کتاب جامعه شناسی پست مدرنیسم - اسکات لش

کتاب جامعه شناسی پست مدرنیسم به قلم اسکات لش و ترجمه ی حسن چاوشیان در نشر مرکز به چاپ رسیده است.

واضح است که پست مدرنیسم دیگر فقط یک مبحث مد روز نیست، بلکه پارادیمی فرهنگی است که شایسته ی مطالعه ی جدی است. علم اجتماعی مورد نظر مارکس و وبر نیز، در کنار سایر مسایل، به طور کلاسیک به کشف پیوندهای میان حوزه های فرهنگی و اجتماعی اختصاص داشته است. این کتاب نیز حاوی مجموعه ی منسجم و پیوسته ای از تحلیل های جدی جامعه شناختی درباره ی پست مدرنیسم است. در این کتاب پست مدرنیسم براساس نظریه ی اجتماعی، بررسی جامعه شناختی فرهنگ، و شالوده های قشربندی اجتماعی پست مدرنیسم، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. مترجم پیش از این جستارهای تحقیقی مفصلی درباره ی پست مدرنیسم منتشر کرده است، جستارهایی که به معنای دقیق کلمه، جامعه شناختی بوده اند. برخی از این جستارهای قدیمی تر که فقط در نشریه هایی چاپ شده بودند که اکنون به آسانی در دسترس نیستند، در این کتاب تجدید چاپ شده اند. اما بخش عمده ی این کتاب را مطالب کاملاً جدید تشکیل می دهد. این کتاب باید همچون کلیت واحدی نگریسته شود، نه به عنوان مجموعه ای از مقاله ها.

جامعه شناسی پست مدرنیسم به هیچ وجه نوعی مرور ادبی نیست، بلکه وحدتی ناشی از سه فرضیه ی منسجم و به هم مرتبط دارد. این سه فرضیه عبارت اند از:

1. فرضیه ی تغییر فرهنگی
2. فرضیه ی نوع فرهنگی
3. فرضیه ی قشربندی اجتماعی

پس از این مقدمه، در فصل یک هر سه فرضیه ی فوق یک به یک و به تفصیل مورد بحث قرار می گیرند. این فصل از کتاب بیش از همه به کار کسانی می آید که مطالعه ی پست مدرنیسم را به تازگی آغاز کرده اند. در این فصل، (1) نشان داده می شود که منظور از تفاوت میان دلالت «گفتمانی» (مدرنیستی) و دلالت «تصویری» (پست مدرنیستی) چیست؛ (2) خطوط کلی فرآیندهای فرهنگی تمایزیابی و خودمختاری مدرنیستی، و فرآیندهای تمایززدایی پست مدرنیستی را دنبال خواهید کرد.

فهرست

پست مدرنیسم: به سوی یک تلقی جامعه شناختی بخش یک پست مدرنیسم و نظریه ی اجتماعی فصل دو تبارشناسی و بدن: فوکو/ دولوز/ نیچه فصل سه پست مدرنیته و میل فصل چهار عقلانیت ارتباطی و میل فصل پنج مدرنیته یا مدرنیسم؟ وبر و نظریه ی اجتماعی معاصر بخش دو فرهنگ پست مدرن فصل شش نظریه ی انتقادی و فرهنگ پست مدرنیستی: افول هاله فصل هفت گفتمان یا تصویر؟ پست مدرنیسم به مثابه «نظام دلالت» بخش سه مدرنیسم و پست مدرنیسم و همبسته های اجتماعی آنها فصل هشت مدرنیسم و هویت بورژوایی: پاریس/ وین/ برلین فصل نه مدرنیزاسیون و پست مدرنیزاسیون در آثار پی یر بوردیو

برشی از متن کتاب

اگر تصویری که بل از مدرنیسم ارائه کرده است نشانگر بحران عقلانیت و تصویر مدرنیسم فوکو نشانگر ضد بنیان گرایی و تعمیق درون ماندگار عقلانیت ابزاری است نظریه ی انتقادی، سومین ضلع مثلث تعریف کننده ی فضای فرهنگی – ایدئولوژی مدرنیستی را پی گرفته و تصویری از مدرنیسم به مثابه ی عقلانیت ذاتی ارائه کرده است. مقصود از عقلانیت ذاتی، تعمیق جنبه رهایی بخش پروژه ی عقل روشنگری است. عقل روشنگری – بنا به نقد هگل – انتزاعی، کلی و صوری است، و به «انسان انتزاعی» و «اخلاق انتزاعی» مربوط می شود؛ در مدرنیته عقل به امری انضمامی و ذاتی تبدیل می شود. عقل دیگر فقط با «سطح» انسان سر و کار ندارد بلکه به صورت درون ماندگار وارد ماهیت بیرونی، درونی، و اجتماعی او می شود. در این زمینه، آدورنو زیباشناسی مدرنیستی عقلانیت ذاتی را ارئه کرده است – یعنی زیباشناسی ای که برمبنای آن آدورنو قضیه ی تعمیق پروژه ی روشنگری را مطرح می کند. این عقلانیت نه تنها در کار سیستماتیک و فرمالیستی با مواد و مصالح زیباشناختی نزد مدرنیست های برجسته ای مثل پیکاسو و شوئنبرگ، بلکه همچنین در وظایف انتقادی و اوتوپیاپی که آدورنو به هنر نسبت می داد تجسم می یافت. اما اجازه دهید مستقیماً به بررسی مفهوم مدرنیته ی اصیل که یورگن هابرماس مطرح کرده است، بپردازیم. نخستین چیزی که باید درباره ی مفهوم مدرنیته ی هابرماس بدان توجه کرد این است که این مفهوم به لحاظ تاریخی پس از روشنگری است و به صورت شگفت آوری به موضع بل و فوکو نزدیک است؛ برای هر سه تن، مدرنیته ی فرهنگی به دست کانت شتاب گرفته است و با پیدایش مدرنیسم زیباشناختی کاملا تبلور یافته است. هابرماس در تعیین تاریخ آغاز عصر مدرن با پیروی از وبر و پیاژه نه فقط عصر مدرن را پسامسیحی بلکه پساعقل گرا و پسابنیان گرا می داند.

نویسنده: اسکات لش مترجم: حسن چاوشیان انتشارات: مرکز