کتاب برهنه در باد اثر محمد محمدعلی

درباره‌ی کتاب برهنه در باد

"برهنه در باد" رمانی پلیسی می باشد که شخصیت اصلی داستان آن، "مهرعلی"، مردی میان سال است و در کنار همسر و فرزندانش روزگار می گذراند. وی به عنوان کارمند در یکی از اداره های دولتی، به فعالیت پرداخته و با روزمرگی دست و پنجه نرم می کند. مهرعلی دستی به قلم نیز داشته و هر از گاهی، داستان و رمان نوشته و برخی از آن ها را هم، در مجلات مختلف به چاپ می رساند. در یکی از روزها، او که مطابق معمول به رسیدگی پرونده های مختلف مشغول می باشد، با دیدن نامی آشنا به فکر فرو رفته و به یاد خاطرات دوران گذشته و سربازی اش می افتد.

این پرونده متعلق به شخصی به نام "منصور مرعشی" معروف به "پاچناری" است که در دوران خدمت "مهرعلی"، به عنوان ستوان ژاندارمری کل کشور خدمت می کرد و ویژگی ها و شخصیتی متمایز و خاصی داشت، به این شرح که: علی رغم موقعیت شغلی اش، مردی بی انضباط، اهل نوشیدن مشروبات الکلی و قمار و هم چنین، عاشق رمان های پلیسی بود و همواره توسط مقامات بالا تحت حمایت قرار می گرفت؛ در واقع شوهر خواهرش، "تیمسار رحمتی"، عضو ستاد مشترک، او را از گزند هر گونه تنبیه و مواخذه محفوظ داشته و مانع از اخراج و زندانی شدنش می شد. "مهرعلی" با یادآوری این خاطرات، به شرح زندگی پر فراز و نشیب خود و منصور مرعشی و نگارشی رمانی جذاب در باب سرنوشت او پرداخته و خواننده را نیز با خود همراه می سازد.

بخشی از کتاب برهنه در باد

جلد سرخ و عنابی دارد، با نخ پرک سفید، محکم بسته شده تا شیرازه اش از هم نپاشد. حداقل ده سال است که از رنگ و بو و شکل شان می فهمم آسانند یا پر دست انداز. مرددم نخ دورش را باز کنم یا بگذارمش برای صبح شنبه ...

امروز، چهارشنبه، بعد از ناهار می روم چالوس پیش خانم و بچه ها و صبح شنبه برمی گردم، ولی بعید نیست یکی دو ساعت دیر برسم یا طوری بشود که حال و حوصله ی هیچ کاری ... حتما یکی دو تای دیگر هم می آورند که آن وقت مصیبت عظما ست.

انگار که بخواهم به چیزی ناخنک بزنم، اول پشت و روش می کنم. یک بار دیگر و ... مشخصات پرسنلی با ماژیک سرمه ای ... منصور مرعشی ... متولد ... تهران ... کارمند مشمول قانون استخدام کشوری ... نخ دورش را باز می کنم ...

با عطر سیگار به مقابله ی بوی نفس گیر خاک بایگانی گمرک می روم ... اسم آشنا ست ... آیا بین فامیل و دوستان ... از خودم بیزارم، به طور غم انگیزی گرفتار این زندگی و مشغله های مسخره اش شده ام ... بین همکاران سابق اداری ... بچه های محله هم نیستند. یادم می آید ... آب در کوزه و ما گرد جهان می گردیم ... منصور مرعشی پاچناری ... ستوان ژاندارمری کل کشور ... تنها کسی که تو دوره ی نظام وظیفه، گاهی ازر رمان سراغ رمان و داستان می گرفت. البته از نوع پلیسی و پرآنتریک ... زیاد نمی خواند، ولی ... ولی چه؟ هیچی، فقط ...

***

اواخر دهه ی چهل، توی یک شهر مرزی، من گروهبان سپاه ترویج و آبادانی بودم. او ستوان کادر، و رسمی ... یادم نیست چرا از هم رنجیدیم، شاید هم نرنجیدیم، تغییر شرایط ... هم دیگر را گم کردیم، گرفتاری ها .... پس از پایان دوره ی نظام وظیفه دنبالش هم نگشتم که مثلا بخواهم پیدایش کنم و قراری بگذاریم برای ملاقاتی. او هم سراغم نیامد. نشانی از هم نداشتیم.

گاهی که یادها و خاطره هایش زنده می شد، قلم انداز چیزی می نوشتم، طرح مانندی می زدم با حاشیه ای کهمثلا چگونه و از کجا شروع کنم. بعد می انداختم گوشه ای برای روز مبادا. گاهی هم می فرستادمش دفتر مجله ای، البته با ترس و لرز و هنوز هم ...

از ابتدای آشنایی مطمئن بودم روزی روزگاری درباره اش می نویسم، همیشه فکر می کردم، قبل از او، از آن کانون آشوب منطقه می نویسم. از قضیه ای باد کرده که اسمش شهر فلان بود و شهریت نداشت ... ولی فراموشم می شد، یا دلسرد بودم ...

صبح تا غروب و گاهی حتی شب های پاییز و زمستان، گاوها و اسب ها و قاطرهای چموش تو تنها خیابان آسفالت و کوچه های کج و معوج خاکی اش ولو بودند. چیز دندان گیری نمی یافتند. بعضی وقت ها می رمیدند و ماغ کشان و سراسیمه می دویدند طرف دره ی انتهای شهر و سرنگون می شدند. آن ها که زنده می ماندند یادشان می رفت سرنگون شده اند و باز ... آن ها که می مردند، کسی همت نمی کرد بیاورشان بالا. یا می پوسیدند یا خوراک حیوانات وحشی می شدند.

شهر مجموعه ای بود از خانه های بزرگ و کوچک و غالبا کوچک ...

کتاب برهنه در باد اثر محمد محمدعلی توسط نشر مرکز به چاپ رسیده است.

• برنده ی تندیس نخستین جایزه ی ادبی یلدا - 1381
• نویسنده: محمد محمدعلی
• انتشارات: مرکز