کتاب اطلس دایناسور

کتاب اطلس دایناسور نوشته ی جان وودوارد و جان مالام و ترجمه ی فواد والی توسط انتشارات پیام آزادی به چاپ رسیده است.

این کتاب مجموعه ای از شش بخش اصلی با عناوین تصاویر، نقشه های اصلی، شکل کُد بندی (رنگ بندی) شده ی دایناسورها بر روی نقشه، مقیاس، جدول های معرفی و نکات مهم می باشد که به همراه صفحاتِ کاملا مصور و تمام رنگی به بررسی زندگی موجودات دوران ژوراسیک، شکل ظاهری شان، پراکندگی منطقه ای، نوع تغذیه، گونه ای که به آن تعلق دارند و... می پردازد. جهان زنده صحنه ی انواع حیرت انگیزی از حیات بوده است، اما اندک جانورانی هستند که بتوانند از نظر گوناگونی، اندازه و شکوهِ مطلق با دایناسورهای منقرض شده رقابت کنند. آنها بیش از 160 میلیون سال در دوران میانه زیستی بر زمین حکومت می کردند و نوادگان آنها امروز هم پیرامون ما زندگی می کنند. دایناسورهای دوران میانه زیستی، شگفت انگیزترین جانوران تاریخ هستند. آنها محصول فرآیند تکاملی بودند که در حدود 8/3 میلیارد سال پیش آغاز شد. اما بیش از 3 میلیارد سال طول کشید تا حیات از تک یاخته های میکروسکوپی فراتر رود. تاریخ حیات را سنگواره های باقی مانده در سنگ ها ثبت کرده اند؛ سنگ هایی که زمانی رسوباتی نرم مثل گل بوده اند. " کِرتاسه " دوره ی پیدایش نخستین گیاهان گُل دار و انواع متعدد دایناسورها بود. این دوره با انقراض جمعی به پایان رسید؛ که در آن همه ی دایناسورها و خزندگان بال دار از صفحه ی روزگار پاک شده و دوران میانه زیستی به پایان می رسد. مطالبی که پیش تر به آن اشاره شد تنها بخش کوچکی از اطلاعات جذاب آمده در این کتاب می باشد. داشتن جلد سخت، صفحاتی از جنس کاغذ گلاسه که به صورت اتصال سیمی در کنار هم قرار گرفته اند و یک DVD  مستند از زندگی دایناسورها، از جمله نکات مثبت این مجموعه می باشد.

 

برشی از متن کتاب

در شمال شرقی آریزونا یک سایت (مکان) قابل توجه مربوط به دوران تریاسه ی پسین وجود دارد. حدود 220 میلیون سال پیش یک جنگل درختان مخروطی در نزدیکی این منطقه وجود داشته، اما سیل های شدید ایندرختان را ریشه کن کرده و در محلی دورتر روی هم انباشته اند. در گذر زمان، تنه ی این درختان به سنگواره تبدیل شده و امروز در چشم اندازی به نام پارک ملی جنگلِ سنگی پراکنده هستند. در همین محل سنگواره ی اولین دایناسورهای جهان مثل کیندِ ساروس به همراه علف خواران عاج داری موسوم به دیکینودونت و نیز چند گونه ی دو زیست کشف شده است. از سال 1899، هیات زمین شناسی آمریکا محافظت از پارک ملی جنگل سنگی را آغاز کرد، اما این منطقه به طور رسمی در سال 1962 بازگشایی شد. مساحت این مجموعه 885 کیلومتر مربع است. جنگل غول ها اغلب سنگواره ای جنگل سنگی، درختان مخروطی خانواده ی اشکوبیان هستند که شباهت زیادی به درختان آریکونای امروزی (مانکی پازل) دارند. این سنگواره ها نشان می دهند که هر درخت، پس از رشد کامل، ارتفاعی معادل 50 متر و تنه ای به قطر شصت سانتی متر داشته اند. پوشش گیاهی سطح جنگل نیز به دلیل برخورداری از نور اندک فقط شامل سرخس و دُم اسبی بوده است. در میان ماسه سنگ های این منطقه یک فسیل ماهی شُشدار نیز دیده می شود که از وجود دریاچه و رودخانه در آن حوالی در زمان های دور حکایت دارد. این ماهی که کاملا شبیه به ماهی های شُش دار امروزی است. قادر به تنفس هوای خارج از آب بوده و باله های بزرگی دارد. کیندِساروس این گوشت خوار کوچک اندام یکی از قدیمی ترین دایناسورهای آمریکای شمالی است که پاهای عقبی بسیار بلندش نشان از سرعت دوندگی بالای آن دارد. تنها نمونه ی ناقص این دایناسور در پارک ملی جنگل سنگی کشف شده است. مزرعه ی ارواح در شمال نیومکزیکو منطقه ی معروفی وجود دارد که تا به حال صدها اسکلت کوئلو فایسیس در آن جا کشف شده است. این نوع دایناسور کوچک در عصر تریاسه ی پسین می زیسته است و با قدمتی معادل 220 میلیون سال، از اولین انواع دایناسورها محسوب می شود. محل کشف این فسیل های متعدد در غرب پارک ملی جنگل سنگی آریزونا در مجاورت یک مزرعه قرار دارد؛ به همین دلیل نام مزرعه ی ارواح را به آن نسبت داده اند. سنگ های حاوی فسیل در این منطقه، ناشی از رسوب گذاری سر ریز رودخانه هایی است که میلیون ها سال پیش یک گله ی کوئلوفایسیس در آن غرق شده و در دهه ی 1940 میلادی آنها را بیرون کشیده اند. اسکلت کوئلوفایسیس بسیاری از اسکلت های مزرعه ی ارواح به طرز شگفت انگیزی سالم مانده اند. کوئلوفایسیس دارای گردنی دراز و بدنی لاغر بوده و شکل اندام ها و پاهای بلند عقبی اش نشان از سرعت بالای آن دارد. دم طویل این جانور احتمالا به حفظ توازن بدن در حین حرکت کمک می کرده است.    

فهرست

راهنمای استفاده از کتاب

• ظهور حیات در کره ی زمین
• پیدایش خزندگان
• عصر تریاسه
• عصر ژوراسیک
• جهان ما در عصر کرتاسه
• دایناسور چیست؟
• سنگواره ها
• خزندگان پرنده
• خزندگان دریایی

آمریکای شمالی

• پارک ایالتی دایناسورها
• جنگل سنگی
• مزرعه ی ارواح
• آرامگاه دایناسورها
• کوهستان سروهای قرمز
• هِل کریک

آمریکای جنوبی

• دره ی ما
• آب گیر آرارایپ
• اوکا ماهواوو

اروپا

• اولین دایناسورهای اروپا
• سولن هوفن
• پرتغال
• اسپانیا
• جنوب انگلستان
• جزیره ی هاتِگ

آفریقا

• جنوب آفریقا
• تنداگور
• واحه ی باهاریا

آسیا

• هند
• حوضه ی آب گیر لوفِنگ
• داشانپو
• لیائونینگ
• صحرای گوبی

استرالیا و جنوب گان

• خلیج دایناسورها (استرالیا)
• مثلث سنگواره ای
• جنوبگان
• جزایر قطب جنوب

از دایناسورها بیش تر بدانیم

• مرگ دایناسورها
• کره ی زمین، پس از انقراض داینا سورها
• پرسش و پاسخ دایناسورها
• استخراج و نمایش فسیل ها
• فرهنگ لغات کتاب

• به همراه DVD
• نویسندگان: جان مالام - جان وودوار
• مترجم: فواد والی
• انتشارات: پیام آزادی