کتاب تاریخ فلسفه چین - فانگ یو. لان

کتاب تاریخ فلسفه چین نوشته ی فانگ یو - لان با ترجمه ی فرید جواهرکلام توسط نشر فرزان روز به چاپ رسیده است.

کتاب تاریخ فلسفه چین برای ما آشکار می کند که در چین از دیرباز آن قدر مردم به فلسفه اهمیت می داده و می دهند، که حتی برای اعتقادات دینی قائل نیستند. اصولاً فلسفه جزئی از زندگی مردم چین است. نویسنده ظهور فلسفه را در این سرزمین از آغاز بیان می دارد: فلسفه تائو، کنفوسیوس، منسیوس، لائوتزو، و مکتبهای گوناگون فلسفی موهیست ها، قانوندانان، یین-یانگ، و غیره؛ تا آنکه به بودا می رسد، یعنی ورود آیین بودا از هند به چین، و شرح می دهد که چگونه فلسفه بودا در چین فلسفه کنفوسیوس و دیگران را پس زد. سپس توضیح می دهد که در اینجا هم باز چینی ها به فلسفه بودا توجه کردند نه کیش او. کیش بودا و معابد بودایی و راهبان بودایی در چین فراوان شدند، ولی فلسفه بودا پیروان فراوانتری پیدا کردند. آنگاه شرح می دهد که چگونه با گذشت قرنهای متمادی، این آیین بودای هندی تغییر شکل یافت و تبدیل به آیین بودای چینی شد. باز هم پس از قرن ها، متمادی سپری شد و کنفوسیوس، که اندک اندک مقامش بسیار پایین رفته بود، یکباره توسط ملی گرایان چینی زنده شد. فلسفه او را، با چاشنی اصول بودا، تبدیل به فلسفه نو- کنفوسیوسی کردند.

این کتاب به اصول فلسفه مغرب زمین اشاره دارد و شمه ای از هریک از آنها را با فلسفه چینی مقایسه کرده، و چه بسیار وجوه تشابه میان آنها را شرح داده است. نقش فلسفه در زندگی اجتماعی چینی ها، و در حکومت، سیاست و کشور داری آنها با دقت در این اثر تشریح می شود. بافت نظری هر فلسفه ای بی طرفانه شرح داده شده و سپس نویسنده عقیده ی خود را نیز بیان کرده است. نکته جالب آن این است که ساختار و سبک و لحن سخن نویسنده با خواننده خود، عیناً مانند یک نویسنده غربی است. از طول و تفصیل غالباً ملال آور نویسندگان و حکیمان شرقی آن قدر ها خبری نیست؛ گویی که فیلسوفی اروپایی فلسفه چین را به شما معرفی می کند. شاید هم یک علتش این باشد که ویراستار کتاب دکتر درک بوده است، استادی امریکایی، که خود در این زمینه صاحب نظر است.

فهرست