کتاب خاستگاه های جهان مدرن - مارکس

کتاب خاستگاه های جهان مدرن به قلم رابرت بی. مارکس و ترجمه ی سعید مقدم در نشر مرکز به چاپ رسیده است.

این کتاب پیدایش جهان مدرن را از منظری جهانی بررسی می کند. تحقیقات پیشین این فرض را بدیهی می شمردند که مفهوم «برآمدن غرب» می تواند پیدایش جهان مدرن را توضیح دهد، و بر این نکته تاکید می کردند که اروپا ویژگی های منحصر به فردی داشته که به آن امکان می داده است زودتر از دیگران مدرن شود، و از این رو، صلاحیت اخلاقی و قدرت این را داشته که «مدرنیته» را در نقاط دیگر جهان رواج دهد. اما این روایت از تاریخ جهان مدرن می کوشد روایتی غیر اروپا مدار و مبتنی بر شرایط اقلیمی را بازگو کند که بتواند جایگزینی باشد برای ابرروایت موجود که موضوع اصلی آن «برآمدن غرب است». همچنین توضیحات ذکر شده درباره ی آسیا درک ما را درمورد چرایی و چگونگی توسعه ی جهان مدرن تغییر می دهد و نقش مهمی را که چین و هند در آغاز این روند داشته اند برجسته می کند.

بحث تغییرات زیست محیطی که انسان ها ایجاد کرده اند، و آگاهی ما از آن ها نیز جایگاه برجسته ای در این کتاب دارد زیرا در دهه های اخیر دانشمندان اقلیم شناس به ما می گویند که مقدار دی اکسید کربن در جو زمین از 350 پی پی ام (ذره در هر میلیون) فراتر رفته و درحال حاضر حدود 400 پی پی ام است. از آنجا که دی اکسید کربن گازی گلخانه ای است پیش بینی میشود که دمای هوا در سراسر کره ی زمین افزایش یابد و ما را با چالش های جدی روبه رو کند که بررسی ها نشان داده این موضوع می تواند رابطه ی موازی با مدرنیت و جهان مدرن داشته باشد. یعنی افزایش گرمایش زمین متاثر از پیامدهای جهان مدرن شامل؛ افزایش جمعیت، تولیدات صنعتی، اگزوز خودروها و هواپیماها و... باشد. مشکل گرمایش زمین و چگونگی تاثیر اقدامات انسان ها در نظام های زیست محیطی کره ی زمین موضوع مهم مورد بحث امروزه است.

فهرست

1 – جهان مادی و تجارت جهانی 2 – آغاز روایت تاریخ جهان مدرن با چین 3 – امپراتوری ها، کشورها و «برّ جدید»، 1750-1775 4 – انقلاب صنعتی و پیامدهای آن 1750-1850 5 – شکاف 6 – گسست بزرگ

برشی از متن کتاب

دریا سالار برای سفر چهارم (1415-1413)، که قرار بود روانه ی بندر هرمز و خلیج و فارس شود، مسلمانی چینی به نام ما هوان را، که بر زبان چینی کلاسیک و عربی تسلط داشت، همراه خود برد. چینی و مسلمان بودن امری غیر عادی نبود: دریاسالار ژنگ خود مسلمان بود، و لقب پدرش، «حاجی»، نشان می داد که سفر حج به مکه را انجام داده است. سکاندارانی که با زبان عربی آشنا بودند در همه ی سفرهای قبلی نیز حضور داشتند، زیرا زبان تجارت و کشتیرانی در اقیانوس هند، از شرق آفریقا تا جزایر ملوک [جزایر ادویه]، عربی بود و چینی ها برای انجام معاملات به راهنماهایی که بر زبان عربی مسلط بودند نیاز داشتند. در چهارمین سفر، که ظاهرا هدف مشخص آن برقراری روابط دیپلماتیک با جهان اسلامی بود، دریا سالار ژنگ و امپراتور مترجم خود،ما هوان، را به همراه داشتند. در واقع به دنبال سفر چهارم سفیران تعداد زیادی از کشورهای مسلمان، از جمله کشورهایی در شرق آفریقا، با ناوگان آنها به پایتخت چین بازگشتند. و در سفر هفتم (1433- 1431)، دریاسالار ژنگ زمانی که در دریای سرخ بود با سلطان مصر ارتباط گرفت که به او اجازه داد در بندر جده، در نزدیکی مکه در شبه جزیره ی عربستان، توقف کوتاهی داشته باشد. در بازگشت از این سفر چین با بیست کشور دیگر روابط رسمی برقرار کرد. در سال 1435 دیگر به نظر می رسید حضور قدرتمند چین در آب های اقیانوس هند تثبیت شده است؛ چین با گشودن مسیر حمل و نقل دریایی بخش های شرقی و غربی قاره ی اوراسیا را به شبکه های تجاری در هند وآفریقا مرتبط می کرد، و بخش بزرگی از تجارت دریای جهانی را اگر نگوییم زیر سلطه، دست کم تحت نظارت چین در می آورد.

• روایتی درباره ی تاریخ جهان و محیط زیست از قرن پانزدهم تا قرن بیست و یکم
• نویسنده: رابرت بی. مارکس
• مترجم: سعید مقدم
• انتشارات: مرکز