کتاب تاریخ شاهنشاهی هخامنشی

کتاب تاریخ شاهنشاهی هخامنشی نوشته آلبرت تن آیک اومستد با ترجمه محمد مقدم در انتشارات علمی و فرهنگی به چاپ رسیده است.

مطالعه ی سرگذشت پیشینیان در طول تاریخ همواره از نکات مورد توجه تمام اقوام بوده است. فایده ی مطالعه تاریخ، آگاهی از نحوه ی زندگی مردم، آشنایی با ادیان و فرهنگ های مختلف، عبرت گرفتن از سرنوشت آن ها و ... است که همین عوامل سبب شده در دوره ی معاصر، تاریخ شناسان و محققان بیش از پیش به کشف حقایقِ مردمان گذشته بپردازند. در بین قدیمی ترین تمدن های باستانی، ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار است. تمدن کهن ایران زمین، مورخان بسیاری را بر آن داشته تا در خصوص آن تحقیق کنند. از جمله آن ها، آَشور شناس و خاور شناس آمریکایی، آلبرت اومستد است. او در این کتاب، تاریخ شاهنشاهی هخامنشی را به تصویر کشیده و از منظر جدیدی آن را بررسی کرده است. هخامنشیان، حکومتی در دوران باستانی است که به دست کوروش بنیان گذاری شد. این شاهنشاهی به عنوان بزرگ ترین امپراتوری جهان شناخته شده که فرهنگ و تمدن بالای آن ها، هنوز با گذشت چند سده مورد توجه ملت های بسیاری است. نویسنده در فصل های آغازین کتاب، به توضیح مادها و پارس ها پرداخته است. وی در ادامه با ذکر جزئیات، شیوه ی حکومت کوروش را به تفصیل شرح داده و رفتارها و عقاید وی در این خصوص را بیان کرده است و سپس به چگونگی جنگ ها و درگیری ها و غصب پادشاهی هخامنشی می پردازد. از مسائل مهمی که نویسنده بدان اشاره کرده حکمرانی داریوش و تقسیمات اداری توسط اوست که در ذیل آن روابط درون مرزی و برون مرزی در این دوره مورد بررسی قرار گرفته شده است. اگرچه درون مایه اصلی کتاب تاریخی است، اما نویسنده دیدگاهی همه جانبه به دوره های مذکور داشته علاوه بر ذکر وقایع سیاسی و تاریخی، به موضوعات فرهنگی و هنری و دینی آن دوره نیز اشاره داشته است. کتاب یکی از بهترین منابع برای شناخت تمدن کهن آرایایی و نقش آن در سایر تمدن هاست.

