کتاب برنامه ریزی گردشگری - اینسکیپ

کتاب برنامه ریزی گردشگری اثر ادوارد اینسکیپ با ترجمه ی محمود حسن پور و سعید داغستانی در انتشارات مهکامه به چاپ رسیده است.

با گشایش رشته های گردشگری در دانشگاه ها و علاقه ی جوانان به این زمینه و استقبال آنان از این رشته ی نوپای تحصیلی، تألیف و ترجمه ی منابع درسی و کمک درسی مرتبط با گردشگری نیز افزایش یافته است. این کتاب نیز یکی از همین منابع می باشد که به طور روان و قابل فهم ترجمه و در پنج بخش گردآوری گردیده است: 1- آشنایی با برنامه ریزی گردشگری 2- برنامه ریزی ملی و منطقه ای گردشگری 3- برنامه ریزی در سطح جامعه محلی 4- ملاحظات اجتماعی - اقتصادی و زیست محیطی 5- عناصر نهادی و اجرای برنامه

بخش نخست به پیشرفت تاریخی و روند جهانی گردشگری، پیشینه تکامل تدریجی برنامه ریزی گردشگری مدرن، بررسی دلایل خاص برنامه ریزی گردشگری، ارائه تعریفی از انواع گردشگر و معرفی عقاید و دیدگاههای مختلف درباره برنامه ریزی جامع گردشگری می پردازد. همچنین این بخش به ملاحظات کاربردی در نحوه سازماندهی اثربخش طرح های گردشگری و فنون دستیابی به مشارکت اجتماعی توجه می کند. بخش دوم به موضوع سطوح ملی و منطقه ای برنامه ریزی گردشگری می پردازد و در کنار آن رویکردهای سیستمی، یکپارچه، جامع، زیست محیطی و توسعه پایدار با تأکید بر مشارکت و دخالت جامعه محلی در برنامه ریزی و توسعه گردشگری را مورد بررسی قرار می دهد. هم چنین هریک از مراحل مختلف برنامه ریزی، اعم از بررسی و ارزیابی منابع گردشگری و شناخت وضع موجود سایر منابع گردشگری، تجزیه و تحلیل و تلفیق جامع داده ها و تدوین سیاست و برنامه گردشگری، تحلیل های مربوط به تعیین ظرفیت تحمل، مراحل برنامه ریزی در سطوح ملی و منطقه ای تا رسیدن به مرحله تدوین برنامه و سیاست را  نیز با جزئیات بیان می دارد. بخش سوم در ابتدا برنامه ریزی در سطح جوامع محلی و سطح تفصیلی را مورد بحث قرار می دهد. در این سطح از برنامه ریزی، ابتدا رویکرد برنامه ریزی مجتمع های تفریحی و سپس برنامه ریزی گردشگری شهری و سایر انواع گردشگری و هم چنین برنامه ریزی جاذبه ها و سازماندهی فعالیت های مرتبط با جاذبه ها را  بررسی می کند. در ادامه،  به ارائه ی استانداردهای مورد نیاز در طراحی و برنامه ریزی تسهیلات گردشگری می پردازد. بخش چهارم ملاحظات و اثرات زیست محیطی و اجتماعی - فرهنگی، که باید در برنامه ریزی توسعه گردشگری به آنها توجه شود، اثرات اجتماعی - فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی توسعه گردشگری و نحوه ی حذف و یا حداقل کردن اثرات منفی و تقویت اثرات مثبت را مطرح می سازد. بخش پنجم ابتدا به بررسی برنامه ریزی منابع انسانی متخصص در گردشگری، ساختار سازمانی بخش خصوصی و عمومی، قوانین و مقررات و سیاستهای سرمایه گذاری به عنوان عناصر نهادی ضروری، که باید ارزیابی و تدوین شوند، می پردازد. سپس فنون اجرا و همچنین مفهوم برنامه ریزی توسعه، اهمیت به کارگیری قوانین منطقه بندی، تسهیلات و خدمات، ضرورت برنامه ریزی دقیق تور و فرایند برنامه ریزی و توسعه طرح، برنامه ریزی اثربخش بازار و برنامه های پیشبردی به عنوان بخش مهمی از فرایند اجرا را بررسی می کند. گفتنی است که در انتهای هر بخش نمونه های موردی مناسبی برای توصیف رویکردها، تکنیکها و اصول موفق ارائه می گردد، تا کاربرد واقعی تکنیکها و اصول گوناگون نشان داده شود.

