کتاب اساطیر یونانی و صور فلکی - فشنگ ساز

کتاب اساطیر یونانی و صورفلکی با گردآوری و ترجمه ی نیلوفر فشنگ‌ساز توسط انتشارات سبزان به چاپ رسیده است.

یونان شبه جزیره کوچکی است که در جنوب شرقی اروپا قرار دارد و قرن‌ها مهد عالی‌ترین تمدن‌ها بوده است. منجمان یونان، برای این که ستاره‌ها و موقعیت دقیق آن‌ها در آسمان را راحت‌تر به‌خاطر بسپارند، آن‌ها را تقسیم‌بندی کرده و در گروه‌هایی چندتایی قرار دادند. سپس به هر گروه شکل خاصی را نسبت دادند، که این شکل‌ها و گروه‌ها همان صورفلکی بودند. درواقع، صور فلکی به معنی ستارگانی می‌باشد که به گروه‌های خیالی تقسیم‌بندی شده‌اند. همچنین آن‌ها اسطوره‌هایی را به این صور فلکی نسبت می‌دادند که بسیار جالب توجه بوده و در مورد آن‌ها در این کتاب به تفصیل توضیح داده شده است. در مورد نجوم، کتاب‌های متعددی نوشته شده و در دسترس همگان قرار گرفته است، اما هیچ‌وقت مجموعه‌ای که صرفا به اساطیر نجومی بپردازد وجود نداشت. این خلأ در علم نجوم به‌خوبی احساس می‌شد، به همین خاطر نویسنده با تحقیق و ترجمه چندین مقاله و کتاب در مورد صورفلکی، آن‌ها را در این کتاب گرداوری کرد. نیلوفر قشنگ‌ساز، در فصل اول کتاب تاریخچه‌ای از یونان را توضیح می‌دهد و در فصل‌های بعد تمامی اسطوره‌های یونانی که با صور فلکی مرتبط هستند را معرفی کرده و در مورد هر کدام به تفصیل توضیح می‌دهد. این کتاب منبع کاملی برای دانشجویان و علاقه‌مندان به نجوم است. این علاقه به نجوم از هزاران سال پیش وجود داشته و امروز هم ذهن کنجکاو و پرسشگر انسان کماکان به‌دنبال کسب اطلاعات بیش‌تر راجع‌به آن است.

فهرست

1- پیشگفتار  2- فصل اول: کلیات 3- یونان 4- پیدایش ایزدان 5- صور فلکی  6- فصل دوم: صور فلکی دایره‌البروجی در اساطیر یونانی 7- حمل 8- ثور 9- جوزا 10- سرطان 11- اسد 12- سنبله 13- میزان 14- عقرب 15- قوس 16- جدی 17- داو 18- حوت 19- فصل سوم: صور فلکی غیر دایره‌البروجی در اساطیر یونانی 20- آتش‌دان 21- اربه‌ران 22- اژدها 23- اکلیل جنوبی 24- اکلیل شمالی 25- جبار 26- حوت جنوبی 27- خرگوش 28- دجاجه 29- دلفین 30- خرس بزرگ، خرس کوچک 31- سگ بزرگ، سگ کوچک 32- مار و مارافسای 33- کلاغ، جام، مارآبی 34- برساووش، آندرومدا، ذات‌الکرسی، قیفاووس، اسب بالدار، قیطس 35- سهم 36- شلیقاق 37- عقاب 38- عوا 39- قطع‌الفرس 40- قنطورس 41- گرگ 42- مثلث 43- نهر 44- هرکول 45- کشتی 46- گیسوان برنیکه 47- فصل چهارم: ایزدان اساطیر 48- منابع 49- فصل پنجم: تصاویر رنگی اساطیر و صورت‌های فلکی

برشی از متن کتاب

در هنگام اعتدال بهاری، صور فلکی حمل، منطقه‌ای است که خورشید از آن نقطه عبور می‌کند و نماد یکی از زیباترین ماه‌های سال، فروردین است. اقوام کهن، آن را سمبل فراوانی و باروری برای دام و طیور خود به‌ویژه گوسفندان می‌پنداشتند. هنگامی که این برج، با ستاره‌های کم فروغش برای چشمان غیر مسلح قابل مشاهده می‌گردد، به سر یک قوچ شباهت پیدا می‌کند؛ به بیان دیگر، این صور فلکی شکلی همچون سر یک گیاه‌خوار، با شاخ‌های حلزونی دارد. در اسطوره‌های یونانی، اعتقاد بر این است که این صورت فلکی، قوچی را نمایش داده دو کودک بی‌گناه را از خشم و حسادت نامادری بدجنس نجات می‌دهد. داستان این‌گونه آغاز می‌شود که فریکسوس و هله فرزندان دوقلوی آتاماس و نفله، پادشاه منطقه بوآتیا و بانوی ابرها بودند. گویا پس از مرگ همسر مهربان پادشاه، او دختر کادمیوس پادشاه منطقه تبس را به زنی اختیار کرد. اینو همسر جدید پادشاه با نفرت شدیدی همیشه در پی اذیت و آزار نوباوگان دوقلو بود. این بدرفتاری‌ها تا جایی ادامه یافت که دیگر تحمل دو کودک برای او ناممکن شد و تصمیم به نابودی آن‌ها گرفت. در یک نسخه آمده است که او بیماری را بین دانه‌ها و محصولات پراند تا محصولی قابل کشت نباشد. در نسخه دیگر، نامادری حسود، روزی زنان سرزمین خود را راضی کرد تا تمام بذرهای غلات را برشته کنند سپس در خاک بکارند تا در زمین بپوسند و مردم با قحطی و گرسنگی روبه‌رو شوند. وقتی موسم درو فرا رسید، شاه متوجه قحطی نابه‌هنگام شد. اینوی بدجنس این فاجعه را به گردن دو کودک بی‌گناه انداخت. پادشاه تصمیم گرفت دو پیک به معبد دلفی ارسال کند تا از راهبه در معبد، راه حل مشکل قحطی و راه نجات انسان‌ها از گرسنگی و مرگ را بپرسند. ملکه خیانت‌کار که وضعیت را این‌گونه دید، هر دو پیک را با وعده دروغین راضی کرد تا به پادشاه بگویند که سروش معبد دلفی تنها راه نجات را در قربانی کردن یکی از دو فرزند وی در محراب ایزد ایزدان، زئوس اعلام کرده است.

• گردآوری و برگردان: نیلوفر فشنگ ساز
• انتشارات: سبزان