برشی از متن کتاب

با آن که این گنجینه ی به خصوص نوشته ها مسئله ی تک تک ساختمان ها را که به فرمان داریوش ساخته شده روشن نمی سازد، ولی نشان می دهد که از 512 تا 494 و به ویژه از 503 تا 497 کار ساختمان ادامه داشته است. اکنون بر می گردیم به نوشته ها و نقش هایی که در این ساختمان ها یافت می شود تا زمان دقیق آن ها را به دست بیاوریم و تایید آن را در تاریخ معماری ساختمان های گوناگون بیابیم. می شود حدس بزنیم که نخستین ساختمانی که روی سکو ساخته شد واحد ساختمان کارگزاری، «خزانه» بود؛ این ساختمان با همان خشت هایی ساخته شده که در شوش به کار رفته است. آن ور کوچه رو به روی سرباز خانه بیمرگان، نمای با شکوه آن به بلندی سی و هفت پا و کلفتی هشت پا سر بر آورده بود. برای جلوگیری از یکنواختی، در این دیوار دراز در فاصله های مکرر یکی در میان طاقچه های چهار پله و فرو رفتگی های عمودی ساخته شده بود. مانند دیوار های جدا کننده درونی، نمای ساختمان با رنگ سبز فام پوشیده شده بود. برخی از آستانه های درها از آجر یا از سنگ صیقلی شده بود. روی کف اتاق ها چارو شده با یک رنگ قرمز پوشیده شده بود، که چنان که دیدیم، از ویژگی های ساختمان های داریوش است. ستون ها همه از چوب بود، روی پایه ی سنگی گرد پهن با قالب نیمه گرد پشت ماهی، که زیر آن گاهی زیر ستونی گذاشته بودند که رویش چهارگوش بود؛ مانند ستون های پارسگرد، روی چوب ستون ها را اغلب گچ گرفته و با آبی یا سرخ روشن و نقش های لوزی سفید رنگ کرده بودند؛ گلکهایی به همین رنگ ها کناره ی درگاه ها بود. روی تیر های چارپر شده حصیر یا شاخه های خشک را پهن کرده بودند که روی آن سقف گلی کشیده شده بود؛ به نظر می آید که روشنی تنها از روزنه هایی بالا زیر سقف گرفته می شد. این جا شاید داریوش منزل کرده بود تا کاخ خصوصی اش با سنگ پایدار برپا گردد. از پلکان بزرگ درآیگاه به سکو، دیدن کننده ای که باید به پیشگاه شاه بزرگ بار یابد از کنار توده های سنگ که برای ساختمان آینده آماده شده بود می گذشت و به پلکان دوگانه ی برگردان دیگری در جنوب شرقی راهنمایی می شد. چشم او نخست به میان نمای آن می افتاد که آن جا زیر کنگره های ستبر و میان حاشیه ای از گلکها نوشته ی یاد بودی ساختمان های شاهانه بایستی کنده شود.

فهرست

پیش گفتار   سرآغاز   تاریخ باستان   خاستگاه های ایرانی   بنیادگذار کوروش   اردوگاه پارسیان   زندگانی در میان مردمان زیردست   کمبوجی و گشودن مصر   پیغامبر زردشت  داریوش رباینده تاج و تخت   قانون گذاری نوین   از هند تا اروپا  مشکلات مرز یونان   سه پایتخت: همدان، بابل، شوش  تخت جمشید   شاه خورده فروش   راه های بغان  واسپوری خشایارشا   شاه بزرگ و سپاهیانش   شکست در اروپا  اتحادیه دلوس بر ضد پارس   نوروز در تخت جمشید   باج های سنگین و نتیجه های آن   پیروزی از راه تدبیر  قصه ها و داستان های شرقی   علم بی یزدانشناسی   جدایی بینداز و زیر فرمان آور  گزیدن سپارت   دیکتاتور بر یونان  بازپسین شاهنشاهی مصری  باریافت کوتاه   بازگرفتن نیل   علم راستین و دروغین   دین های میرنده و زیبنده   نسیم های تازه از غرب  فیلیپ و آغاز جهاد   اسکندر، وارث جهان   بغ_ شاه شرقی   تخت جمشید_ پایان جهاد   نقشه ها و تصاویر

نویسنده

آلبرت تن آیک اومستد( 1880_ 1945) خاور شناس و آشور شناس آمریکایی است. وی از مدرسه مطالعات شرقی آمریکا در اورشلیم فارغ التحصیل شده و بعد از آن به عنوان مدیر هیئت آمریکایی، در بابل و آشور به پژوهش پرداخت. او نخستین خاور شناس آمریکایی است که به طور جدی در مورد ایران تحقیقاتی را انجام داده است. وی در دانشگاه های گوناگون به تدریس تاریخ پرداخت، که از مهم ترین آن ها می توان به دانشگاه شیکاگو اشاره کرد. مهم ترین کتاب او" History of Assyria  " نام دارد که در خصوص تاریخ آشور است و از آن پس به عنوان آشور شناس در میان محققین شناخته شد.

نویسنده: آلبرت تن آیک اومستد مترجم: محمد مقدم انتشارات: علمی و فرهنگی