کتاب اصول فقه به روش ساده 2 - سید محمدی

کتاب اصول فقه به روش ساده (جلد دوم) به تالیف سمیرا سید محمدی در انتشارات مشاهیر دادآفرین به چاپ رسیده است.

در این کتاب به بررسی ادله استنباط احکام، امارات و اصول عملیه پرداخته شده و سعی شده است مطالب در عین جامع و کامل بودن به زبانی ساده و روان بیان شوند. هم چنین در این کتاب از نمودارها و جداول در بیان مطالب استفاده شده است که به یادگیری آسان تر آنها کمک شایانی می کند، از سوی دیگر خلاصه مطالبی در انتهای هر قسمت گذاشته شده  که علاوه بر اینکه موجب ایجاد تسلط بر مطالب می شود به دانشجویان کمک می کند در مدت زمان محدودی بتوانند به مرور مطالب بپردازند. مجموعه ای از پرسش های آزمون های سالهای اخیر وکالت، کارشناسی ارشد و قضاوت جهت سنجش و آشنایی با شیوه طراحی پرسش در انتهای کتاب گنجانده شده است.

 

فهرست

بخش اول: ادله استنباط احکام فصل اول: قرآن اولین و آخرین سوره و آیه ای که نازل شده اشکال نزول قرآن آیات مکی و مدنی محتوای قرآن ویژگی های قرآن نسخ قرآن فصل دوم: سنت تعریف سنت مقایسه سنت بین شیعیان و اهل سنت کاربرد سنت اقسام سنت خبر و حدیث و روایت اقسام خبر اقسام خبر متواتر مقایسه خبر و شهادت فصل سوم: اجماع تعریف اجماع اجماع به عقیده اهل سنت اجماع به عقیده شیعیان عناصر اجماع اقسام اجماع فصل چهارم: عقل تعریف دلیل عقلی اقسام عقل اقسام دلیل عقلی قاعده تلازم بین حکم عقل و حکم شرع تعریف مقدمه اقسام مقدمه بحث مقدمه واجب طرح بحث ثمره بحث مقدمه حرام فصل پنجم: قیاس تعریف قیاس ارکان قیاس شرایط قیاس اقسام قیاس بررسی چند اصطلاح تنقیح مناط تحقیق مناط وحدت ملاک قیاس مع الفارق فصل ششم: استصلاح تعریف استصلاح تعریف مصالح مرسله بررسی حجیت داشتن قاعده استصلاح مقایسه استصلاح و قیاس مقایسه استصلاح و حکم حکومتی فصل هفتم: استحسان تعریف استحسان بررسی حجیت استحسان نمونه هایی از کاربرد استحسان در حقوق فصل هشتم: سد ذرایع تعریف سد ذرایع بررسی حجیت داشتن قاعده سد ذرایع فصل نهم: فتح ذرایع تعریف فتح ذرایع بررسی حجت داشتن قاعده فتح ذرایع فصل دهم: عرف تعریف عرف عناصر عرف اقسام عرف عادت تعریف عادت عناصر عادت اقسام عادت مقایسه عرف با عادت بررسی حجیت داشتن عرف شرایط حجیت داشتن عرف کاربرد عرف در حقوق فصل یازدهم: بنای عقلا تعریف سیره اقسام سیره مقایسه بنای عقلا و دلیل عقلی مقایسه ی بنای عقلا و عرف بررسی حجیت سیره عقلا و متشرعه فصل دوازدهم: شهرت تعریف شهرت اقسام شهرت بررسی حجیت شهرت بررسی حجیت شهرت در حقوق موضوعه بخش دوم: امارات فصل اول: بررسی مفاهیم قطع ظن و شک و وهم قطع حجیت قطع اقسام قطع مقایسه قطع طریقی و موضوعی کاربرد قطع در حقوق ظن حجیت ظن اقسام ظن شک حجیت شک اقسام شک منشا پیدایش شک فصل دوم: تجری و انقیاد تجری انقیاد فصل سوم: دلیل اماره و اصل تعریف اماره بررسی تعارض امارات اصل عملی مقایسه دلیل و اماره فرض حقوقی اصول عملیه اصل تعریف اصل اقسام اصل اقسام اصول عملیه نکات اصول عملیه بخش سوم: اصل برائت فصل اول: تعریف اصل برائت مقایسه اصل عدم و اصل برائت تفاوت بین نفی و اصل عدم فصل دوم: اصل احتیاط تعریف اصل احتیاط مجرای اصل احتیاط اقسام شک در مکلف به فصل سوم: اصل تخییر تعریف اصل تخییر مجرای اصل تخییر فصل چهارم: اصل استصحاب تعریف استصحاب عناصر استصحاب اقسام استصحاب اصل تأخر حادث مقایسه اصل تاخر حادث با استصحاب عدمی مقایسه استصحاب عدمی و اصل عدم بخش چهارم: تعارض ادله شرایط تعارض تزاحم اقسام تعارض انواع جمع عرفی در تعارض ظاهری مقایسه تخصص و ورود اقسام حکومت مقایسه ورود و حکومت تخصیص مقایسه تخصیص و حکومت بخش پنجم: اجتهاد و تقلید فصل اول: اجتهاد تعریف اجتهاد تعریف مجتهد و مقلد مقدمات اجتهاد اقسام اجتهاد نظریه تخطئه و تصویب فصل دوم: تقلید تعریف تقلید بررسی جواز تقلید از مجتهد موارد ممنوعیت تقلید تقلید از میت تقلید از اعلم شرایط مرجع تقلید