برشی از متن کتاب

بخش نخست: آشنایی با برنامه ریزی گردشگری فصل اول – پیشینه ی برنامه ریزی گردشگری توسعه گردشگری در سالهای اخیر بعد از جنگ جهانی دوم، گردشگری به عنوان فعالیت مهم اجتماعی- اقتصادی جهان رشد کرد و اثرات متنوعی را به شرح زیر در گردشگری و جهان گذاشت: *افزایش درآمد قابل تصرف برای مسافرت. *کم شدن ساعت کاری و افزایش تعداد کارمندان که مرخصی با حقوق و تعطیلات دارند که نتیجه آن افزایش میزان اوقات فراغت و سفر است. *افزایش سطح آموزش و اطلاعات گسترده درباره مناطق دیگر جهان، باعث افزایش تعداد علاقه مندان به سفر شد. *رشد و پراکنش توسعه اقتصادی باعث افزایش مسافرت های تجاری شد. *بهبود کیفیت در حمل و نقل به ویژه در خدمات هواپیمایی و شبکه بزرگراه ها. توسعه هواپیمای جت به صورت ویژه باعث ترغیب تعداد زیادی از افراد به سفرهای با مسافت زیاد و با صرفه اقتصادی شده است. بویینگ 707، اولین جت مسافربری، در سال 1958 شروع به فعالیت کرد و پس از آن جمبوجت یا هواپیماهای پهن پیکر در سال 1970 و سایر هواپیماهای جت با سوختهای بهینه در دهه 1980 به بازار حمل و نقل هوایی وارد شدند. در این دوره، استفاده از خودرو نیز بیش از پیش عمومیت یافت و شبکه های ارتباطی سریع السیر جاده ای در امریکا، اروپا و سایر مناطق گسترش یافت. در برخی کشورها، توسعه شبکه های ارتباطی ریلی از نظر میزان خطوط و سرعت قطارها شتاب بالایی یافتند. در این میان، به دنبال افزایش تقاضای مسافرت و بهبود کیفیت وسائط نقلیه مسافرتی، رشد و توسعه سریعی در تسهیلات و خدمات اقامتی و سایر تسهیلات و خدمات گردشگری به ویژه در مقاصد و جاذبه های جدید پدید آمد. در این دوره، انواع مختلف گشت های گروهی و جامع رونق چشمگیری یافتند. در سال های اخیر، تعداد گردشگران بین المللی رشد سریعی داشته است، به طوری که در سال 1950 بیش از 25 میلیون، در سال 1960 در حدود 69 میلیون، در سال 1970 بیش از 160 میلیون، در سال 1980 در حدود 277 میلیون، در سال 1990 حدود 438 میلیون، در سال 2000 حدود 684 میلیون، در سال 2008 حدود 922 میلیون و سال 2010 نیز 940 میلیون گردشگر در سطح بین المللی به مقاصد مختلف سفر کرده اند. این رشد در سال های اخیر به مراتب بیشتر بوده است و مشاهده بررسی آمارهای رسمی نشان می دهد که در آغاز قرن بیست و یکم تعداد گردشگران بین المللی از 684 میلیون در سال 2000، به 940 میلیون در سال 2010 افزایش یافته است و پیش بینی می شود رقم آنها تا سال 2020 به رقم 6 .1  میلیارد نیز افزایش یابد. به رغم بحران اقتصادی بین المللی در دهه های مختلف، از جمله بحران اقتصادی سالهای 2008 تا 2010، رشد گردشگری کماکان در برخی مناطق مشهود است. ...

فهرست

بخش نخست: آشنایی با برنامه ریزی گردشگری فصل اول – پیشینه ی برنامه ریزی گردشگری فصل دوم – رویکردی بر برنامه ریزی گردشگری بخش دوم: برنامه ریزی ملی و منطقه ای گردشگری فصل سوم - فرایندهای برنامه ریزی و پیمایش های عام فصل چهارم – فعالیت ها و جاذبه های گردشگری (رویکرد پیمایش و ارزیابی) فصل پنجم – بازارهای گردشگری، تسهیلات، خدمات و زیرساخت ها فصل ششم – تجزیه و تحلیل و تلفیق در فرایند برنامه ریزی فصل هفتم – تدوین سیاست و برنامه ی گردشگری بخش سوم: برنامه ریزی در سطح جامعه محلی فصل هشتم – برنامه ریزی مجتمع های تفریحی فصل نهم – برنامه ریزی گردشگری شهری و سایر اشکال (رویکردی بر برنامه ریزی) فصل دهم – برنامه ریزی جاذبه های گردشگری فصل یازدهم – استانداردهای توسعه و طراحی بخش چهارم: ملاحظات اجتماعی- اقتصادی و زیست محیطی فصل دوازدهم – اثرات زیست محیطی فصل سیزدهم – اثرات اقتصادی و اجتماعی بخش پنجم: عناصر نهادی و اجرای برنامه فصل چهاردهم – برنامه ریزی عناصر نهادی گردشگری فصل پانزدهم – اجرای طرح گردشگری

• رویکردی یکپارچه و پایدار به برنامه ریزی و توسعه گردشگری
• نویسنده: ادوارد اینسکیپ
• مترجمان: محمود حسن پور - سعید داغستانی
• انتشارات: مهکامه