کتاب بیوشیمی و متابولیسم فعالیت ورزشی | دون مک لارن

درباره‌ی کتاب بیوشیمی و متابولیسم فعالیت ورزشی مک لارن و مورتون

کتاب بیوشیمی و متابولیسم فعالیت ورزشی مک لارن با زبانی روان و ساده توسط فرهاد دریانوش ترجمه شده و با هدف رساندن مخاطب به شناخت صحیحی از جنبه های اصلی بیوشیمی و به خصوص موارد مربوط به متابولیسم انرژی به چاپ رسیده است. این کتاب تماماً رنگی است و براساس به روز ترین یافته ها در حوزه ی علم بیوشیمی و نتایج مقالات جدید در این زمینه نگاشته شده و به جزیی ترین جنبه های متابولیسم و تنظیم و تولید انرژی می پردازد.

در بخش اول کتاب بیوشیمی و متابولیسم فعالیت ورزشی از انتشارات حتمی اطلاعات نسبتاً پایه را به مخاطب ارائه می‌دهد تا چهار چوب کلی آن را دریابد. در این بخش به بررسی متابولیسم انرژی، برخی جنبه های کلیدی در ساختار، عملکرد عضلات اسکلتی و هم چنین برخی از جنبه های بیوشیمیایی می پردازد. در بخش دوم این کتاب دانشگاهی تربیت بدنی به سه درشت مولکول یعنی کربوهیدرات ها، لیپید ها و پروتئین ها می پردازد که انرژی را تولید می کنند و ساختار عضله اسکلتی را تشکیل می دهند. در بخش سوم و نهایی این کتاب فراتر از بیوشیمی حرکت می کند و به جنبه های اساسی متابولیسم یعنی تنظیم تولید و ذخیره انرژی می پردازد.

علم بیوشیمی به بررسی تغییرات مولکولی و شیمیایی بدن و هم چنین به متابولیسم و مراحل تولید انرژی می پردازد و همچنین به نوعی به علم ورزش گره خورده است و این ارتباط همان بررسی تغییرات متابولیکی بدن و تولید و تنظیم انرژی طی انجام فعالیت ورزشی می باشد. به طور کلی متابولیسم ورزشی یک بخش اساسی از رشته های تحصیلی علوم ورزشی می باشد.

بخشی از کتاب بیوشیمی و متابولیسم فعالیت ورزشی مک لارن؛ دریانوش

حمل و نقل و ذخیره

مواد بسیاری وجود دارند که به درون و بیرون سلول ها، به داخل و خارج از اندامک های درون سلولی و از یک نقطه بدن به نقطه دیگر منتقل می ‌شوند. حمل و نقل این مواد از طریق پروتئین ها امکان پذیر می باشد. برای مثال، اکسیژنی که ما تنفس می کنیم از طریق هموگلوبین (پروتئین اصلی موجود در گلبول قرمز) در عضلات حمل می گردد.

به طور مشابه، پروتئین میوگلوبین نیز در عضلات ما می ‌توانند این اکسیژن را دریافت و ذخیره کنند و سپس آن را در سلول های عضلانی انتقال دهند. علاوه بر این، پروتئین ها قادرند تا در سر تا سر غشاء های سلولی قرار گیرند و به عنوان کانال ها یا پمپ هایی عمل کنند که جریان مولکول های مهم را به درون سلول تنظیم می نمایند.

هورمون ها

بسیاری از پروتئین ها به عنوان هورمون عمل می‌ کنند و توسط دستگاه غدد درون ریز ترشح می شوند. این پروتئین‌ ها، فعالیت سلول‌ های مختلف بدن را تنظیم می کنند. برای نشان دادن اهمیت فعالیت هورمون ها کافی است بدانید، عملکرد هورمون انسولین چیست. به دنبال افزایش قند خون که در نتیجه مصرف یک غذا به خصوص غذای سرشار از کربوهیدرات ایجاد می ‌شود، انسولین از لوز المعده ترشح می‌ گردد.

انسولین، غلظت گلوکز خون را از طریق اتصال به گیرنده پروتئینی موجود در غشاء پلاسمایی سلول ‌های مختلف (به ویژه عضله اسکلتی) تنظیم می نماید. به دنبال اتصال انسولین به گیرنده خود، انتقال پیام داخل سلولی آغاز می گردد و پیامد آن افزایش برداشت گلوکز توسط سلول ها و برگرداندن گلوکز خون به میزان پایه است.

حفظ میزان طبیعی گلوکز خون در بیماران دیابتی مشکل است و چنان چه این بیماران تحت درمان قرار نگیرند، هیپرگلیسمی (افزایش قند خون) رخ می دهد و در موارد شدید، ممکن است منجر به اغما و مرگ بیمار گردد. خوشبختانه با تزریق روزانه انسولین می توان بر نقض در ترشح و یا نقص در عملکرد انسولین که به ترتیب در دیابت نوع 1 و 2 رخ می ‌دهد، غلبه کرد.

انتقال پیام

بسیاری از پروتئین ها، درگیر فرآیند انتقال پیام به داخل و خارج سلول ها هستند. در مثال فوق، انسولین ترشح شده از لوزالمعده به گیرنده انسولین در غشاء سلول های عضلانی (ارتباط سلول به سلول) متصل می ‌شود و سپس یک سیستم پیام رسان درون سلولی (ارتباط داخل سلولی) را آغاز می نماید که باعث افزایش برداشت گلوکز می گردد.

اگرچه پروتئین های درگیر در مسیر انتقال پیام انسولینی هنوز مورد بحث قرار می‌ گیرند  اما به نظر می‌ رسد این عملکرد از طریق مجموعه‌ ای از واکنش های فسفوریلاسیون انجام می شود.

کتاب بیوشیمی و متابولیسم فعالیت ورزشی به تالیف پروفسور دون مک لارن و دکتر جیمز مورتون می‌باشد. این اثر توسط دکتر فرهاد دریانوش، دکتر ابراهیم افتخار، مریم امیر عضدی و مریم مهبودی ترجمه و در انتشارات حتمی به چاپ رسیده است.

فهرست

• تألیف: دون مک لارن - جیمز مورتون
• ترجمه: دکتر فرهاد دریانوش - دکتر ابراهیم افتخاری - مریم امیر عضدی - مریم مهبودی
• انتشارات: حتمی