برشی از متن کتاب

عناصر اجماع: گفتیم که به نظر شیعیان اجماع، اتفاق نظر جماعتی از مجتهدین مسلمان بر امری از امور دینی است که حاکی از رأی و نظر معصوم (ع) باشد؛ بنابراین اجماع باید عناصر زیر را داشته باشد: -اتفاق نظر: یعنی مجتهدین باید در مورد مسئله ای نظر واحدی بدهند، بنابراین اتفاق نظر هنگامی محقق می شود که همه ی مجتهدین اظهار نظر کرده باشند در نتیجه اگر برخی از مجتهدین در مورد مسئله ای نظر داده باشند و برخی دیگر سکوت نمایند اتفاق نظر محقق نمی شود. -اتفاق نظر باید در بین مجتهدین باشد: برای تحقق اجماع باید مجتهدین و کسانی که در مسائل شرعی صاحب نظرند اتفاق نظر داشته باشند بنابراین نظر عوام و توده مردم و همچنین نظر دانشمندانی که در سایر رشته ها تخصص دارند در اجماع دخالتی ندارد. -اتفاق نظر باید بین امت پیامبر اکرم (ص) باشد: یعنی تنها اجماعی که بین مسلمانان حاصل می شود حجیت و اعتبار دارد بنابراین اجماعی که بین غیر مسلمانان ایجاد می شود مثل اجماع بین یهودیان حجیت و اعتبار ندارد. -اتفاق نظر باید در امری از امور دینی باشد: یعنی موضوع اجماع باید از مسائل دینی باشد اعم از اصول دین یا فروع دین، بنابراین مسائل عقلی، امور عادی و مباحث لفظی نمی تواند مورد اجماع واقع شود. -اتفاق نظر باید حاکی و کاشف از رأی معصوم (ع) باشد: به عقیده شیعیان اتفاق نظر مجتهدین مسلمانان بر امری از امور دینی تنها در صورتی اجماع محسوب می شود و حجیت دارد که کاشف از رأی و نظر معصوم (ع) باشد. گفتیم که به عقیده ی شیعیان اجماع در صورتی حجیت دارد که حاکی و کاشف از رأی معصوم (ع) باشد؛ حال سوال این است که چگونه متوجه می شویم که اجماع حاکی از رأی و نظر معصوم (ع) است؟ به عبارت دیگر چگونه می توان از طریق اجماع به رأی و نظر معصوم پی برد؟ در پاسخ به این سوال نظرات مختلفی از قبیل از طریق حس، از طریق قاعده لطف و از طریق حدس مطرح گردیده است.

مؤلف: سمیرا سید محمدی انتشارات: مشاهیر دادآفرین