتن تمام متون کمک می‌کند، چنان‌چه ذکر شد، این کتاب روش‌های خلاقانه‌ای در املاگویی و املانویسی را عرضه نموده که یک نمونه آن، پرسش‌هایی است که بعد از متن‌های خارج کتاب درسی، آورده شده، تا با پاسخ‌گویی دانش‌آموز به آن‌ها میزان درک مطلب در وی سنجیده شود. گفتنی است این سؤالات بر مبنای آزمون (پرلز) طراحی شده‌اند.  آزمون پرلز، آزمونی است که توسط انجمن بین‌المللی ارزشیابی تحصیلی، هر پنج سال یک بار برگزار می‌گردد و در طی آن دانش‌آموزان می‌توانند به کسب درک هر آنچه می‌خوانند نائل آیند. جهت بهره‌مندی بهتر و اثرگذاری بیشتر این کتاب، آشنایی با شیوه کاری که در ابتدای کتاب گنجانده شده، مهم بوده و بایستی مورد مطالعه قرار گیرد. همچنین جدول‌هایی با عنوان انتظارات آموزشی در پایان هر درس گنجانده شده که ارزیابی دانش‌آموز توسط آن صورت می‌گیرد؛ چراکه این نحوه ارزشیابی به صورت تفکیکی میزان توانایی یا عدم توانایی کودک را در نوشتن به نمایش می‌گذارد. چند فعالیت نیز جهت سرگرمی و تفریح در کتاب گنجانده شده تا دانش‌آموز کم سن و سال علاوه بر آموزش و تمرین، تفریح هم داشته باشد.

برشی از متن کتاب

متن املای 2: موش دانا و مار طمع‌کار (1) فرزندم با دقت بخوان، بعد من می‌خوانم، تو بنویس. یک روز گرم تابستان، ماری بدجنس از کنار دیواری گذشت که ناگهان سوراخ موشی را دید. طرف دیگر سوراخ به باغ بزرگی راه داشت که خانه مردی ثروتمند در آن بود. مار که از لانه موش خوشش آمده بود مدتی آنجا نشست تا موش  از خانه‌اش بیرون آمد. مارتا خانه را خالی دید به سوراخ خزید و در خانه موش، جاخوش کرد. کمی بعد که موش برگشت، دید دشمنی خطرناک در خانه‌اش است. خیلی ناراحت شد او که زورش به مار  نمی‌رسید، با خود فکری کرد و خیلی سریع پیش پادشاه موش‌ها رفت پادشاه موش‌ها با شنیدن ماجرا، فریادی کشید و گفت: «تو اشتباه کردی که از خانه‌ات بیرون رفتی! حالا هم چاره‌ای نداریم. برو یک لانه دیگر برای خودت بساز. ما که نمی‌توانیم با مار بجنگیم.» موش که از حرف‌های پادشاه ناراحت شده بود؛ گفت: «من به قدرت و هوش شما ایمان داشتم سال‌ها به این امید بودم که اگر روزی برایم اتفاقی افتاد، به کمکم می‌آیی و مشکلم را حل می‌کنی. حالا هم دیگر به حرف‌هایت گوش نمی‌کنم و تو را به پادشاهی قبول ندارم.» موش این را گفت و منتظر فرصتی نشست تا مار را از لانه‌اش بیرون کند. (این قصه ادامه دارد.) بخوان و فکر کن:

1. چه چیزی باعث شد تا ما را از لانه موش خوشش بیاید ؟ (سطح یک )
2. چرا موش از دست پادشاه موش‌ها ناراحت شد؟ ( سطح دو)
3. به نظر شما کدام کارمان نشان می‌دهد که دوست ندارد با موش دوا کند؟ (سطح سه )
4. به نظر شما ادامه این داستان چیست؟ آن (سطح چهار )
5. فکر می‌کنید چرا ما از کنار دیوار می‌گذشت ؟ برای پاسخ خود دلیل بیاورید و. (سطح سه )

تعداد کلمه‌های املا : ............                               تعداد کلمه‌های املا: .............. کلمه‌های درست: ..............                                 تعداد کلمه‌های درست: ............ کلمه‌های نادرست: .............                                تعداد کلمه‌های نادرست: .............   انتظارات آموزشی   بله         تا حدی   خیر کلمه‌هایی را که با نشانه (او) ساخته شده، درست می‌نویسد. تفاوت بین (ای) و (ی) را می‌داند. کلمه‌هایی را که با نشانه (ح) ساخته شده، درست می‌نویسد. (ی) میانجی را می‌شناسد و از آن به درستی استفاده می‌کند. خوش‌خط و خوانا و تمیز می‌نویسد.   توصیه دانش‌آموز به خود: توصیه اولیا یا معلم:   پیشنهاد: یک ظرف خالی مایع ظرف‌شویی را پر از آب کن و در حیاط، کلمه‌هایی را که درست ننوشته‌ای با آن بنویس. حتماً لذت می‌بری. امتحان کن!

(از مجموعه یار دبستانی من) (براساس معیارهای ارزش یابی کیفی توصیفی) مؤلف: داریوش هفت برادران انتشارات: فرای علم