کتاب ترجمه و شرح دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی - ایروانی (2 جلدی)

کتاب ترجمه و شرح دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی (دو جلدی) اثر آیت الله شیخ باقر ایروانی با ترجمه و شرح حسن بیت جادر توسط انتشارات نصایح به چاپ رسیده است.

تعیین و تشریح دقیق احکام شرعی، یکی از وظایف اصلی فقهاست که با ارائه ی آن به مسلمانان حقیقی، آنان را در مسیر صحیح و درستی هدایت می نمایند. اما شرط تعیین و بیان این احکام، ذکر ادله هایی محکم و قابل اتکا می باشد؛ ادله هایی که صحت و درستی احکام تشریحی را تضمین نموده و اطمینان خاطر را در قلب و روح مسلمانان ایجاد می کنند. در نتیجه، ایجاد توانایی و قدرت در استنباط احکام شرعی، یکی از لازمه های آموزشی جهت تربیت طلاب تحت تعلیم حوزه های علمیه می باشد. در همین راستا، "شیخ باقر ایروانی"، مطالب و نکات آموزنده و سودمندی را به دانشجویان حوزه بیان نموده و آن ها را در فراگیری علوم مورد نیاز یاری می رساند؛ به طوری که روش های استنباط احکام شرعی را به راحتی فرا گرفته و قادر می گردند در تبیین احکام از آن استفاده نمایند. در واقع، این کتاب دروس مقدماتی در دانش فقه می باشد که با استفاده از بیانی ساده و روان و هم چنین نگرشی تازه، به صورت نیمه استدلالی، مباحث و مفاهیم مورد نظر را تشریح کرده و با ارائه ی طیف وسیعی از روایات مختلف، ذهن مخاطب را با انواع مسائل و پیچیدگی های استدلال آشنا می سازد. به طور کلی، جلد اول و دوم "دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی" هر یک دربرگیرنده ی 2 بخش اصلی و زیر مجموعه های مربوط به خود، تحت عناوین زیر می باشد.

جلد اول:

1- کتاب الطهارۀ: 1- اقسام آب ها و احکام آن 2- احکام تخلی 3- وضو 4- غسل 5- تیمم 6- نجاست ها 7- پاک کننده ها 2- کتاب الصلاۀ: 1- نماز واجب 2- نمازهای یومیه 3- اجزاء نماز

جلد دوم:

1- کتاب الصوم 2- کتاب الزکاۀ

برشی از متن کتاب

اقسام المیاه و احکامها تقسیم الماء - ینقسم الماء الی مطلق و مضاف. والمضاف طاهر فی نفسه و لیس بمطهر من الحدث و لا من الحبث. و اذا لاقی نجاسه تنجس جمیعه مهماکان مقدارۀ الامع الندافع فلا ینجس جمیعه. اقسام آب ها و حکام آن ها: تقسیم آب: آب، به مطلق و مضاف تقسیم می شود. مضاف، ذاتا پاک است؛ ولی پاک کننده از حدث و خبث نیست.

2. و اما ان مضاف طاهر فی نفسه، فلقاعدۀ الطهارۀ المستفادۀ من موثقۀ عما الساباطی عن ابی عبدالله علیه السلام: «کل شیء نظیف حتی تعلم انه قذر، فاذا علمت فقد قذر و ما تعلم فلیس علیک.» مضافا الی استصحاب الطهارۀ مع فرض طهارۀ الاصل.
3. مضاف در ذات خود پاک است؛ بنا بر قاعده ی طهارت، که از موثقۀ عمارساباطی از امام صادق علیه السلام استفاده می شود: «همه چیز پاک است، مگر این که علم به نجاست آن پیدا کنی؛ پس، اگر علم پیدا کردی، آن چیز نجس است و اگر ندانستی، چیزی بر عهده ی تو نیست.» علاوه بر این، اصل استصحاب نیز بر این مطلب دلالت می کند اگر اصل آب مضاف باشد.

مفطرات الصوم - الصوم هو الامساک قربۀ ن المقطرات التالیۀ: مبطلات روزه: روزه، یعنی با قصد قربت از مقطرات (چیزهایی که روزه را باطل می کند) که بعدا بیان می شوند، دوری کنند:

1. الا کل والشرب بلا فرق بین المعتاد و غیره، و لا بین الطریق المعتاد و غیره. و لا بین القلیل و الکثیر.

ولا یجوز ابتلاع ما یخرج من الصدر او ینزل من الراس اذا الی فضاء الفم.

1. خوردن و نوشیدن؛ هیچ تفاوتی بین این که غذای معمولی باشد یا غیر معمولی (چوب، کاغذ و ...) و با خوردن از مجرای طبیعی باشد (دهان) یا غیر طبیعی (بینی، روده، گردن و ...) وجود ندارد؛ و هم چنین فرقی نمی کند که کم باشد یا زیاد. چیزی که از سینه خارج می شود و یا چیزی که از سر پایین می آید، اگر به فضای دهان برسد، بلعیدن آن جایز نیست.

فهرست

جلد اول مقدمه کتاب الطهارۀ اقسام آب ها و احکام آن: تقسیم آب آب مطلق و احکام آن آب باران احکام تخلی پوشش عورت احکام مخصوص تخلی وضو کیفیت وضو گرفتن شرایط وضو مبطلات وضو موارد وجوب وضو احکام خاصه وضو غسل غسل جنابت و اسباب آن غسل جنابت و بعضی از احکام آن موارد حرام بر جنب عبارتست از حیض و احکام آن استحاضه و بعضی از احکام آن نقاس و بعضی از احکام آن احکام مرگ و دست زدن به میت: غسل میت حنوط میت تکفین المیت کفن کردن میت نماز بر میت دفن لمس کردن میت تیمم کیفیت تیمم موراد وجوب تیمم وضوی جبیره ای و غسل آن نجاست ها بول و غائط منی و میته الدم سایر نجاست ها پاک کننده ها آب زمین آفتاب استحاله انقلاب انتقال اسلام تبعیت از بین رفتن عین نجاست غایب شدن استبراء حیوانات نجاست خوار خارج شدن خون از حیوان ذبح شده کتاب الصلاۀ نماز واجب نمازهای یومیه شرایط نماز اوقات نمازهای یومیه نشانه های اوقات نماز و برخی احکام آن قبله طهارت پوشش در نماز مکان نمازگزار اجزاء نماز نیت تکبیرۀ الاحرام قیام قرائت رکوع سجده تشهد سلام احکام شک های نماز احکام شکوک نماز مسافر موانعی که عنوان سفر را از بین می برند نماز جماعت نماز جمعه اصطلاحات   جلد دوم مقدمه کتاب الصوم مبطلات روزه شرایط صحت روزه احکام عمومی روزه احکام اعتکاف کتاب الزکاۀ زکات به چه چیزهایی تعلق می گیرد؟ شرایط عمومی زکات شرایط وجوب زکات در حیوانات شرایط وجوب زکات ر طلا و نقره شرایط وجوب زکات در غلات (گیاهان) مستحقین زکات شرایط مستحقین زکات احکام کلی زکات زکات فطره

• مولف: آیت الله شیخ باقر ایروانی
• ترجمه و شرح: حسن بیت جادر
• انتشارات: نصایح