کتاب ایده دانشگاه - کارل یاسپرس

کتاب ایده دانشگاه نوشته‌ی کارل یاسپرس با ترجمه ی مهدی پارسا و مهرداد پارسا توسط انتشارات ققنوس به چاپ رسیده است.

در این زمانه ما موظفیم تحصیلات عالیه را برای همه مردمی که می توانند از آن بهره ببرند فراهم کنیم. اما باید هوشیار باشیم که در راه دستیابی به این هدف سطح این تحصیلات عالیه را پایین نیاوریم. ما باید بیش از هر زمان دیگری ملزومات این تحصیلات را حفظ و تقویت کنیم؛ و حق داریم از فیلسوفان انتظار داشته باشیم که به ما بگویند این ملزومات چه هستند. وقتی این کتاب را می خوانیم گاهی احساس شگفتی می کنیم. برخی از ایده های یاسپرس چه بسا مارا شوکه کنند، یا به نظرمان بسیار غیر عملی یا حتی بدتر برسند. اما گاهی ایده هایی هم که مخالف به کار بستنشان در دانشگاه هایمان هستیم مستحق شنیده شدن و مورد تامل قرار گرفتن هستند.

یاسپرس معتقد است که در هر دانشگاه حقیقی سه عنصر آموزش آکادمیک، پژوهش علمی و عالمانه، و حیات فرهنگی خلاقانه به طرز جدایی ناپذیری به هم وابسته اند؛ و این که هر یک از این فعالیت ها اگر از بقیه جدا شود در دراز مدت ضعیف می شود و خواهد مرد. پس، از نظر یاسپرس، افزایش در شمار افرادی که در دانشگاه به پژوهش تمام وقت مبادرت می ورزند و مدرسانی تمام وقت در دانشگاه تدریس می کنند باعث نابودی فکری آن خواهد شد؛ او تاکید می کند که کسی که خود در پژوهش دخالت نداشته نمی تواند معلم خوبی باشد و دانشجویان را به خوبی هدایت کند.

فهرست

بخش اول: حیات فکری 1 ماهیت علم و پژوهش علمی ویژگی های اصلی علم و پژوهش علمی معنای محدود و گسترده علم حدود علم علم به منزله امری سودمند در مقابل علم به منزله غایتی در خود پیش ذفرض های اساسی علم علم نیازمند جهت است علم به عنوان پیش فرض صداقت علم و فلسفه 2 روح، وجود انسانی، عقل 3 فرهنگ بخش دوم: اهداف دانشگاه 4 تحقیق، آموزش و پرورش تحقیق آموزش و پرورش در حکم شکل دهی به ذهن آموزش 5 ارتباطات بحث و مباحثه شکل گیری«مکاتب فکری» به عنوان نمونه ای از مشارکت فکری دانشگاه به مثابه محل تلاقی رشته ها و جهان بینی های مختلف 6 دانشگاه به مثابه نهاد ناکامی نهاد در زنده نگه داشتن ایده دانشگاه ضرورت نهاد ها نقش شخصیت در ساختار رسمی دانشگاه 7 کیهان دانش طبقه بندی دانش دپارتمان های آکادمیک توسعه دانشگاه بخش سوم: ملزومات وجود دانشگاه 8 عامل انسانی انواع استعداد ها توزیع استعداد ها و ویژگی های مشخصه توده ها فرایند گزینش 9 دولت و جامعه دانشگاه به منزله دولتی در درون دولت تغییرات در دانشگاه در جهانی در حال تغییر معنای نظارت حکومتی اصل شایسته سالاری فکری جستجوی حقیقت و نسبت آن با سیاست دانشگاه و ملت

برشی از متن کتاب

تحقیق، آموزش و پرورش دانشجو به دانشگاه می آید تا به مطالعه علم و هنر بپردازد و خود را برای تقبل حرفه ای آماده کند. علی رغم روشن بودن وظیفه و وضعیت دانشجو، وی دائما در سرگردانی و گیجی به سر می برد. او که در توده چیزهایی که می توان آموخت غرق شده است، می خواهد بداند کدام یک از آن ها اهمیت بیش تری دارند. جلسات تعیین گرایش و پیش ترم و برنامه های درسی نمی توانند به طور کامل باعث شوند که دانشجو بر این دشواری ها فائق آید. او در نهایت باید راه خود را در میان انبوع دروس و آزمایشگاه ها و سمینار های مختلف بیابد. اما دانشجو از دانشگاه حتی انتظارات بیش تری دارد. او قطعا در رشته خاصی تحصیل می کند و برای آینده خود حرفه خاصی را مدنظر دارد. اما دانشگاه به شیوه ای سنتی وحدتی برای تمام شاخه های دانش به او نشان می دهد. او انتظار دارد که این وحدت را تجره کند و بدین طریق به جهان بینی مستحکمی دست یابد. او می خواهد به حقیقت برسد و تصویر روشنی از جهان و انسان به دست آورد. او می خواهد با کل و نظم کیهانی نامتناهی مواجه شود. علم و آموختن ذاتا به روح تعلق دارند: آن ها در پی برقرار کردن نسبتی با تمامیت هرآنچه شناختی است هستند. اما با وجود تمام این ها دانشجوی جوان راضی نمی شود. زمانی که او از تصمیمات حیاتی ای که باید اتخاذ کند آگاه می شود، جدیت زندگی را بهتر احساس می کند.

نویسنده: کارل یاسپرس مترجمین: مهدی پارسا - مهرداد پارسا انتشارات: ققنوس