کتاب درباره ی حواس پنج گانه (دایره المعارف کوچک من 10)

کتاب درباره ی حواس پنج گانه از مجموعه ی دایره المعارف کوچک من (کتاب های مرجع) اثر فرانسواز دوگیبر با ترجمه ی رویا خوئی توسط انتشارات محراب قلم به چاپ رسیده است.

کتاب "حواس پنج گانه" به منظور معرفی حواس بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه برای گروه سنی "ب و ج" تالیف شده است. در ابتدا تعریف ساده ای از هر کدام از این حواس ارائه شده، سپس به صورت جداگانه هر یک از حواس مورد بررسی قرار گرفته اند. به عنوان مثال در مورد بینایی ابتدا اجزای داخلی چشم مثل عنبیه و مردمک معرفی شده و سپس چگونگی عملکرد چشم و هماهنگی آن با مغز برای دیدن اجسام توضیح داده شده. علاوه بر این آسیب های احتمالی چشم مثل نگاه کردن به نور مستقیم خورشید و نحوه ی محافظت از چشم ها آموزش داده شده است. در مورد بقیه حواس نیز به همین ترتیب می باشد. بعد از این که مخاطب به خوبی با همه ی حواس آشنا شد، به کارکرد مغز و ارتباط آن با حواس پنج گانه می پردازد. در انتهای کتاب نیز بخشی با عنوان رکورد حیوانات وجود دارد که در آن تعدادی حیوان معرفی شده که یکی از حواس پنج گانه شان بسیار قوی عمل می کند مثل: عقاب که چشم های بسیار تیز بینی در حد یک دوربین را دارد، شاخک های مورچه حس لامسه، بویایی، چشایی و حتی شنوایی او هستند و سگ های شکاری که حس بویایی بسیار قوی دارند. از ویژگی های ظاهری کتاب نیز می توان به جلد ضخیم، ورق های براق و تصاویر رنگی مرتبط با متن اشاره کرد. کتاب درباره ی حواس پنج گانه از مجموعه ی دایره المعارف کوچک من (کتاب های مرجع) اثر فرانسواز دوگیبر و ترجمه ی رویا خوئی توسط انتشارات محراب قلم به چاپ رسیده است.

برشی از متن کتاب

وای چه گوش های بزرگی! به کمک حس شنوایی، می توانیم صدای زنگ تلفن را بشنویم. با دوستانمان حرف بزنیم. موسیقی گوش کنیم ... ما با گوش هایممان صداها را می شنویم. قسمتی از گوش، که آن را می بینیم، لاله نام دارد. لاله ی گوش مثل قیفی است. که صداها را به داخل گوش می رساند. صدا در داخل گوش، به پرده ی صماخ برخورد می کند. آن وقت این پرده ی کوچک، مثل پوست طبل می لرزد. مغز هم از راه این لرزش ها، صداها را تشخیص می دهد. وای چه سر و صدایی! گوش هم مثل چشم، خیلی زود آسیب می بیند. ممکن است صدای پرواز هواپیما، آژیر خطر یا صدای بلند دیگر، به گوش آسیب برساند. اگر با صدای خیلی بلند موسیقی گوش کنیم، ممکن است کر بشویم! بیش تر کسانی که پیر می شوند، صداها را خوب نمی شنوند. ما با گوش هایمان، صداهای ضعیف را به سختی می شنویم. برای این که این موضوع را امتحان کنی، کلمه ای را در گوش دوستت زمزمه کن. او هم باید آن چه را که شنیده است، در گوش دوست دیگری زمزمه کند. این کار به همین ترتیب ادامه پیدا می کند. بعد نفر آخر، همان کلمه را به تو می گوید. آیا این همان کلمه ای بود که تو در گوش دوستت زمزمه کرده بودی؟ بینی حس بویایی انسان، ضعیف تر از حس بویایی سگ است. این حس به ما کمک می کند بوها را احساس کنیم و اشتهایمان باز شود. به علاوه حس بویایی سبب می شود که از خطر آگاه شویم. چیزهای دور و بر ما بو دارند. این بوها در هوا پخش می شوند و آن ها را احساس می کنیم. ما بوها را به کمک بینی احساس می کنیم. وقتی نفس می کشیم، این بوها با ذره هایی که با چشم دیده نمی شوند، وارد بینی ما می شوند. اگر بینی را با دست بگیریم و نفس نکشیم هیچ بویی احساس نمی کنیم. وقتی هوا گرم باشد، بوها تندتر و بیش تر می شوند. بستنی را ازجا یخی بیرون بیاور و بو کن آیا می توانی طعم آن را حدس بزنی؟ بعضی وقت ها بوها ما را به یاد کسانی که دوستشان داریم یا به یاد خاطره های قدیمی می اندازد. بعضی بوها خوب و خوشایند و بعضی دیگر آزار دهنده هستند. وقتی بویی را مدت زیادی تنفس می کنیم، مغزمان به آن عادت می کند. مقداری عطر روی یک دستمال بپاش و آن را بو بکش. بعد از مدتی، احساس می کنی بوی عطر کم تر شده است! زبان به کمک زبان مزه ها را می چشیم. روی زبان، از برآمدگی های کوچکی پوشیده شده است که به آن پرزهای چشایی می گویند. ما به کمک این پرزها مزه ی غذاها را حس می کنیم. آب نبات، شیرینی، عسل و موز شیرین هستند. لیمو، یرکه و ترشی ترش اند. هر قسمت از زبان یکی از چهار مزه ی شور، شیرین، تلخ و ترش را تشخیص می دهد.      

• کتاب های مرجع
• نویسنده: فرانسواز دو گیبرت
• مترجم: رویا خوئی
• انتشارات: محراب قلم