کتاب حیوان قصه گو - جاناتان گاتشال

کتاب حیوان قصه گو نوشته ی جاناتان گاتشال با ترجمه ی عباس مخبر در نشر مرکز به چاپ رسیده است.

ده ها هزار سال قبل، هنگامی که ذهن انسان ها هنوز جوان بود و شمارشان اندک، برای هم قصه می گفتند و اکنون ده ها هزار سال بعد، که نوع انسان گوشه و کنار کره ی زمین را پر کرده، اغلب شما هنوز محکم به اسطوره های مربوط به منشا چیزها چسبیده اید و هنوز از داستان هایی که روی کاغذ می خوانید یا روی صحنه، و بر پرده می بینید هیجان زده می شوید. داستان های جنایی، جنسی، جنگی، توطئه، واقعی و دروغ. می توان گفت بشر به داستان معتاد است حتی زمانی که جسم به خواب می رود، ذهن تمام شب بیدار می ماند و برای خودش قصه می گوید. کتاب حاضر درباره انسان قصه گو یا ذهن قصه گو است. شاید ندانید اما شما مخلوق قلمروی تخیلی به نام ناکجا آبادید. ناکجاآباد خانه ی شماست و پیش از آن که بمیرید، ده ها سال در آن زندگی خواهید کرد. اگر قبلا به این نکته توجه نکردید مایوس نشوید زیرا قصه برای انسان همچون آب برای ماهی است؛ در حالی که جسم شما در مکان و زمان ثابت است، ذهن شما آزاد است همواره در قلمروهای خیالی بچرخد.

نویسنده، جاناتان گاتشال در یک روز پاییزی کاملا اتفاقی قطعه ای موسیقی به نام «دزدیدن سیندرلا» را از رادیو می شنود و به قدری تحت تاثیر قرار می گیرد که با آن می گرید این ترانه که نشان دهنده درد شیرین پدر بودن در قبال دختر داشتن و دانستن این که شما نمی توانید همیشه مهم ترین آدم زندگی او باشید، پدیده ای جهانی را به تصور می کشد. گاتشال پس از آن روز پاییزی به فکر نوشتن کتاب «حیوان قصه گو» می افتد زیرا این مسئله که چرا و چگونه خواندن کتابی یا شنیدن موسیقی ای بر ما تاثیر می گذارد و زندگی و ذهن ما را درگیر می کند، برای او سوال می شود. او برای پی بردن به این مسئله از یافته های زیست شناسی، روان شناسی و عصب شناسی استفاده کرده است. شاید وارد کردن علم به سرزمین خیالی هنر برای عده ای خوشایند نباشد اما به باور نویسنده علم می تواند به توضیح این مطلب که چرا برخی داستان ها، موسیقی ها و... ما را درگیر می کنند کمک کند. کتاب حیوان قصه گو، درباره روش هایی است که کاشفانی از دنیای علم و ادب، با استفاده از ابزارهای جدید و شیوه های تازه اندیشیدن، قلمرو پهناور سرزمین های ناشناخته را به روی ما می گشایند، دباره معمای دیرینه ی قصه های خلاقانه ی روان پریشانه ای است که شب ها می بینیم و آن ها را خواب می نامیم، درباره این که چگونه مجموعه ای از مدارهای مغزی معمولا هوشمند و گاهی شوخ طبع انسان به هرج و مرج زندگی ساختاری روایی می بخشند و مهم تر از همه درباره رمز و راز خود قصه و اینکه چرا ما انسان ها به آن ناکجاآباد خیالی معتادیم؟

فهرست

جادوی قصه معمای قصه جهنم قصه پسند است داستان شب ذهن ما قصه گو است نتیجه ی اخلاقی داستان آدم های مرکبی جهان را تغییر می دهند قصه های زندگی آینده ی داستان

برشی از متن کتاب

جان گاردنر رمان نویس، داستان های تخیلی را با «خواب های زنده و پیوسته» مقایسه می کند و می گوید به درستی می توان این رؤیاها را «داستان های زنده و پیوسته» نامید. پژوهشگران معمولا خواب را «توهمات حسی - حرکتی با ساختار روایی» فشرده تعریف می کنند. به این ترتیب، خواب ها داستان های شب اند: معمولا بر یک شخصیت متمرکز می شوند که همان خواب بیننده است که برای رسیدن به امیالش مبارزه می کند. پژوهشگران، بدون بهره گیری از واژگان انگلیسی پایه ،101 حتی نمی توانند درباره ی خواب ها حرف بزنند: پیرنگ، مضمون، شخصیت، صحنه، میزانسن، دیدگاه، چشم انداز. داستان شب یک راز است. چه کسی از خلاقیت روانی ذهن رویابین خود احیرت زده نشده است؟ وقتی در خواب خودتان را برهنه در یک کلیسا می بینید، یا بی گناهی را به قتل می رسانید، و یا در آسمان پرواز می کنید به چه معناست؟ وقتی در خواب خود را در حمام می بینید و هراسان به جنی نگاه می کنید که بالای سبد لباس کارهای عجیب و غریب می کند، و مادرتان در می زند، و شما به آینه نگاه می کنید و می بینید دیگر جنی روی سبد لباس ها چمباتمه نزده و تنها هستید، به چه معناست؟ کدام یک از شما چون من پس از دیدن خواب بیابان با تنی عرق کرده حیران نشده است که چرا مغز تصمیم می گیرد تمام شب را بیدار بماند تا خود را شکنجه کند؟ اصلا ما چرا خواب می بینیم؟ هزاران سال تصور بر این بود که خواب ها پیام هایی رمزی از دنیای ارواح اند که فقط روحانیون و شمن ها می توانند آنها را رمزگشایی کنند. تا این که در قرن بیستم فرویدیها پیروزمندانه اعلام کردند که خواب ها پیام هایی رمزی از جانب «نهاد» انسان اند، و فقط کاهنان روانکاو می توانند آنها را رمزگشایی کنند.

نویسنده: جاناتان گاتشال مترجم: عباس مخبر انتشارات: مرکز